کبد چرب؛ بیماری پنهان و مرموز اما کشنده!
کبد چرب یا استئاتوز کبدی نوعی بیماری و اختلال در کبد است که در اثر تجمع بیش از حد چربی در سلول های کبد ایجاد می شود.
فرارو- کبد چرب، بیماری پیش‌رونده‌ای است که در صورت عدم تشخیص به موقع و کنترل آن، می‌تواند منجر به نارسایی کبد شود.
این بیماری نتیجه تغذیه نامناسب، کم تحرکی و اضافه وزن است اگر کبد چرب به موقع درمان نشود بیمار مبتلا به سیروز یا سفتی کبد شده که در این مراحل ممکن است حتی فرد جان خود را از دست بدهد.
این بیماری نتیجه تغذیه نامناسب، کم تحرکی و اضافه وزن است اگر کبد چرب به موقع درمان نشود بیمار مبتلا به سیروز یا سفتی کبد شده که در این مراحل ممکن است حتی فرد جان خود را از دست بدهد.
دو نوع کبد چرب وجود دارد. کبد چرب الکلی و غیر الکلی. در کشور ما نیز طی سال‌های اخیر به دلیل سبک زندگی غلط این بیماری بسیار شیوع پیدا کرده است به طوری که تخمین زده شده از هر سه ایرانی یک نفر مبتلا به کبد چرب است.
بیماری کبد چرب غیرالکلی اغلب در افراد چاق و یا کم تحرک و کسانی که رژیم غذایی متشکل از غذا‌های فرآوری شده و آماده مصرف می‌کنند، تشخیص داده می‌شود. یکی از روش‌های مهم درمان بیماری کبد چرب، صرفنظر از نوع آن، رژیم غذایی مناسب است.
بیماری کبد چرب همانطور که از نام آن پیداست به این معنی است که چربی بیش از حد در کبد تجمع کرده است. در بدن فرد سالم، کبد به حذف سموم کمک میکند و پروتئین گوارشی صفرا را تولید میکند.
بیماری کبد چرب همراه با التهاب است که این التهاب با از بین رفتن سلول‌های کبدی همراه است و اگر درمان نشود سبب سیروز کبدی می‌شود، در ادامه مطلب برای درمان کبد چرب با ما همراه باشید.
علائم و نشانه‌های ظاهری و بالینی بیماری کبد چرب
در بسیاری از موارد، کبد چرب بدون علائم است، اما ممکن است شما احساس خستگی یا ناراحتی در سمت راست شکم خود داشته باشید، کبد شما ممکن است کمی بزرگ شود که پزشک با معاینه فیزیکی می‌تواند آن را تشخیص دهد.
با این حال چربی بیش از حد در کبد می‌تواند باعث التهاب شود. اگر کبد شما ملتهب شود، ممکن است علائمی مانند کاهش اشتها، کاهش وزن، درد شکم، ضعف فیزیکی، خستگی و گیجی و ادرار تیره را تجربه کنید.
اگر کبد چرب به سیروز و نارسایی کبد تبدیل شود علائمی مانند شکم بزرگ، زردی پوست و زرد شدن چشم، خونریزی داخلی، سینه‌های بزرگ در مردان و گیجی ایجاد می‌شود.
با این حال چربی بیش از حد در کبد می‌تواند باعث التهاب شود. اگر کبد شما ملتهب شود، ممکن است علائمی مانند کاهش اشتها، کاهش وزن، درد شکم، ضعف فیزیکی، خستگی و گیجی و ادرار تیره را تجربه کنید.
اگر کبد چرب به سیروز و نارسایی کبد تبدیل شود علائمی مانند شکم بزرگ، زردی پوست و زرد شدن چشم، خونریزی داخلی، سینه‌های بزرگ در مردان و گیجی ایجاد می‌شود.
علت بروز کبد چرب چیست؟
رایج‌ترین علت این بیماری مصرف زیاد الکل است، اما این بیماری بین افرادی که الکل مصرف نمی‌کنند نیز به همان شدت رایج است. اضافه وزن و چاقی مفرط، مصرف زیاد قند و شکر ، سطح بالای تریگلیسیرید، دیابت، فعالیت فیزیکی کم و ژنتیک از دیگر عوامل مؤثر در بروز این بیماری است.
