این نوع توزیع پول فساد آور است

فرارو- نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز یکشنبه به کلیات لایحه هدفمند کردن یارانه ها رای مثبت دادند. این در حالی است که شائبه های فراوانی درباره این لایحه تاثیر گذار وجود دارد.

علاوه بر مسائل و مشکلات که این طرح موجبات آن را فراهم می نماید، نباید از التهاب های سیاسی و اجتماعی اجرایی شدن این لایحه غفلت کرد. قطعا افزایش تورم ناشی از هدفمند کردن یارانه ها فشار بی سابقه اقتصادی را بر مردم و خصوصا طبقات متوسط و پایین دست جامعه وارد می نماید که این خود می تواند در فضای کنونی کشور جرقه ای برای اعتراضات اجتماعی و سیاسی باشد.

عباس عبدی روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی و اجتماعی که خود از طراحان پروژه مردمی کردن پول نفت است که در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان طرح مبنایی مهدی کروبی مطرح گردید، به پرسش های « خبرنگار فرارو» درباره این طرح پاسخ داد.


> آیا شما با این طرح موافق هستید؟
نه، به دلیل این که این طرح اختیار توزیع پول را به دولت می دهد. این که این پول را به کی بدهد و یا به کی ندهد، موجب اشکالات بسیار فراوانی است اما اگر چنانچه قیمت کل حامل های انرژی را آزاد می کرد نه 50 درصد آن را و دقیقا آن پول به مردم منتقل می نمود من کاملا با آن موافق می بودم. این طرح مشکلات کنونی را افزایش می دهد. دولت می خواهد از این طریق کسری بودجه خود را تامین نماید، این طرح تورم ایجاد می کند و چون اختیار توزیع پول در دست دولت است موجب فساد و تباهی در اخلاق و فرهنگ جامعه می شود.

> این طرح چگونه می تواند فساد اقتصادی و اجتماعی ایجاد کند؟
وقتی که اختیار پول در دستان عده ای مشخص باشد فساد می آورد. شما پول را در اختیار هر کسی بگذارید، آن پول فساد آور است و مردم هم برای به دست آوردن آن پول تلاش می کنند و در این راه دچار فساد می شوند. طرحی که ما از آن دفاع می کردیم این بود که هیچ کس نتواند در پول نفت دخالت کند، عین شناسنامه، وقتی شما شناسنامه را از دولت می گیرد هیچ فسادی نمی آورد، چون شناسنامه حق همه است. اما این نوع توزیع پول فساد آور است و بعد از آن هم تورم و بدبختی و البته بعد از مدتی این کار را رها می کنند و به مردم می گویند پول نداریم، بروید دنبال کارتان و فقط در مواقع انتخابات و مسائل دیگر از آن استفاده می کنند.

> یعنی شما می گوید این دولت وسط اجرای طرح آن را رها می کند؟
فرقی نمی کند، این دولت و آن دولت ندارد این ذات این پول است.

> آیا این دولت در شرایط کنونی توانایی اجرای این طرح را دارد؟
اصلا مسئله این نیست که آیا این طرح اجرا می شود یا نمی شود، مگر طرح های قبلی اجرا شده است که این یکی اجرا شود، خلاصه این طرح این است که دولت می خواهد اختیار پول نفت را در دست بگیرد و بقیه ی موارد اضافات است، همه چیز این وسط اضافه است. با این طرح اختیار 20 هزار میلیارد پول به دست دولت می افتد و هر کاری بخواهد می کند.

> تبعات سیاسی این طرح چیست؟
این طرح می تواند به پاشنه آشیل حکومت تبدیل شود، به این دلیل که دولت نمی تواند مسئله اش را با شش دهک بالا حل کند، مسئله حقوق ادارات، مسئله طبقه متوسط و مناطق شهری این تبدیل به یک پاشنه آشیل عجیب و غریب می شود و شکاف های داخلی حکومت را افزایش می دهد. اما آقایان کاری به این مسائل ندارند فقط می خواهند آن پول را مصرف کنند.

