روزهای شلوغ شبکههای اجتماعی با محوریت جهرمی
سرنوشت پرابهام پست پلاس
علی عابدزاده، رییس این سازمان اعلام کرد: سازمان هواپیمایی کشوری وظیفه نظارت و ساماندهی پهپادها -پرندههای هدایتپذیر از دور- را بر عهده دارد که در همین راستا سامانهای در این سازمان راهاندازی شده و متقاضیان باید با مراجعه به این سامانه، درخواست مجوز فعالیت بدهند. با توجه به اینکه سامانه صدور مجوز فعالیت پهپادی به تازگی راهاندازی شده، تاکنون درخواستی از سوی شرکت پست برای اخذ مجوز پست پهپادی نداشتهایم. این اظهارات عابدزاده به افزایش ابهاماتی درباره نحوه فعالیت پست پلاس اضافه کرد، زیرا از ابتدای اعلام این خبر سوالاتی به وجود آمده بود که با توجه به بالا بودن تعداد مناطق پرواز ممنوع در کلانشهری مانند تهران، اساسا این پهپادها چگونه پرواز خواهند کرد؟
به گزارش اعتماد، در روزهایی که قطعی چند روزه اینترنت، فیلترینگ شبکههای اجتماعی پرطرفداری مانند تلگرام و بحثهای بیپایان بر سر شبکه ملی اطلاعات و اینترنت ملی مطرح بود، آذریجهرمی، جوانترین وزیر کابینه روحانی را بارها به صدر خبرها آورد و او مجبور شد نسبت به تصمیمات و مشکلاتی که وزارتخانهاش لااقل مستقیما در آنها نقشی نداشته پاسخگو یا عذرخواه باشد، در روزهای ابتدایی هفته قبل اینبار شخص آذریجهرمی بود که به مردم اعلام کرد، برای آنها «سورپرایز» خواهد داشت و در روز پنجشنبه (۲۱ آذر) از آن رونمایی میکند، سورپرایزی که هر چند گمانهزنیهای فراوانی درباره آن صورت گرفت، اما کمتر کسی گمان میکرد که خبر اصلی راهاندازی پست پلاس یا همان امکانپذیر شدن جابهجایی بستههای پستی به وسیله پهپاد باشد.
سورپرایز جریانساز
در شرایطی که بسیاری از مردم و فعالان اقتصادی در بخش فناوریهای نوین و تجارت الکترونیک از شرایط به وجود آمده در زمان قطعی اینترنت ناراضی بودند و به نظر میرسید وزارت ارتباطات نیز توان آنکه راسا به تغییر در این حوزه اقدام کند را ندارد، آذریجهرمی با یک خبر پر سر و صدا بار دیگر به صدر خبرها برگشت. وزیر جوان در شبکههای اجتماعی اعلام کرد که برای ۲۱ آذر یک سورپرایز ویژه برای مردم در نظر گرفته و حتی از فعالان شبکههای اجتماعی خواست، حدس بزنند که این سورپرایز مربوط به چه حوزهای خواهد بود. از نگاههای منفی نسبت به قطعی کامل دسترسی به اینترنت جهانی گرفته تا انتظارات مثبت مانند آغاز به کار نسل جدید اینترنت در ایران یا رفع فیلتر شدن شبکههای اجتماعی پرطرفدار مانند تلگرام، بخشی از حدسهایی بود که مخاطبان در روزهای باقیمانده تا اعلام خبر رسمی از سوی وزیر، به آنها پرداختند، اما سرانجام وقتی جهرمی سورپرایز خود را اعلام کرد، بخش زیادی از جامعه نه تنها تصوری از آن نداشتند که حتی با اعلام خبر نیز بهطور دقیق متوجه سرویس جدیدی که از سوی وزارت ارتباطات منتشر شده، نشدند.