بیشتر بخوانید
بیشتر بخوانید
چه کسانی در معرض بیماری کبد چرب قرار دارند؟
۱- افرادی که اضافه وزن دارند
۲- کسانی که مبتلا به دیابت نوع ۲ هستند
۳- کسانی که نوشیدنی‌های الکلی می‌نوشند
۴- افرادی که دارو‌هایی مانند استامینوفن را بیشتر از دوز تجویز شده مصرف می‌کنند
۵- کسانی که کلسترول بالا دارند
۶- زنان باردار
۷- مبتلایان به سندرم متابولیک
۸- کسانی که فعالیت فیزیکی کمی دارند
۹- افرادی که سوتغذیه دارند
۲- کسانی که مبتلا به دیابت نوع ۲ هستند
۳- کسانی که نوشیدنی‌های الکلی می‌نوشند
۴- افرادی که دارو‌هایی مانند استامینوفن را بیشتر از دوز تجویز شده مصرف می‌کنند
۵- کسانی که کلسترول بالا دارند
۶- زنان باردار
۷- مبتلایان به سندرم متابولیک
۸- کسانی که فعالیت فیزیکی کمی دارند
۹- افرادی که سوتغذیه دارند
چند درمان خانگی برای کبد چرب
متاسفانه تاکنون درمان قطعی‌ِ کبد چرب شناسایی نشده است، ولی عوارض منفی این بیماری می‌تواند با تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی سالم و درمان‌های خانگی تا حد زیادی کاهش یابد که در ادامه به برخی از این درمان‌ها اشاره خواهیم کرد.
۱- سرکه سیب
بهترین پیشنهاد برای درمان خانگی کبد چرب سرکه سیب است. این ماده‌ی غذایی به کاهش تجمع چربی در کبد کمک میکند و در کاهش وزن مؤثر است. علاوه بر این‌ها سرکه‌ی سیب به عملکرد درست کبد و کاهش التهابات کبد نیز کمک میکند.
بهترین پیشنهاد برای درمان خانگی کبد چرب سرکه سیب است. این ماده‌ی غذایی به کاهش تجمع چربی در کبد کمک میکند و در کاهش وزن مؤثر است. علاوه بر این‌ها سرکه‌ی سیب به عملکرد درست کبد و کاهش التهابات کبد نیز کمک میکند.
سیب سرشار از آنتی اکسیدان است و این آنتی اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مقابله کرده در درمان کبد چرب بسیار موثر هستند. همچنین سیب حاوی اسید مالیک است که یک عنصر اساسی برای پیشگیری از آسیب به کبد می‌شود؛ در نتیجه کمک میکند که این ارگان در سلامت بهتری قرار داشته باشد.
در سرکه سیب به دلیل فرآیند تخمیر این خواص بیشتر می‌شود. به همین دلیل سرکه حاوی مواد احیاکننده است و مصرف آن برایبیماران مبتلا به کبد چرب مفید است و به درمان این بیماری کمک میکند.
۲- لیمو ترش
لیمو ترش نه تنها به سم زدایی کبد، کمک میکند بلکه ازسایر اندام‌های بدن هم مراقبت میکند تا آسیب نبیند. تحقیقات جدید توسط دانشمندان هندی نشان داد که هسپریدین (بیوفلاونوئید موجود در لیمو) برای محافظت از کبد خوبست یعنی از ورود مواد سمی به کبد جلوگیری میکند.
لیمو ترش نه تنها به سم زدایی کبد، کمک میکند بلکه ازسایر اندام‌های بدن هم مراقبت میکند تا آسیب نبیند. تحقیقات جدید توسط دانشمندان هندی نشان داد که هسپریدین (بیوفلاونوئید موجود در لیمو) برای محافظت از کبد خوبست یعنی از ورود مواد سمی به کبد جلوگیری میکند.
۳- چای سبز
براساس نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی بین‌المللی پزشکی مولکولی به چاپ رسید، چای سبز با دارا بودن مقادیر بالای کاتچین به بهبود عملکرد کبد کمک میکند و موجب کاهش چربی موجود در کبد بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی می‌شود. علاوه بر این‌ها چای سبز جزو بهترین خوراکی‌های چربی سوز است و به کاهش وزن کمک کند.
برای محافظت از کبدتان و اسیر نشدن در دام کبد چرب، روزانه سه تا چهار فنجان چای سبز میل کنید.
براساس نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی بین‌المللی پزشکی مولکولی به چاپ رسید، چای سبز با دارا بودن مقادیر بالای کاتچین به بهبود عملکرد کبد کمک میکند و موجب کاهش چربی موجود در کبد بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی می‌شود. علاوه بر این‌ها چای سبز جزو بهترین خوراکی‌های چربی سوز است و به کاهش وزن کمک کند.
برای محافظت از کبدتان و اسیر نشدن در دام کبد چرب، روزانه سه تا چهار فنجان چای سبز میل کنید.
۴- مصرف قهوه
مصرف قهوه به کاهش سطح آنزیم‌های غیر طبیعی کبد کمک میکند. مطالعات نشان می‌دهد افراد دارای بیماری کبد چرب که در رژیم غذایی خود از نوشیدنی قهوه استفاده می‌کنند، آسیب کمتری نسبت به افراد دارای همین بیماری، ولی بدون مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار، به کبد خود وارد می‌کنند.
به نظر می‌رسد مصرف کافئین سبب کاهش حجم آنزیم‌های کبدی غیر معمول در افراد در معرض خطر کبد چرب می‌شود.
