متکی: ديپلماسي،خم رنگ‌رزي نيست
مراسم توديع و معارفه‌ي سخنگوي قديم و جديد وزارت امور خارجه صبح سه‌شنبه با حضور منوچهر متكي برگزار شد.
منوچهر متكي، وزير امور خارجه‌ي ایران، در اين مراسم گفت: دو همكار عزيزي كه با پيشينه‌ي طولاني در عرصه‌ي ديپلماسي كشور فعاليت كردند همواره تلاش‌شان اين بوده كه منشا خدماتي براي كشور باشند. چهره‌هاي آشنايي كه براي رسانه‌ها از ديرباز به دليل مسووليت‌هاي‌شان در صحنه‌ي ديپلماسي آشنا بوده‌اند.
وي ضمن تشكر از زحمات حسن قشقاوي ـ سخنگوي پيشين وزارت امور خارجه ـ گفت: ايشان چهره‌ي آشنايي براي مطبوعات هستند؛ چه در حوزه‌هاي ستادي و چه در صف. در ماموريت خارج از كشور در قزاقستان منشاء خدمات ارزشمندي بوده‌اند و در سال پاياني دولت نهم سخنگوي وزارت امور خارجه را به دست گرفتند. سوالات و انتقاداتي كه مطرح بوده است را همواره پاسخگو بوده‌اند. در اين جلسه از جانب همه‌ي همكاران در وزارت امور خارجه از تلاش‌هاي مجدانه و تخصصي ايشان تشكر مي‌كنم.
وی ضمن تشكر از سخنگويان پيشين وزارت امور خارجه در دولت نهم گفت: طبيعت كار وزارت امور خارجه تغييرات جاري در اين وزارتخانه است.
متكي افزود: آقاي قشقاوي به عنوان معاون وزير امور خارجه در امور مجلس، امور كنسولي و ايرانيان خارج از كشور، وزارت خارجه را ياري مي‌دهند از ايشان دعوت كرديم و محبت كردند اين دعوت را پذيرفتند.
وزير امور خارجه افزود: آقاي مهمان‌پرست نيز مانوس با حوزه‌ي رسانه‌يي وزارت امور خارجه است و اين موضوع در كنار ارتباطات كاري سياسي و اقتصادي است كه به عنوان سفير در چند كشور داشته است. با پايان ماموريت ايشان در قزاقستان دعوت كردم كه براي اين سمت به ما كمك كنند. با توجه به اين كه ماموريت موفق‌شان را به پايان رساندند و در قزاقستان گام‌هاي بلندي جهت نهادينه‌سازي روابط دو كشور برداشته شد، مناسبات‌مان به چند برابر افزايش پيدا كرده است و به ظرفيت‌هايي بالايي در قزاقستان پي برديم.
در بخش ديگري از اين مراسم منوچهر متكي به تعدادي از سوالات خبرنگاران پاسخ گفت.
به گزارش ایسنا، او در پاسخ به پرسش خبرنگاري در مورد سفرش به عربستان گفت: اين سفر با هدف انجام هماهنگي‌هاي لازم و كمك به برگزاري هرچه باشكوه‌تر مراسم حج و رعايت همه‌ي كشورها و نگاه‌ها و مسايل مختلف و مروري بر برخي از حوزه‌هاي روابط دو جانبه و منطقه‌يي است. معمولا اين سفرها از زماني كه مطرح مي‌شود تا برخي هماهنگي‌ها صورت گيرد ممكن است زماني طول بكشد. پيشنهاد شده بود كه شنبه اين سفر انجام شود اما با توجه به شركت در اجلاس سران كميته‌ي اقتصادي اين سفر در آن روز مقدور نبود و در حال تنظيم زمان آن هستيم.
رييس دستگاه ديپلماسي ایران در پاسخ به پرسش ديگري در مورد اقدام عربستان و دو ماهواره عرب‌ست و نايل‌ست براي قطع پخش برنامه‌هاي شبكه‌ي تلويزيوني العالم و احتمال قطع آن به دليل طرح برخي از انتقادات خاطرنشان كرد: اقدام اين ماهواره‌ها در قطع پخش برنامه‌ها غيرقانوني است و همكاري‌هاي اين دو ماهواره براساس قراردادي است كه با شبكه تلويزيوني العرب داشته‌اند. اين اقدام از نظر ما نادرست است. اين كه برخي وزيران جمع شوند و در جايي چنيني تصميمي بگيرند حتما تصميم درستي نبوده است و بايد بررسي شود.
