سقوط اسد و پایان رؤیای پوتین برای تسخیر جهان!
سقوط غیرمنتظره بشار اسد، که نمادی از نفوذ روسیه در خاورمیانه بود، ضربهای جدی به جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی مسکو وارد کرده است. این تحول، محدودیتهای قدرت روسیه را آشکار ساخته و جایگاه آن بهعنوان یک بازیگر کلیدی در منطقه را متزلزل کرده است. علیرغم تلاشهای پوتین برای جبران این خلأ در سایر نقاط جهان مانند لیبی، افول نفوذ روسیه در خاورمیانه پیامدهای راهبردی و هویتی گستردهای خواهد داشت.
یک مقام عراقی که مشاور ارشد چارچوب هماهنگی است، این تصمیم را لحظهای تعیینکننده توصیف کرد: «وعده ترکیه به ما گزینهای جایگزین داد و عراق از حرکتی که میتوانست ما را به یک درگیری طولانی و پرهزینه بکشاند، اجتناب کرد.»
ت وزیر رژیم صهیونیستی گفت که با همکاری ایالات متحده برای گسترش توافقهای عادیسازی روابط در منطقه برنامهریزی میکند.
آیا جاهطلبیهای اردوغان در سوریه به مانعی جدید تبدیل خواهد شد؟
پس از فروپاشی حکومت بشار اسد در سوریه، ترکیه با استفاده از شرایط جدید به دنبال گسترش نفوذ منطقهای خود است. همکاری ضمنی آنکارا با هیئت تحریر الشام، بازگشایی سفارت ترکیه در دمشق و تسریع بازگشت پناهجویان از جمله اقدامات کلیدی است. با تضعیف نفوذ روسیه، ترکیه موقعیت ژئوپلیتیک خود را تقویت کرده، اما جاهطلبیهایش با چالشهایی از جمله واکنشهای بینالمللی و رقابتهای منطقهای روبروست.
سوریه، روزانه، حدود ۱۲۰ هزار بشکه نفت خام از عراق وارد میکرد و با تصمیم اخیر بغداد، با کمبود در تامین سوخت روبهرو میشود. این وضعیت با توقف تحویل داخلی نفت از شرق سوریه که تحت کنترل ائتلاف کردی نیروهای دموکراتیک سوریه قرار داشت، وخامت خواهد یافت.
یمنیها تا آخرین گلوله میجنگند. این گزاره در میدان جنگ ثابت شده و امری تبلیغاتی نیست. در عرصه زمینی، اگر قرار بر آغاز جنگ باشد، میتواند چند محور را در بر بگیرد. ذکر این نکته لازم است که شرایط یمن شباهتی به سوریه ندارد و آنچه طی کمتر از دو هفته در آن کشور رخ داد احتمال موفقیتش در یمن در کمترین حد احتمال است.
هیئت تحریرالشام در دمشق: ناجی سوریه یا تهدیدی تازه؟
پس از فرار بشار اسد در ۸ دسامبر ۲۰۲۴، سوریه وارد مرحلهای پرابهام شده است. هیئت تحریرالشام بهعنوان بازیگر اصلی انتقال قدرت، چالشهای بزرگی در ایجاد ثبات و جلب اعتماد داخلی و بینالمللی پیش رو دارد. با وجود جشنهای مردمی، خطر هرجومرج، درگیریهای مسلحانه و بحران اقتصادی همچنان پابرجاست. کشورهای خارجی باید با حمایت از انتقال صلحآمیز و ارائه کمکهای بشردوستانه، از تبدیل سوریه به فاجعهای جدید جلوگیری کنند.
«هاکان فیدان» وزیر امور خارجه ترکیه پس از دیدار با «احمد الشرع» ملقب به «ابومحمد الجولانی» فرمانده گروه معارض مسلح «هیات تحریرالشام» در دمشق تاکید کرد: به گروههای تروریستی اجازه نخواهد داد در خاک سوریه حضور داشته باشند.
در این تصویر سیر تحول چهره و ظاهر احمد الجولانی را در یک قاب میبینید.
«ابومحمد جولانی» فرمانده گروه «تحریر الشام» در دیدار با ولید جنبلاط از کروات استفاده کرد.
گزارش میدانی نیویورک تایمز از شهر حمص؛
«در حمص، مردم هم با لبخند و هم اشک به روند تحولات در کشورشان واکنش نشان میدهند. بخشهای اعظم سوریه در نتیجه سالها جنگ داخلی آسیب دیده است. حمص، یک شهر باستانی در مرکز سوریه، در طی سالهای گذشته که شاهد ناآرامی در این کشور بودهایم، میزبان بیشترین درگیریها بوده است. جنگندهها بارها و بارها این شهر را بمباران کردهاند. محلههای این شهر تا حد زیادی عاری از سکنه شدهاند و البته که مردم حمص نیز فقر و گرسنگی قابل توجهی را متحمل شدهاند. صدها شهروند سوری در نتیجه چندین سال درگیری با محوریت این شهر جان خود را از دست دادهاند.»
