قانون نوشت:
زبیگنیو برژینسکی، سیاست‌شناس آمریکایی و مشاور امنیتی اسبق کاخ سفید، از پیشنهاد آمریکا برای حمله نظامی‌به سوریه انتقاد کرده و واشنگتن را فاقد استراتژی روشن در منطقه خوانده است. زبیگنیو برژینسکی در زمان ریاست‌جمهوری جیمی‌کارتر در سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۱ مشاور امنیتی کاخسفید بود.
او یکی از برجسته‌ترین کارشناسان سیاست خارجی آمریکا به شمار می‌رود. برژینسکی در حال حاضر استاد روابط بین‌المللی در دانشگاه جان هاپکینز و مشاور مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن است. متن گفت‌وگوی اختصاصی او را با دویچه وله بخوانید.
اکنون که آمریکا ترديدي ندارد که بشار اسد مسئول حمله شیمیایی در کشورش است، به نظر می‌آید که یک حمله نظامی‌احتمالا اجتناب‌ناپذیر است. آیا شما با چنین حمله‌ای موافق‌اید؟ وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
معتقدم یک حمله نظامی‌در صورتی که واقعا روی دهد بايد بخشی از یک استراتژی همه‌جانبه باشد. ولی آیا با چنین ضربه‌ای می‌توان مشکل را حل کرد؟ آیا استراتژی مناسبی برای حل مشکل وجود دارد؟ چه کسی بخشی از راه‌حل است و چه کسی نیست؟ پیش از حمله نظامی‌باید درباره این پرسش‌ها به‌طور منظم فکر کرد. به نظر می‌رسد که چنین حمله‌ای با توجه به سنگینی جنایت آشکار غیرانسانی‌ای که در سوریه روی داده از نظر اخلاقی موجه باشد، ولی باید همچنین در نظر گرفت که این حمله می‌تواند پیامدهای نامطلوبی داشته باشد.
آیا دولت آمریکا استراتژی روشنی برای سوریه و از جمله برای زمان پس از حمله نظامی‌دارد؟
اگر چنین استراتژی‌ای داشته باشد، رازی است که به خوبی از آن محافظت می‌شود.
شما کدام استراتژی را مناسب می‌دانید؟
به نظر می‌رسد مشکل درباره سوریه، با توجه به قیام‌های اخیر در خاورمیانه، بخشی از یک مخمصه بزرگ‌تر است. راه‌حل نه صرفا نظامی‌است و نه باید آن را تنها وابسته به قدرت‌های غربی ساخت.
شما گفتید که باید در یک حمله نظامی‌تا آنجا که ممکن است ائتلاف بزرگی شرکت داشته باشد. منظورتان کدام کشورهاست؟
ترکیه باید در هر صورت به‌طور آشکار و مستقیم در حمله نظامی‌شرکت داشته باشد. این حداقل چیزی است که باید انتظار داشت. افزون بر آن باید کشورهایی که از حداقل ثبات در خاورمیانه از نظر اقتصادی سود می‌برند، آشکارا از چنین حمله‌ای استقبال کنند. من در این زمینه به چند قدرت آسیایی نظر دارم که تامین انرژی آنها تنها زمانی تضمین می‌شود که کشورهای ترانزیت در خاورمیانه به ورطه هرج و مرج سقوط نکنند.
از روسیه نام نبردید. نقش این کشور را چگونه می‌بینید؟
روسیه باید عاقلانه با دیگر کشورها همکاری کند، نه فقط برای حل مشکل سوریه، بلکه همچنین عموما برای تعیین استانداردهای بین‌المللی، با توجه به سیاست هستهاي ایران و اینکه چگونه می‌توان برنامه هستهاي را در این کشور تثبیت و از نظر بین‌المللی مشروع کرد،بايد با روسيه همكاري كرد. طبیعی است که روسیه همچنین باید فعالانه در حل منازعه میان اسرائيل و فلسطینی‌ها هم شرکت کند، هر چند كه شماری از مشکلات این منطقه به همین منازعه بازمی‌گردد.
این موضوع را چگونه توضیح می‌دهید که دولت آمریکا تحت ریاست‌جمهوری اوباما در حال حاضر ظاهرا سازمان ملل متحد را وانهاده و کاملا روی ناتو حساب می‌کند؟
برداشت شما از اين مسئله صحيح نيست، فکر می‌کنم دولت اوباما از وکالت سازمان ملل متحد برای یک حمله نظامی‌استقبال می‌کند، ولی از وتوی روسیه یا چین بیم دارد. برای من معنای این سخن این است که باید به‌طور منظم مذاکراتی جدی با کشورهایی انجام داد که در معرض گسترش خشونت در منطقه هستند یا خواهند بود.
حمله نظامی‌به رژیم سوریه چه تاثیراتی می‌تواند داشته باشد؟ اسد، آمریکا را از یک ویتنام دوم برحذر داشته است. آیا می‌توان این سخن را جدی گرفت؟
هر قیاسی می‌تواند در درجه معینی متناسب باشد، ولی همچنین می‌تواند بسیار گمراه‌کننده باشد. من فکر می‌کنم اوضاع در سوریه با ویتنام خیلی متفاوت است.
جمع‌بندی می‌کنم: شما معتقد نیستید که در زمان کنونی حمله‌ای نظامی‌به سوریه درست است؟
من در ارتباط با آن استراتژی گسترده‌ای نمی‌بینم. آنچه باعث نگرانی من است این است كه آمریکا و متحدانش، یعنی قدرت‌های استعماری پیشین، محدود می‌اندیشند. از دیدگاه من، به همین دلیل به‌طور مستقیم یک مشکل سیاسی تازه پدید می‌آید.