او توضيح داد: اگر به دنبال كساني مي‌گردند كه وحدت امت اسلامي و منافع آن و جهان عرب را به خطر مي‌اندازد به راحتي مي‌توانيم بعضي از شبكه‌هايي كه عنوان عربي هم براي خود انتخاب كرده‌اند را معرفي كنيم كه به طور كامل‌تر در اختيار دشمنان اسلام، جهان عرب و منافع آن‌ها هستند. چرا عكس‌العملي نسبت به آن‌ها نشان داده نمي‌شود.
براساس معاهده‌ي مربوط به اتحاديه‌ي ارتباطي اين موضوع قابل پيگيري است و از نظر حقوقي آن را دنبال مي‌كنند. اميدواريم كه مديريت‌هاي اين دو ماهواره حتما در تصميم‌شان تجديدنظر كنند.
متكي افزود: توافق نانوشته‌اي البته بايد بين كشورها وجود داشته باشد كه براساس آن مقدسات و حوزه‌ي احترامي ملت‌ها را همه پاس بدارند. اين گونه احترام متقابل در كنار نقدهاي منطقي و مطالبي كه طبيعت كار رسانه‌هاست بايد به طور متوازن امكان گسترده‌تر شدن همكاري‌هاي رسانه‌يي را به‌خصوص در جهان اسلام و منطقه‌يي كه در آن هستيم را تقويت كنند.
وزير امور خارجه در ادامه در پاسخ به پرسشي مبني بر علت سفر وي به هند گفت: وزيران خارجه‌ي قبلي و جديد هند در دو سال گذشته از من دعوت كردند كه سفري به هند داشته باشم. در ادامه‌ي سفرهاي متقابلي كه بين وزيران خارجه معمول و مرسوم است، اين دعوت انجام شده است. در چهار سال گذشته به اين كشور يك بار سفر داشته‌ام و با هدف مرور جديد بر روابط ايران و هند به عنوان دو كشور مهم در منطقه با نظر داشت نگراني‌هاي مشترك نسبت به مسائل منطقه‌يي و بين‌المللي اين سفر را انجام مي‌دهم؛ ضمن اين كه روابط دو كشور با ريشه‌هاي ديرپايي كه دارد نيازمند باز مهندسي و طراحي جديد و تدوين نقشه‌ي راه جديد با توجه به تحولات است.
او مسائل منطقه از جمله مسائل افغانستان را از ديگر موارد مورد تبادل نظر در اين سفرها عنوان كرد.
متكي در پاسخ به پرسش ديگري مبني بر مسائل مطرح شده در سفر امير قطر به تهران و به ويژه موضوع مراكش گفت: اين سفر در حوزه‌ي روابط دو جانبه و گام‌هاي جديدي كه بايد برداشته شود صورت گرفت و اجرايي شدن توافقاتي كه به ويژه در سه سال اخير داشتيم مورد تاكيد رييسان دو كشور قرار گرفت. مسائل منطقه‌يي از جمله فلسطين، مناسبات عربي و منطقه‌يي و مناسبات ايران و برخي از كشورهاي عرب مورد تبادل نظر و بحث و گفت‌وگو قرار گرفت. از ديدگاه‌هاي دوستان قطري مطلع شديم و آن‌ها نيز در جريان ديدگاه‌هاي ما قرار گرفتند.
وي ادامه داد: موضوع روابط ايران و مراكش به طور گذرا مطرح شد. ديدگاهاي‌مان را مطرح كرديم زيرا مراكش را كشور مهمي در شمال آفريقا مي‌دانيم. مجموعه‌ي مسائلي كه در مناسبات في‌مابين در ماجراي غزه مطرح شد قابل بازبيني و بررسي است.
