جنگندهای که خودش میجنگد؛ رقیب جدید F-۳۵ در راه است

سه قدرت نظامی جهان دست به اتحاد تاریخی زدهاند؛ بریتانیا، ایتالیا و ژاپن با پروژه مشترک GCAP قصد دارند تا سال ۲۰۳۵ نخستین جنگنده نسل ششم هوشمند جهان را روانه آسمان کنند. جنگندهای که میتواند با پهپادها بجنگد، تصمیم بگیرد و رقیب مستقیم F-۳۵ و طرح آمریکایی NGAD باشد.
سه قدرت نظامی جهان، بریتانیا، ایتالیا و ژاپن، با ادغام طرحهای «تمپست» و «F-X» وارد مرحلهای تازه از رقابت تسلیحاتی شدهاند. پروژه مشترک آنها با نام GCAP (برنامه جهانی نبرد هوایی) قرار است تا سال ۲۰۳۵ نخستین جنگنده ششمنسل خود را با فناوریهای هوش مصنوعی، توان کنترل پهپاد و سطح بالای پنهانکاری عملیاتی روانه آسمان کند.
طرح GCAP با هدف توسعه جنگندهای چندمنظوره و کاملاً نوآورانه آغاز شده است؛ هواپیمایی که قرار است جانشین نسل فعلی جنگندههای پیشرفته مانند F-35 شود.
این برنامه که از سال ۲۰۲۳ رسماً میان لندن، رم و توکیو آغاز شد، اکنون زیر نظر سازمان بینالمللی GCAP (GIGO) اداره میشود و نخستین پرواز نمونه آزمایشی آن برای سال ۲۰۲۷ برنامهریزی شده است.
به گفته مقامات دفاعی، جنگنده GCAP قرار است با سامانههای هوش مصنوعی برای تحلیل تهدید، تصمیمگیری سریع و هدایت سلاحها تجهیز شود. این هواپیما قادر است بهصورت ترکیبی با پهپادهای خودمختار عمل کند و از معماری ماژولار برای ارتقاهای آینده بهره ببرد.
صنایع هوافضای بریتانیا (BAE Systems)، شرکت لئوناردو از ایتالیا و میتسوبیشی صنایع سنگین از ژاپن ستونهای صنعتی این پروژه را تشکیل میدهند.
تاکنون بیش از ۹۰۰۰ متخصص و ۱۰۰۰ شرکت پیمانکار درگیر توسعه این برنامه هستند که قرار است پاسخ اروپا و آسیا به طرح آمریکایی NGAD باشد.
GCAP علاوه بر رقابت با پروژه فرانسوی–آلمانی FCAS، میتواند جایگاه جدیدی برای همکاریهای نظامی بین اروپا و شرق آسیا ایجاد کند.
در همین حال، استرالیا و سوئد نیز علاقهمندی خود را برای پیوستن به این طرح اعلام کردهاند، هرچند هنوز تصمیم رسمی اتخاذ نشده است.
تحلیلگران معتقدند اگر GCAP طبق برنامه پیش برود، این هواپیما میتواند اولین جنگنده نسل ششم صادراتی جهان باشد که مجهز به فناوریهای هوش مصنوعی، موتورهای کممصرفتر و قابلیت پرواز در شبکه نبرد مشترک (MUM-T) است.