گزارش فایننشال تایمز از روزهای پایانی بشار اسد
بشار اسد در پی حمله برقآسای شورشیان به دمشق، به همراه پسرش از پایتخت گریخت و به پایگاه حمیمیم روسیه منتقل شد. این فرار، پایان حاکمیت خانواده اسد بر سوریه بود. وی بدون اطلاع نزدیکان و وفادارانش، به مسکو رفت و به خانوادهاش پیوست. سقوط دمشق موجب پراکندگی مقامات و وفاداران اسد به لبنان، امارات و روسیه شد، در حالی که ثروت و قدرت نظام از هم فروپاشید.
ایران و دوراهی واشنگتن؛ تعامل سازنده یا ادامه تقابل؟
ایران در مواجهه با فشارهای غرب و تغییر نظم جهانی، سیاست خارجی خود را بازنگری کرده و با تکیه بر بازدارندگی هستهای و همکاری با چین و روسیه، بهدنبال تقویت موقعیت منطقهای و بینالمللی است. در عین حال، چالشهایی نظیر نفوذ غرب در قفقاز و آسیای مرکزی و تضعیف محور مقاومت، سیاستهای ایران را پیچیده کرده است. تهران باید با راهبردی منسجم و واقعبینانه جایگاه خود را در نظم چندقطبی جهانی تحکیم کند.
نخستوزیر رژیم صهیونیستی گفت: «من قصد ندارم تا زمانی که ما حماس را حذف نکردهایم، با پایان جنگ موافقت کنم. ما نمیخواهیم به حماس اجازه دهیم قدرت را در غزه در دست داشته باشند؛ جایی در ۳۰ مایلی تلآویو. این اتفاق نخواهد افتاد».
اسرائیل بار دیگر زیرساختهای حوثیها را بمباران کرد
اسرائیل در جریان حملات روز پنجشنبه نیروگاههای حزیز و ذهبان در نزدیکی پایتخت و بندر حدیده و تأسیسات نفتی راسعیسی را نیز بمباران کرد. در این میان، ارتش اسرائیل نیز مدعی شد این حملات هوایی در واکنش به حملات موشکی و پهپادی حوثیها به اسرائیل در سال گذشته بود که به ادعای این رژیم در جریانش بیشتر پرتابهها رهگیری شدند.
مخدر خیابانی ارزان و در دسترسی که به آن ابو هلالین میگویند. این توصیفی است که وبسایت عربنیوز درباره کپتاگون نوشته است. ابوهلالین به دو هلال ماه روی قرصهای کپتاگون اشاره دارد که مشخصه این مخدر است.
از نیل تا فرات؛ طرح تجزیه خاورمیانه برای سلطه بر آن
اسرائیل با تشدید حملات هوایی، فروپاشی نظام اسد و ترسیم سناریوی دولتهای خرد متخاصم، میکوشد سوریه را از درون نابود کند. نتانیاهو، ضمن نمایش دستاوردهای شخصی، به دنبال گسترش سلطه از نیل تا فرات است. اسرائیل با ایجاد جنگ داخلی، بیثباتی و وابستهسازی هر دولت به قدرت نظامی خویش میخواهد امنیت خود را تضمین کند و از موضوعات حساس مانند جولان برای تحمیل شروط و کسب امتیازات راهبردی بهره میبرد.
چرخش واشنگتن در سوریه؛ آغاز تعامل مستقیم با هیئت تحریر الشام
احمد الشرع، رهبر هیئت تحریر الشام که پیشتر با نام ابو محمد الجولانی شناخته میشد، پس از سقوط اسد لحنی آشتیجویانه اتخاذ کرده و خواستار وحدت ملی سوریه، حمایت از اقلیتها و انحلال جناحهای شورشی شده است. او در مصاحبههای اخیر خود تصریح کرده که هیئت تحریر الشام به دنبال تشکیل حکومتی فراگیر و غیرطایفهای است که تمامی جوامع سوریه را نمایندگی کند.
آینده روابط چین و سوریه؛ از شراکت راهبردی تا واقعیتهای پس از جنگ
روابط چین و سوریه از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار نبوده، اما فروپاشی نظام اسد برای پکن بهدلیل پیامدهای آن بر روسیه و ایران، نگرانکننده است. چین با حمایت از اسد، بیشتر بهدنبال مهار تهدیدات امنیتی مانند بازگشت مبارزان اویغور بود. شراکت راهبردی دو کشور عمدتاً جنبه دیپلماتیک دارد و تعامل اقتصادی چشمگیری نداشته است. در آینده، دولت جدید سوریه ممکن است روابط با چین را بازتعریف کند.
اردوغان در سوریه: فرصتهای طلایی یا تهدیدهای پنهان؟
پس از سقوط بشار اسد و فرارش به مسکو، ترکیه با برافراشتن پرچم خود بر سفارت دمشق و حمایت از هیئت تحریر الشام نفوذ خود را در سوریه گسترش داد. آنکارا از فرصت تغییر معادلات برای تقویت جایگاه داخلی و منطقهای بهره برد و بازگشت پناهجویان و مشارکت در بازسازی سوریه را آغاز کرد. ترکیه همچنین با مهار کردها و پیشروی نیروهای متحدش، نقش محوری در تحولات سوریه ایفا میکند.