او هم‌چنين در پاسخ به پرسش خبرنگاري در مورد اين كه تركيه در بسياري از طرح‌ها در كشورهاي عربي و اسلامي شركت مي‌كند و ايران از بيش از 10 سال پيش دست‌اندركار بسياري از مسائل منطقه‌يي است بوده است؛ آيا ايران معتقد است نقش تركيه به عنوان رقيب ايران است و يا اين كه كمك ايران در مسائل محسوب مي‌شود؟ گفت: ايران و تركيه از مناسبات خوبي مبتني بر احترام و منافع متقابل برخوردار هستند؛ دوره‌ي جديد در روابط ايران و تركيه يكي از شكوفا‌ترين دوره‌هاي همكاري دو كشور است. بخشي از حوزه‌هاي گفت‌وگوي ايران و تركيه به مسائل منطقه‌يي اختصاص دارد و ايران و تركيه به عنوان مكمل در كمك به منطقه و همكاري با ديگر كشورهاي منطقه سعي مي‌كنند در جهت منافع اين كشورها و كشورهاي اسلامي موضوعات مختلف را پيگيري و رايزني كنند.
وي افزود: اين كه دوره‌ي جديدي از نقش‌آفريني تركيه در منطقه آغاز شده است ما از آن استقبال مي‌كنيم و نافي اين كه ايران دوره‌ي طولاني در نقش‌آفريني در منطقه دارد نيست.
متكي گفت: امروز حركت در مسير مشترك دفاع از حقوق فلسطينيان در حدي كه مقدور باشد يكي از رسالت‌هاي مهمي است كه كشورهاي منطقه به آن متعهد هستند، تقويت هم‌گرايي‌ها و پرهيز از واگرايي در جهت منافع منطقه است.
وی در ارتباط با طرح اتهام جاسوسي براي سه آمريكايي كه در ايران بازداشت شده‌اند گفت: در پيگيري‌هاي قضايي همه‌ي موضوعاتي كه به عنوان اتهام مطرح است مورد بررسي قرار مي‌گيرد. آن چه كه مطرح است چيزي است كه توسط مسوولان قضايي مطرح مي‌شود. ورود غيرقانوني به ايران ابتدايي‌ترين جرمي است كه عنوان شده است و ساير اتهامات نيز در دست پيگيري قضايي است.
وي در مورد موضوع يمن و برخي اتهاماتي كه در اين رابطه به ايران زده مي‌شود گفت: ما نگراني‌مان را نسبت به وقايع جاري در يمن به دوستان يمني‌مان گفتيم و موضع‌گيري‌ها صورت گرفته است اما سعي كرديم نظرات‌مان را كاملا مسوولانه بيان كنيم و بر مواضع تصريح كنيم.
امروز يمن با سه مشكل روبه‌رو است. مشكل افراط‌گرايي و تروريسم كه در تلاش براي نهادينه شدن است و با محوريت القاعده مي‌خواهند يمن را به مركز منطقه‌يي اقدامات خود تبديل كنند. مشكل ديگر حركت‌هاي جدايي‌طلبانه در اين كشور است و هم‌چنين مسائلي كه در ارتباط با دولت و شيعيان در اين كشور مطرح مي‌شود نيز از ديگر مشكلات است. در هر سه حوزه مي‌توان با تدبير درست و همكاري دوستان يمني به اين مشكلات فائق آييم. مواضع ما در بحث تماميت ارضي يمن و يكپارچگي و وحدت ملي و مخالفت با اقدامات افراط‌گرايانه‌ي تروريستي بسيار روشن و صريح است.
وی افزود: در عين حال معتقديم بازسازي مناسبات بين دولت وآحاد جامعه از جمله شيعيان هم به نفع دولت يمن و هم به نفع شيعيان است. ما با چنين نگاهي بسيار صريح و روشن اعلام آمادگي كرده‌ايم كه ميزبان مسوولان يمني باشيم و يا اين كه به يمن برويم. آن‌ها از پيشنهاد دوم استقبال كردند و عنوان كردند كه هر تاريخي را مورد توافق باشد اين سفر صورت بگيرد و بحث لغو سفر به يمن مطرح نيست.
متكي در ادامه گفت: كشورهاي منطقه و همسايگان را به طور جدي از دخالت در امور داخلي يمن بر حذر مي‌داريم. ثبات در يمن به ثبات منطقه كمك مي‌كند و هر نوع بي‌ثباتي در يمن، عراق، افغانستان و پاكستان آثار وضعي خود را در كل منطقه خواهد داشت. ما در سي سال گذشته فرا گرفته‌ايم كه چگونه در ميان آتش و بحران امنيت كشورمان را حفظ كنيم. بحث ايران و امنيت آن نيست اگر كساني بر روي برخي از آتش‌هاي فتنه بنزين مي‌ريزند بايد مطمئن باشند كه دود آتش اين شعله‌هاي برافروخته خود آن‌ها را خواهد گرفت.
