مجادله بر سر "روند" یک پرونده؟!

فرارو- علی باقری با انتقاد از اظهارنظر برخی کاندیداهای ریاست جمهوری درباره دیپلماسی هسته ای ایران با بیان این که این اظهارنظرها چندان پایه و اساس ندارد و بدون پشتوانه منطقی و عملی بیان می‌شود، گفت: برخی می‌گویند هنر این است که هسته ای شویم اما قطعنامه نگیریم و یا 20 درصد را بدون تحریم داشته باشیم اما چه جوری. وقتی خوب نگاه می‌کنیم می‌بینیم همان تیمی که بلای گذشته را برسر کشور آورد، عقبه همین آقایان هستند.

معاون سعید جلیلی که در جمع دانشجویان دانشگاه تهران صحبت می کرد افزود: اگر کسانی روند سال‌های اخیر را قبول ندارند، ایده‌شان چیست و می‌خواهند چه چیز را تغییر دهند؟ اگر کسی ایده جدید دارد، بیان کند و نقد شود و اتفاقا دانشگاه بهترین مکان برای این مساله است.

باقری درباره برخی دیدگاه‌ها و نظرات مبنی بر تعدیل روند گفت‌وگوها و کوتاه کردن زمان مذاکرات اظهار کرد: اگر ته ذهن این افراد از معنای تعدیل این است که به گذشته برگردیم، دیگر نیازی به مذاکره نیست. ما که دوره گذشته را تجربه کرده‌ایم، چرا باید دوباره آن را تجربه کنیم. باید از کاندیداها بخواهیم که بیایند و به مردم واضح توضیح دهند که می‌خواهند چه کار کنند. یکی یا مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی ایران، موضوع هسته ای است. باید یک نسخه عملی در این باره ارائه دهیم.

می خواستیم بهتر از روند کنونی موضوع را جلو ببریم
اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «روند پیش گرفته شده فعلی در پرونده هسته ای موجب عصبانیت کشورهای دارای سلاح هسته ای شده است.»

وی ادامه داد: «در زمان دوران اصلاحات به خصوص زمان مسئولیت آقای روحانی چراغ سبزهایی به غرب در جهت تعلیق برنامه هسته ای نشان داده شد. اینکه آقای روحانی گفتند تعلیق با دستور رهبری صورت گرفته خلاف است. رهبری سیاست های کلان را اعلام  می کنند که این موضوع را جلو ببریم.»

وی افزود: «لذا اینها آن موقع به این توافق رسیدند چون گمان می کردند خطراتی وجود دارد. در صورتی که هر کار بزرگی سختی و فشار از سوی دشمن دارد.»

این نماینده مجلس درباره تیم فعلی هسته ای کشور گفت: «ما نیز می خواستیم بهتر از روند کنونی موضوع را جلو ببریم. یعنی مایل نبودیم تحریم و فشار بر کشور وارد شود؛ اما مگر همه چیز دست ما بوده است؟ دشمن در مقابل ما صف آرایی کرده و از ابزار سازمان ملل هم استفاده می کند.»

وی افزود: «لذا اینطور نیست که تیم فعلی نمی خواسته بهتر از این و با سرعت بیشتری کار را جلو ببرد؛ اما چون دشن منطق ندارد و از امکانات بالایی هم برخوردار است به این روش کار جلو رفته است.»

کوثری گفت: «اینکه برخی کاندیداها عنوان می کنند "هنر این است که هسته ای شویم اما قطعنامه و تحریم علیه ما صادر نشود" امکان ندارد. برادرهایی که این حرف را می زنند در قدم های اول کار بودند و دشمن آن موقع عنوان می کرد ایران اصلا نباید غنی سازی داشته باشد در حالی که اکنون عنوان می کند غنی سازی 20 درصد نباید داشته باشد و 3.5 تا 5 درصد را پذیرفتند. لذا وضعیت خیلی فرق کرده است.»