مصرف قهوه به کاهش سطح آنزیم‌های غیر طبیعی کبد کمک میکند. مطالعات نشان می‌دهد افراد دارای بیماری کبد چرب که در رژیم غذایی خود از نوشیدنی قهوه استفاده می‌کنند، آسیب کمتری نسبت به افراد دارای همین بیماری، ولی بدون مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار، به کبد خود وارد می‌کنند.
به نظر می‌رسد مصرف کافئین سبب کاهش حجم آنزیم‌های کبدی غیر معمول در افراد در معرض خطر کبد چرب می‌شود.
۵- سبزیجات خام
مصرف سبزیجات جهت جلوگیری از ساخته شدن چربی توصیه شده است. به نظر می‌رسد کلم بروکلی مانع از ساخته شدن چربی در کبد موش می‌شود. مصرف دیگر سبزیجات مانند اسفناج ، کلم بروکسل و کلم پیچ علاوه بر کمک به درمان کبد چرب می‌تواند جهت کاهش وزن نیز موثر باشد.
می‌توانید از دستورالعمل بنیاد کبد کانادا برای گیاهخواران استفاده کنید که به شما امکان می‌دهد بدون از دست رفتن طعم‌ها و چاشنی‌ها مقدار زیادی از کالری غذا‌ها را کاهش دهید.
مصرف سبزیجات جهت جلوگیری از ساخته شدن چربی توصیه شده است. به نظر می‌رسد کلم بروکلی مانع از ساخته شدن چربی در کبد موش می‌شود. مصرف دیگر سبزیجات مانند اسفناج ، کلم بروکسل و کلم پیچ علاوه بر کمک به درمان کبد چرب می‌تواند جهت کاهش وزن نیز موثر باشد.
می‌توانید از دستورالعمل بنیاد کبد کانادا برای گیاهخواران استفاده کنید که به شما امکان می‌دهد بدون از دست رفتن طعم‌ها و چاشنی‌ها مقدار زیادی از کالری غذا‌ها را کاهش دهید.
۶- خار مریم
گیاه خار مریم یکی از گیاهان دارویی مفید برای درمان و پیشگیری از بیماری کبد چرب می‌باشد، دمنوش خار مریم به بهبود عملکرد کبد کمک کرده و سرعت تولید دوباره سلول‌های کبدی را افزایش می‌دهد.
گیاه خار مریم یکی از گیاهان دارویی مفید برای درمان و پیشگیری از بیماری کبد چرب می‌باشد، دمنوش خار مریم به بهبود عملکرد کبد کمک کرده و سرعت تولید دوباره سلول‌های کبدی را افزایش می‌دهد.
۷- زردچوبه
زردچوبه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد در نتیجه از انباشته شدن چربی جلوگیری میکند و برای درمان کبد چرب مناسب است. همچنین زردچوبه توانایی بدن را برای هضم چربی‌ها بهبود می‌بخشد به‌طوری‌که از تجمع آن‌ها در کبد جلوگیری میکند.
زردچوبه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد در نتیجه از انباشته شدن چربی جلوگیری میکند و برای درمان کبد چرب مناسب است. همچنین زردچوبه توانایی بدن را برای هضم چربی‌ها بهبود می‌بخشد به‌طوری‌که از تجمع آن‌ها در کبد جلوگیری میکند.
۸- سیب‌زمینی شیرین
سیب‌زمینی شیرین به‌خاطر داشتنِ پتاسیم بالا، برای تصفیه‌ی کبد مفید است. یک سیب‌زمینی شیرین نزدیک به ۷۰۰ میلی‌گرم پتاسیم و مقدار زیادی ویتامین C ، ویتامین D . و ویتامین B. ۶ دارد. علاوه بر آن منیزیم و آهن نیز در سیب‌زمینی شیرین به‌وفور یافت می‌شود. سیب‌زمینی شیرین طعم دل‌پذیری دارد و قند موجود در آن به‌آهستگی وارد جریان خون می‌شود؛ بنابراین باعث جهش ناگهانی قند خون نمی‌شود. غذا‌های خوشمزه‌ی زیادی را می‌توان به کمک سیب‌زمینی شیرین درست کرد.
سیب‌زمینی شیرین به‌خاطر داشتنِ پتاسیم بالا، برای تصفیه‌ی کبد مفید است. یک سیب‌زمینی شیرین نزدیک به ۷۰۰ میلی‌گرم پتاسیم و مقدار زیادی ویتامین C ، ویتامین D . و ویتامین B. ۶ دارد. علاوه بر آن منیزیم و آهن نیز در سیب‌زمینی شیرین به‌وفور یافت می‌شود. سیب‌زمینی شیرین طعم دل‌پذیری دارد و قند موجود در آن به‌آهستگی وارد جریان خون می‌شود؛ بنابراین باعث جهش ناگهانی قند خون نمی‌شود. غذا‌های خوشمزه‌ی زیادی را می‌توان به کمک سیب‌زمینی شیرین درست کرد.