وی افزود: قويا هشدار مي‌دهيم كه مراقبت كنند كمك‌هاي مالي و تسليحاتي به گروه‌هاي افراطي و تروريست و يا برخوردهاي سركوب‌گرايانه با مردم در حملات نظامي تبعات بسيار نامناسبي خواهد داشت. كشوري با اين نگاه در هيچ حوزه‌اي از تشنج‌زايي مشاركت ندارد و برخلاف سياست‌ها و منافعي است كه تعريف كرده است.
او هم‌چنين در ادامه گفت: ما در چهار سال گذشته با نقدهاي منصفانه و كمي هم غيرمنصفانه روبه‌رو بوده‌ايم كه از بي‌اطلاعي بوده است. اظهاراتي كه نه از سوي رسانه‌ها بلكه اظهاراتي كه رسانه‌ها هم آن را منعكس كردند كه بايد منعكس كنند. امر ديپلماسي امر سهل و ممتنعي است. ظاهر آن افرادي است با پيراهن‌هاي بدون يقه و ظاهر تعريف شده اما دوستان ما در رسانه‌ها در پيچيدگي اين امر از ظرافت و حساسيت آن وقوف دارند. ديپلماسي مثل خم رنگ‌رزي نيست كه موضوعي را به داخل آن بزنيم و كار ديپلماتيك صورت گيرد. كار ديپلماتيك امر ظريفي است هر كلمه‌اي بار خود و هر گفتن و نگفتني حساب خود را دارد. وزارت امور خارجه مفتخر است كه از نيروهاي كارآمد و كارآزموده در طول چهار سال گذشته استفاده كرده است.
متكي ادامه داد: وزارت امور خارجه در همه‌ي حوزه‌ها تقريبا خودكفاست. نيروهايي كه امروز مرز سي‌سالگي تجربه خود را در اين دستگاه گذرانده‌اند با عرق و پايبندي به اعتقادات، مردم و نظام‌شان و جمهوري اسلامي كه دستاورد خون شهداي ما، ايثارهاي رهبر كبير انقلاب ما است و امروز در رويكرد بسيار روشن در مسير و چشم‌اندازي كاملا مبتني بر منافع كشور اين كاروان به سارواني رهبر معظم انقلاب به پيش مي‌رود و رويكرد دولت نهم و دهم در واقع تبلور اراده‌ي ملي و خواست ملت در عزت‌آفريني و حركت در مسير عزت، حكمت و مصلحت است.
وي گفت: ما به طبيعت كارمان صبوري پيشه كرديم و در برخي از گفتن‌هاي مبتني بر ناملايمات و برخي بي‌مهري‌ها و نامهرباني‌ها از سوي برخي كه مواردش كم بوده است ترجيح داديم كه سكوت را پيشه كنيم و در جاي خود به شكل خود با همان ظرافت ديپلماسي كارمان را توضيح دهيم. ما از سوي ملتي بزرگ، رسالتي بزرگ در تبيين آرمان‌هاي انقلاب در عرصه‌هاي سياست خارجي را بر عهده داريم. بنابراين به همه‌ي صاحب‌نظران نيازمنديم و اميدواريم دور جديد كار دولت را در اين عرصه به خوبي پيش ببريم. گام جديدي را طراحي كرده‌ايم. اساتيد حوزه‌ي سياست خارجي را در حوزه‌ها و رشته‌هاي مختلف شناسايي كرده‌ايم و گردهمايي چندصدنفره‌اي از اين اساتيد در وزارت امور خارجه خواهيم داشت و بهره‌گيري مستقيم و گسترده‌تري از صاحب‌نظران و همه كساني كه دلبسته‌ي به مباحث مهم سياست خارجي را دارند بتوانيم فرصت‌هاي بيش‌تري را فراهم كنيم تا از نظرات آن‌ها استفاده كنيم. از همه‌ي ديدگاه‌ها و طرح نظرات در سال‌هاي گذشته تشكر مي‌كنم و اميدواريم بتوانيم اين مسير را ادامه دهيم. ما از همه‌ي نقدها و پيشنهادات استقبال مي‌كنيم.