ابهامها
بر اساس آنچه از سوی وزیر ارتباطات اعلام شده، از این پس شرکت پست به یک فناوری نوین مجهز خواهد بود و برخی بستههای پستی را به وسیله پهپاد به نقاط مختلف کشور ارسال خواهد کرد. هرچند جهرمی در پیام خود جزییات خاصی از چگونگی اجرای این طرح ارایه نکرده، اما در کنار ابهامهایی که برای مخاطبان این خبر به وجود آمد، کارشناسان حوزههای مختلف اقتصادی و فعالان این بخش نیز سوالات مختلفی درباره آن مطرح کردند. یکی از مهمترین این ابهامها از سوی سازمان هواپیمایی کشوری مطرح شد.
در کنار دغدغههای امنیتی و فرآیند مورد نیاز برای دریافت مجوز پرواز پهپادهای پستی، بخش خصوصی نیز از عملکرد وزارت ارتباطات انتقادهایی دارد. حسین سلاحورزی، نایبرییس اتاق بازرگانی ایران، در گفتگو با «اعتماد» به ایرادات موجود در دستورالعمل وزارت ارتباطات اشاره کرد و توضیح داد: از صحبتهای مطرح شده باید این طور استنباط کنیم که مقرراتگذار، آسمان تهران را به روی پرواز تجاری پهپادها گشوده است که این تصمیم عمیقا بر فضای کسبوکار کوریری (خدمات حمل بار و بسته) ایران تاثیر میگذارد؛ از اینرو انجام این کار باید با اطلاعرسانی در زمان قبلی و مهمتر از آن با اخذ نظر مشورتی بخش خصوصی در چارچوب اعطای این امتیاز صورت میگرفت. اگر قرار بود چنین امتیاز مهمی در تهران به فعالان کوریری و پستی داده شود، طبق قانون بهبود فضای کسبوکار وقتی باید به یک شرکت دولتی ارایه میشد که شرکتهای خصوصی قادر به انجام این کار نباشند یا تمایلی به انجامش نداشته باشند؛ در حالی که هیچ اطلاعرسانی در این زمینه برای دریافت نظر بخش خصوصی صورت نگرفت. بخش خصوصی که در سالهای گذشته نسبت به حضور تصدیگرایانه دولت در اقتصاد انتقادهای فراوانی داشته، درباره پست پلاس نیز انحصار به وجود آمده در ارایه این مجوز تنها از شرکت پست ناراضی است و معتقد است در صورتی که دولت با بخش خصوصی در این زمینه مشورت میکرد، شرایط برای فعالیت سرمایهگذاران بخش خصوصی در این حوزه وجود داشت. هرچند انتقادها در این حوزه گسترده بوده، اما در عین حال برخی کارشناسان نیز معتقدند این طرح نتایج مثبت خاص خود را خواهد داشت و لااقل میتوان شانس سنجش امکانات و تواناییها را به پست پلاس داد.
به گفته نجف شاید پرواز پهپاد در کلانشهرها با محدودیت روبهرو باشد و مشکلات شرکت پست به عنوان ابهامی در مسیر موفقیت پست پلاس تلقی شود، اما فعلا میتوان این طرح را در شهرها و روستاهای دور افتاده امتحان کرد و در گامهای بعد به فکر توسعه آن و برطرف کردن مشکلاتش در کلانشهرها افتاد. هر چند سورپرایز وزیر جوان نتوانست انتظارات مخاطبان را پاسخ دهد و بسیاری از آنها به خیال تصمیمات و تغییرات کلان و بزرگتر بودند، اما ارایه یک خدمت جدید پستی با محوریت فناوریهای نوین میتواند در سالهای آینده به عنوان یک تحول در این حوزه مورد توجه قرار گیرد، تحولی که حتی اطلاعرسانی درباره آن نیز نسبت به دیگر طرحها و برنامههای دولتی، رویهای خاص و مدرن را پشت سرگذاشت و وزیران را در صف سورپرایزکنندگان جامعه قرار داد.