انتخابات زودهنگام چهاردهم، ناگهانی کلید خورد و سرعت تحولات آن نیز به همین اندازه بالاست. تحلیلها حول این محور است که امکان دومرحلهای شدن این انتخابات وجود دارد. از سوی دیگر، تحلیلی وجود دارد که امکان پایان انتخابات در مرحله اول را مطرح میکند.
فرارو- با توجه به نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات، فرارو تصمیم گرفت چهار سوال راجع به پیشبینی تحلیلگران سیاسی اصلاحطلب و اصولگرا از روند و نتیجه احتمالی انتخابات را با آنها مطرح کند. برخی از این کارشناسان تمام سوالات را به طور کامل پاسخ دادند و برخی نیز درباره مواردی اعلام نظر نکردند. سوالهای فرارو از کارشناسان، به این شرح است:
۱. آیا اجماع در اردوگاه اصولگرایان اتفاق میافتد؟
۲. نتیجه در مرحله اول مشخص میشود یا انتخابات به دور دوم میرود؟
۳. پیشبینی شما از آرای نامزدها در این مرحله چیست؟
۴. نتایج نظرسنجیها را تا چه اندازه صحیح میدانید؟
حمیدرضا جلاییپور، استاد دانشگاه تهران به فرارو گفت: بر اساس نظرسنجیها تا دو روز قبل، احتمال میدادیم و میدهیم که انتخابات به دور دوم برود. اما فضای انتخاباتی طی دو روز گذشته در حال تغییر بوده است. پس از مناظرهها ممکن است که مشارکت به میزان شصت درصد برسد و نتیجه انتخابات در مرحله اول مشخص شود. عقلانیترین و بهترین کار این است که تا آخرین ساعت رایگیری روز جمعه، تلاش برای قانع کردن اطرافیان و آشنایان برای شرکت در انتخابات ادامه داشته باشد. شخصاً در حال حاضر از روی دفتر تلفن به دوستان ناراضی و تحریمی زنگ میزنم و از دلایل مثبت شرکت در انتخابات میگویم.
فیضالله عربسرخی، فعال سیاسی اصلاحطلب نیز به فرارو گفت: اگر انتخابات دوقطبی شود که به معنای کنار رفتن برخی نامزدها به نفع سایرین است، میتوانیم احتمال اخذ رای بالای ۵۰ درصد توسط یک نامزد و قطعی شدن نتیجه انتخابات در مرحله اول را متصور باشیم. وقتی رقابت از محدوده دو نامزد خارج و حداقل بین سه نامزد تعریف میشود، احتمال رفتن به دور دوم جدیتر است. چون هنوز نمیدانیم چه کسانی میمانند و چه کسانی کنار میکشند، ارزیابی دشوار است.
وی افزود: معتقدم پزشکیان حدود ۳۰ درصد، جلیلی نزدیک ۲۵ درصد و قالیباف حدود ۲۰ درصد رای دارند. ساعات پایان تبلیغات انتخاباتی مهم است. باز بودن فضای مجازی عملا تا آخرین ساعات روز جمعه میتواند آرا را دستخوش تغییر کند.
عربسرخی درباره نظرسنجیهای منتشر شده در فضای مجازی و رسانهها، اظهار داشت: برای نظرسنجیها همیشه باید یک ضریب خطا در نظر گرفت. معمولا ضریب خطای ۵ درصد در نظر گرفته میشود. ما متاسفانه نهادهای مستقلی برای انجام نظرسنجی نداریم. این نهادهای مستقل با سختگیریهای صورت گرفته، در میدان نیستند. برای همین نظرسنجیها به صورت علمی و صحیح انجام نمیشود. یا در گروههای مجازی انجام میشود یا در برخی موسسات و نهادها این پیمایشها را انجام میدهند. میتوانیم بگوییم برخی نظرسنجیها جانبدارانه هستند یا بعد از پایان کار دستخوش تغییر میشوند. چندان قابل اعتماد نیستند که فقط بر آنها تکیه کرد. اما برآیند نظرسنجیها را میتوان مورد توجه قرار داد. آرایی که من ذکر کردم، از برآیند نظرسنجیهایی که تا کنون انجام شده، به دست آمده است.