فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: «اینکه برخی عنوان می کنند توافق ژنو با پیشنهادات آلماتی تفاوتی ندارد، پس چرا اگر ما در زمان مذاکرات آلماتی در شرایط برتری قرار داشتیم و می توانستیم امتیازات بیشتری دریافت کنیم توافق نکردیم؟ اگر ما ظرفیت هایی داشتیم و دست برتر را داشتیم چرا توافق نکردیم؟؛ اگر اینطور بوده آنهایی که توافق نکردند اگر نگوییم خیانت می توانیم بگوییم کوتاهی کردند.»
مهدی محتشمی مدیرکل پیشین آمریکای وزارت خارجه
در گفتگو با فرارو گفت: «تا آنجا که بنده در جریان هستم و آقای ظریف هم عنوان کردند، شرایط کنونی ما نسبت به شرایطی که در مذاکرات آلماتی داشتیم خیلی متفاوت است. یعنی هم به لحاظ پیشرفت کار در موضوع هسته ای و هم در ارتباط با شرایط داخلی در وضعیت بهتری قرار داریم.»
وی ادامه داد: «اگر قرار بود در آلماتی به توافق برسیم یکی از تفاوت های آن با توافق صورت گرفته در ژنو این بود که راه عقب گرد ما بسته می شد. بدین معنا که اگر طرف مقابل به تعهدات خود عمل نمی کرد برای جمهوری اسلامی امکان پذیر نبود که به سرعت عقب گرد کند و به نقطه ماقبل از توافق برسد و این اقدام حداقل 9 ماه طول می کشید.»
وی افزود: «اما اکنون شرایط طوری است که به لحاظ زمانی به محض آنکه طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند جمهوری اسلامی هم می تواند تعهدات خود را نادیده بگیرد و برنامه هسته ای خود را به مانند گذشته ادامه دهد.»
این کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد: «به لحاظ مفادی که در متن سند ژنو 3 مطرح است باید گفت امروز بعد از تحولاتی که در منطقه از جمله در سوریه روی داده جایگاهی که ایران در مسائل منطقه ای از قبال این توافق بدست آورده روشن است.»
وی ادامه داد: «در واقع به این توافق تنها به عنوان یک دستاورد در موضوع هسته ای نباید نگاه کرد؛ بلکه باید به عنوان یک موضوعی نگاه شود که باعث شده ایران جایگاهی در منطقه پیدا کند که اکنون دست برتری در موضوعات منطقه ای داشته باشد.»
وی افزود: «فعل و انفعالاتی که ظرف همین یک هفته گذشته در مناسبات منطقه ای ما صورت گرفته گواه این موضوع است که جایگاه ایران نسبت به گذشته تغییر کرده است. سفر داوود اغلو به ایران و توافقاتی که روی مسائل منطقه ای همچون سوریه صورت گرفت حاکی از این است که دیدگاه همسایگان ایران به نسبت به این کشور تغییر کرده است.»
محتشمی خاطرنشان کرد: «همچنین سفر وزیر خارجه امارات به تهران و اظهار تمایل برای همکاری با ایران و نیز عصبانیت رژیم اسرائیل مجموعه مسائلی است که شاید در موافقت نامه آلماتی به این راحتی بدست نمی آمد و جایگاه ما را در این حد ارتقا نمی داد.»
مدیرکل پیشین آمریکای وزارت خارجه گفت: «البته این بدین معنا نیست که ما یک موافقت نامه ایده آل را بدست آوردیم و تمام خواسته های ما در این متن تامین شده است. ما در ابتدای راه بسیار پر سنگلاخ، طولانی و پیچیده ای هستیم که یک توافق شش ماهه در جهت اعتمادسازی صورت گرفته تا دید طرفین به همین قول و قراری که گذاشتند متعهد خواهند ماند یا خیر.»
وی ادامه داد: «اما اینکه در آینده چه اتفاقی روی می دهد و آیا ما خواهیم توانست به یک موافقت نامه جامع دست پیدا کنیم که منافع حداکثری ما را تامین کند، سوالی است که باید منتظر ماند و دید آیا محقق می شود یا خواسته های حداکثری جمهوی اسلامی تعدیل می شود.»
وی افزود: «لذا در این موافقت نامه بالطبع ما یکسری امتیازاتی دادیم و یکسری امتیازاتی هم گرفتیم و آنچه دادیم و گرفتیم متناسب با شرایط و نیازمندی های طرفین بوده که بدست آمده و می توان گفت طرفین از آنچه بدست آوردند رضایت دارند.»
محتشمی گفت: «اینکه برخی عنوان می کنند توافق ژنو با پیشنهادات آلماتی تفاوتی ندارد، پس چرا اگر ما در زمان مذاکرات آلماتی در شرایط برتری قرار داشتیم و می توانستیم امتیازات بیشتری دریافت کنیم توافق نکردیم؟ اگر ما ظرفیت هایی داشتیم و دست برتر را داشتیم چرا توافق نکردیم؟؛ اگر اینطور بوده آنهایی که توافق نکردند اگر نگوییم خیانت می توانیم بگوییم کوتاهی کردند.»
این کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد: «اساسا رویکرد، جایگاه، نظرات کارشناسی و اشرافی که تیم فعلی مذاکره کننده کشورمان بر مسئله دارند با تیم قبلی قابل مقایسه نیست.»
وی ادامه داد: «در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری یکی از کاندیداهایی که از نزدیک بر مسائل بین الملل و مسئله هسته ای اشراف داشت دو بار اعلام کرد که تیم مذاکره کننده قصد ندارد مذاکرات را برای حل موضوع پیش ببرد، بلکه فقط به دنبال مذاکره برای مذاکره هستند.»
وی افزود: «اما ما شاهدیم تیم فعلی بر اساس اجماعی که در جمهوری اسلامی برای حل و فصل این مسئله شکل گرفته در صدد است این موضوع را برای همیشه حل کند و ایران را به نقطه ای برسانند که به عنوان یک عضو عادی ان پی تی به آن نگاه شود که این شرایط یقینا در کلیه زمینه های سیاسی، اقتصادی، امنیتی ایران تاثیر خواهد گذاشت و جایگاه ما را بالکل تغییر خواهد داد.»
