فیلمی مستند و انتقادی "2016: آمریکای اوباما" در میان انبوه فیلم های هالیوودی و در فصل داغ اکران فیلم در آمریکا، با استقبال جامعه آمریکا مواجه شده است و توجه رسانه های آمریکا را به خود جلب کرده است.
مستند سیاسی "2016: آمریکای اوباما" توسط دینش دسوزآ نویسنده و مفسر محافظه کار هندی-آمریکایی کارگردانی شده است. تهیه کننده این فیلم جرالد مولتن است که با استیون اسپیلبرگ کارگردان یهودی موفق هالیوود همکاری داشته است. یکی از موفق ترین همکاری های مولن و اسپیلبرگ فیلم "فهرست شیندلر" است که تلاش های یک آلمانی را که در زمان یهودی کشی نازی در لهستان جان بیش از هزار یهودی را نجات می دهد، را به تصویر می کشد. مولتن یکی از انگیزه های همکاری در این فیلم را به باد دادن رژیم صهیونیستی توسط دولت اوباما اعلام کرده است.
خلاصه فیلم
در آغاز فیلم دسوزآ تجربیات خود را به عنوان یک دانش آموز هندی که به آمریکا مهاجرت کرده است را روایت می کند و خود را با اوباما مقایسه می کند. ادامه فیلم در اندونزی روی می دهد، جایی که باراک اوباما کودکی اش را با مادر و ناپدری خود در آنجا گذرانده است. در این حین یک روانپزشک در مورد اثرات مخرب غیبت پدر در زندگی یک کودک سخن می گوید. سپس اوباما به هاوایی برمی گردد و بعد به دانشگاه می رود و فیلم در این قسمت ادعا می کند که اوباما در دانشگاه با چهره های ضداستعمارگری آشنا می شود. پس از آن اوباما به زادگاه پدرش، کنیا می رود.
دسوزآ، پدر اوباما را الگوی وی در دیدگاه های ضد استعماری وی معرفی می کند و می افزاید اوباما بر همین اساس "استثنا بودن آمریکا" را که یکی از پایه های اصلی تمدن، فرهنگ، و هویت آمریکا است را رد می کند و به آن اعتقادی ندارد. بر همین اساس دسوزآ معتقد است اوباما به این دلیل به دنبال "تغییر آمریکا" است. سپس فیلم به بررسی افرادی از قبیل ادوارد سعید شرق شناس معروف که در شکل گیری ذهنی اوباما تاثیر گذار بوده اند، می پردازد.
در ادامه، فیلم این گزاره را مطرح می کند که اوباما به دنبال کاستن از نفوذ آمریکا در دنیا و افزایش نفوذ کشورهایی است که در نتیجه تسلط نظامی و اقتصادی آمریکا و غرب عقب مانده اند، می باشد. برای تحلیل این ادعا فیلم با محافظه کاران مشهوری چون شلی استیل و دنیل پایپس که جبهه گیری های تندی علیه اسلام دارند، به گفتگو می نشیند. در پایان فیلم با این هشدار به پایان می رسد که انتخاب مجدد اوباما به عنوان رئیس جمهور آمریکا، عواقب جبران ناپذیری در بر خواهد داشت.
اقبال در گیشه - مستندی که هالیوود را شگفت زده کرد
"2016: آمریکای اوباما" مستند مستقل سیاسی کم هزینه علیرغم اکران محدود و تعداد کم سالن های نمایش دهنده این فیلم، با موفقیت خوبی در گیشه رو به رو شده است و با پشت سر گذاشتن فیلم های پر خرج هالیوودی در رتبه چهارمین فیلم پرفروش هفته در آمریکا قرار گرفته است.