کوثری در پاسخ به این سوال که آیا پرونده هسته ای در حیطه اختیارات رئیس جمهور است که کاندیداها درباره آن بتوانند صحبت کنند؟، گفت: «خیر؛ در حیطه اختیارات رئیس جمهور نیست و کاندیداها از صحبت درباره این موضوع تنها به دنبال بهره برداری ابزاری هستند. کاندیداها باید بدانند این موضوع اصلا در حیطه اختیارات آنها نیست.»

کاندیداها کلی گویی نکنند
همچنین مهدی دوات گری دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «نباید فراموش کرد در نظام جمهوری اسلامی رئیس جمهور شخص اول ممکلت نیست؛ بلکه دومین مقام رسمی کشور پس از رهبری است و رئیس قوه مجریه جز در اموری که به موجب قانون اساسی بر عهده رهبری قرار داده شده محسوب می شود.»

وی ادامه داد: «بنابراین جایگاه رئیس جمهور در قانون اساسی مشخص است. از سوی دیگر به موجب اصل 57 قانون اساسی، قوای حاکم در نظام جمهوری اسلامی (مجریه، مقننه و قضائیه) زیر نظر ولایت فقیه فعالیت می کنند. لذا رئیس جمهور سیاست گذار کلان کشور نیست و باید تابع نظرات رهبری باشد.»

وی افزود: «اصل 122 قانون اساسی نیز اشاره دارد رئیس جمهور در برابر ملت، مجلس و رهبری مسئول و پاسخگو است. بنابراین تکلیف رئیس جمهور و جایگاه آن در قانون اساسی کاملا مشخص است و در واقع رئیس جمهور مجری سیاست های کلی نظام و تابع رهبری است و در برابر ایشان مسئول و پاسخگو می باشد.»

وی خاطرنشان کرد: «از این منظر پرونده هسته ای به عنوان یک سیاست کلی نظام تلقی می شود و رئیس جمهور مجری سیاست کلی نظام است که از سوی رهبری صادر می شود.»

این نماینده مجلس اظهار کرد: «در بحث هسته ای امروز ما به عنوان یک قدرت هسته ای شناخته شده ایم. در حوزه فناوری هسته ای در حال پیشرفت های خوبی هستیم. زمانی غرب حاضر نبود حتی 3 دستگاه سانتریفیوژ به ما بدهد؛ در حالی که امروز ما بیش از 20 هزار دستگاه سانتریفیوژ تولید می کنیم و توانایی تولید بیش از این را هم داریم.»

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «در اجلاس آلماتی 1 گروه 1+5 اذعان کردند جمهوری اسلامی به دنبال دستیابی به سلاح هسته ای نیست. لذا لزومی ندارد از بحث هسته ای دست بکشیم. وقتی ما در حال انجام فعالیت صلح آمیز هستیم ضرورتی ندارد که از حق خود عدول کنیم.»

وی در عین حال خاطرنشان کرد: «اما این انتظار از رئیس جمهور وجود دارد که به عنوان مجری سیاست های کلی نظام در تعاملات بین المللی خود فضا را تلطیف و مدیریت کند تا شرایط مطلوبی برای کشور ایجاد شود. در بحث دیپلماسی رئیس جمهور باید اقداماتی انجام دهد تا مشکلاتی که اکنون در کشور مطرح است برطرف شود.»

دوات گری در پاسخ به این سوال که آیا انتقادات باقری به این معناست که در پیشبرد برنامه هسته ای همین روند باید طی شود و راه دیگری وجود ندارد؟، گفت: «هر کاندیدای ریاست جمهوری باید این اصل را بپذیرد که نظام جمهوری اسلامی از بحث هسته ای عدول نخواهد کرد.»

وی با بیان اینکه کاندیداها باید کلی گویی نکرده و راهکار ارائه دهند گفت: «لذا در این باره کاندیداها باید با در نظر گرفتن  سیاست های کلی نظام برنامه های خود را ارائه دهند.»

وی در پایان تاکید کرد: «در این مسئله دیپلماسی خیلی می تواند موثر باشد. قطعا اگر دستگاه دیپلماسی فعال باشد، تعاملات بین المللی می تواند در کاهش فشارهای موجود موثر باشد.»