> آیا اجرایی شدن این طرح موجبات رادیکالیزه شدن جامعه را فراهم می نماید؟
رادیکال شدن ربطی به این مسئله ندارد، رادیکالیسم در ارتباط با انسداد سیاسی جامعه است. وقتی که جامعه به لحاظ سیاسی بسته باشد جامعه رادیکال می شود وقتی که جامعه رادیکال شد این گونه موارد فرایند رادیکالیسم را تشدید می کند، نه این که آنها موجب ایجادرادیکالیسم شوند. بنابراین وقتی فضای سیاسی بسته شود قاعدتا این نوع مسائل بحران آفرین می شود.

وقتی که جامعه بسته شد و اداره جامعه یک پکیج بسته باشد، اولین مشکلی که بوجود می آید چون حاضر نیستند قواعد علمی را بپذیرند به فشار و زور متوسل می شوند، توسل به زور مانند هروئین عمل می کند، انسان را معتاد می کند و برای هر مسئله دیگری هم امنیتی عمل می کند و فشار و زور رابه کار می برد، در واقع راه حل انتخابی فشار و زور است و نه چیز دیگری در حالی که مسائل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی را می توان با تدبیر حل کرد در این حالت چون اعتیاد وجود دارد راه حل اصلی و نهایی در فشار و زور خلاصه می شود و جامعه در دوری می افتد که غیر این راه حل نمی تواند به چیزی دیگری فکر کند، همچنان که یک شخص هروئینی در مسیری می افتد که غیر از هروئین چیز دیگری درد او را کم نمی کند. این طرحی هم که ارائه شده است همه چیز آن اضافه است اصل اساسی این طرح این است که آقا پولی به ما بدهید که ما آن را خرج کنیم.

این طرح موجب تضعیف نهادهای دیگر در مقابل دولت می شود، مجلس به شدت دستش بسته خواهد شد و قدرت نظارتی اش را از دست می دهد و قوای دیگر هم دچار همین وضعیت می شوند و یک دولت غیر منطقی همراه با پول زیاد باقی می ماند که در کوتاه مدت مسئله را حل می کند ولی در بلند مدت هم دولت و هم جامعه را با بحران مواجه می نماید.

> آیا این طرح موجبات ورشکستگی صنعت و کارخانه ها را فراهم می کند؟
این طرح به خاطر افزایش قیمت نفت و شکافی که بین قیمت ها وجود دارد ارائه شده است. از یک طرف چهار سال است می گویند قیمت حامل های انرژی ثابت است و از طرف دیگر قیمت نفت درمقطعی به 140دلار می رسد، وقتی که جامعه راه درست را نرود شکاف همین گونه می ماند، تا یک جایی می شود تحملش کرد اما از یک جای دیگر قابل تحمل نیست.

اما نکته این است که چگونه می توان از این راه بازگشت راهی که دولت می گوید راه درستی نیست، به خاطر این که قصدش برداشتن شکاف نیست بلکه کسب پول بیشتر است، دولت با بدست آوردن این پول بخشی از آنرا به کارخانه ها تزریق می کند، اما گیری که در این میان ایجاد می شود این است که کارخانه ها با تزریق پول مشکلاتشان حل نمی شود. کارخانه ها باید رقابت و کیفیت و کارایی و بهره وری خود را بالا ببرند، با این سیاست ها این اهداف تحقق پیدا نمی کند.

بنابراین در کوتاه مدت مشکلات برخی کارخانه ها را حل می کند اما بدلیل این که کارخانه به واردات متکی می شوند و این پول ها باید به دلار تبدیل شوند و برای تبدیل آن به دلار نیاز به واردات دارند، کارخانه ها به نوعی در رقابت با خارج از کشور قرار می گیرند در نتیجه بهره وری و راندمان پایین می آید و وضع رقابتی هم بدتر می شود. دولت به کارخانه ها رانت و یارانه می دهد ولی این فقط بحران را عقب می اندازد و وقتی که بحران ظهور پیدا کرد به شکل بدتری سر باز می کند.