واکنش رسانه های آمریکا به این فیلم 2016
مجله معتبر ریزن، مجله ای که گرچه زاده جمهوری خواهی است اما از اصل خود جدا شده و تا حدی گرایشی فراجناحی دارد در گزارشی با مقایسه 2016 با دیگر فیلم های انتقادی که در میانه دهه اول قرن بیست و یکم بر علیه سیاست های جرج بوش ساخته شدند، 2016 را "منصفانه تر" می خواند. به اعتقاد ریزن این فیلم، فیلمی گیرا می باشد که به دنبال سرگرم کردن بیننده نیست، بلکه به دنبال آموزش است. ریزن در پایان می نویسد کار یک فیلم مطرح کردن یک بحث "منطقی" نیست. فیلم باید یک بحث را به صورت قانع کننده ای به میان بکشد و 2016 این کار را با قدرت احساس و روایت انجام داده است.
روزنامه های واشنگتن پست و نیویورک تایمز سعی کرده اند نقد هایشان کمتر رنگ و بوی سیاسی داشته باشد و 2016 در آستانه انتخابات 2012 به کانون توجه تبدیل نشود. این دو روزنامه متمایل به ایده های دموکرات در قالب نقد فیلم در بخش فیلم روزنامه های خود به بررسی سینمایی و اجمالی 2016 پرداخته اند.
مایکل اوسالیون، منتقد واشنگتن پست با نقدی گذرا 2016 را فیلمی تبلیغاتی، یک طرفه، و یک آگهی بازرگانی می داند. اوسالیون گزاره های مطرح شده در این مستند را غیر منطقی معرفی می کند. نویسنده نقد واشنگتن پست تا حدی سعی کرده است خود را نسبت به این فیلم بی تفاوت نشان دهد اما نقد وی حاکی از بی اهمیت بودن این فیلم نیست.
اندی وبستر منتقد فیلم روزنامه نیویورک تایمز از اوسالیون، منتقد روزنامه واشنگتن پست خونسرد تر به نظر می رسد و 2016 را به عنوان فیلمی مستند به صورت خیلی معمولی نقد می کند.
بنگاه خبری اگزمینر دیدن 2016 را به هر کسی که علاقمند به انتخابات 2012 است، را پیشنهاد می کند. اگزمینر می افزاید این فیلم فرصتی است برای کسانی می خواهند دقیقا بدانند ایدئولوژی اوباما چیست، اما وقت کافی برای مطالعه در این مورد را ندارند.
نویسنده گزارش اگزمینر، کلیف ون کات، خود را یک حامی سابق اوباما معرفی می کند که در سال سوم ریاست جمهوری اوباما اعتقاد خود را به سخنان و وعده های اوباما از دست داده است.
به گزارش فاکس نیوز، دسوزآ کارگردان فیلم 2016 هدف خود را از ساخت این فیلم تصور کردن دوره دوم ریاست جمهوری اوباما بیان کرده است. دسوزآ اعلام کرده است قصد داشته فیلمی بسازد که بیننده پس از دیدن آن با خود بگوید: "نمی دانستم این همان مردی است که چهار سال گذشته در کاخ سفید بوده است."
دسوزآ به فاکس نیوز گفته است وقتی در سال 2004 و در آستانه انتخابات، فیلم مستند فارنهایت نه/یازده مایکل مور اکران شد و سر و صدای زیادی به پا کرد وی از این کار مور درس هایی یاد گرفته است و دسوزآ ابراز امیدواری کرده است اینبار مور از او درس هایی یاد بگیرد.
با توجه به پیشینه دسوزا و مولتن محافظه کار، دغدغه این دو یک دغدغه کاملا سیاسی به نظر می رسد. شاید حرف منتقد واشنگتن پست درست باشد که این مستند را یک آگهی تبلیغاتی نامیده است. فرمت این آگهی یک فیلم مستند بوده است که علیرغم مدت زمان کوتاه اکران این فیلم، دوازدهمین مستند سیاسی موفق در تاریخ گیشه آمریکا بوده است. این موفقیت یعنی حجم مناسبی از مخاطب که احتمال بالا رفتن این حجم مخاطب در روزهای آینده هم وجود دارد. گذشته اوباما که از پیش به صورت پراکنده موضوع بحث برانگیزی بوده است در قالب مستند 2016، می تواند به صورت فست فودی ذائقه رای دهندگان آمریکایی را با گذشته اوباما، آن گونه که جمهوری خواهان می خواهند، آشنا کند.
