فرارو یک کار‌شناس مسائل بین المللی گفت: در شرایطی که مخالفان حکومت اسد پیش از این بار‌ها به صراحت اعلام کرده بودند که در صورت دعوت ایران به کنفرانس ژنو۲، حضور خود در این کنفرانس را به حالت تعلیق در خواهند آورد، دعوت ایران به این کنفرانس اعتراف به نقش و جایگاه ویژه ایران در تحولات سوریه است.
جاوید قربان اوغلی، مدیر کل پیشین آفریقای وزارت خارجه، با بیان این مطلب در گفتگو با فرارو گفت: این دعوت نشان دهنده آن است که طرف‌های اصلی برگزار کننده این اجلاس و در درجه اول سازمان ملل به این نتیجه رسیده‌اند که بدون حضور جمهوری اسلامی ایران، توافقات حاصله در این کنفرانس ضمانت اجرایی نخواهد داشت.
وی افزود: این دعوت از این منظر حائز اهمیت است که در درجه اول جهان متوجه شده که ایران از بازیگران مهم و تاثیر گذار بحران سوریه است دوم اینکه کشورهایی که نقش ویژه‌ای در برگزاری این کنفرانس دارند به این نتیجه رسیده‌اند در غیاب ایران نمی‌توانند به هیچ توافقی جامع الشرایطی دست پیدا کنند.
قربان اوغلی درباره تاکید جمهوری اسلامی ایران بر حضور بدون پیش در ژنو۲ گفت: این دعوت با وجود پافشاری بر موضع حضور بدون پیش شرط آن هم در شرایطی که قدرت‌ها بزرگ حضور ایران را در این کنفرانس مشروط به پذیرش توافق ژنو۱ کرده بودند، منجر به ارتقای موقعیت ایران در تحولات سوریه خواهد شد.
وی با بیان اینکه اگر آمریکایی‌ها دچار مشکلات حاشیه‌ای نبودند، ایران را بدون پیش شرط به کنفرانس ژنو۲ دعوت می‌کردند گفت: آمریکایی‌ها هم نقش تعیین کننده ایران در تحولات سوریه را پذیرفته‌اند اما به دلیل مشکلات حاشیه‌ای از اعتراف و پذیرش رسمی آن عاجز هستند.
این کار‌شناس مسائل بین الملل درباره این مشکلات حاشیه‌ای آمریکا، گفت: آمریکا زیر فشار همپیمانان منطقه‌ای خود از جمله کشورهای عرب منطقه و برخی کشورهای اروپایی و در راس آن فرانسه قرار داد تا نقش آفرینی جمهوری اسلامی ایران در تحولات سوریه را محدود کند که اگر این فشار‌ها وجود نداشت یقینا خود آمریکایی‌ها در دعوت ایران پیش قدم می‌شدند.
وی افزود: هر چند یک بار هم جان کری وزیر خارجه آمریکا، ایران را به حضور در حاشیه کنفرانس دعوت کرد تا به گفته او از نقش سازنده خود برای حصول نتیجه در این کنفرانس استفاده کند، که این نشان دهنده این است که اولا آمریکا این نقش را پذیرفته و دوم درگیر ملاحظات استراتژیک است.
قربان اوغلی درباره اینکه چه شد در دقایق آخر ایران به این کنفرانس دعوت شد، گفت: معتقدم از چندی پیش یک نوع دیپلماسی پنهانی شکل گرفت تا اجماعی برای حضور همه بازیگران منطقه‌ای و بین المللی بحران سوریه به منظور دستیابی به راه حلی برای پایان دادن به بحران سه ساله این کشور در کنفرانس ژنو۲ حاصل شود.
مدیر کل پیشین آفریقای وزارت خارجه افزود: دعوت ایران را باید نتیجه این دیپلماسی پنهان بدانیم و حتی اخباری منتشر شده بود که برای ایجاد این اجماع ممکن است که کنفرانس ژنو۲ به تعویق بیفتد.
وی درباره تهدید مخالفان به تحریم حضور در کنفرانس ژنو۲ در صورت دعوت از ایران و همچنین اعلام امروز برخی از مخالفان که حضور خود را در آن کنفرانس به حالت تعلیق درآوردند گفت: برخلاف آغاز بحران سیاسی در سوریه، شرایط میدانی در این کشور به طور محسوسی تغییر کرده است و کفه ترازوی نبرد میدانی اکنون بیش از پیش به سمت دولت سوریه و ارتش این کشور سنگینی می‌کند. بنابراین برخلاف گذشته پیشرفت‌هایی که مخالفان در عرصه نبرد داشتند یا متوقف شده یا به عقب نشینی منجر شده است.
این کار‌شناس مسائل بین الملل افزود: فارغ از اینکه بشار اسد هم باید بپذیرد که تداوم جنگ در این کشور جز نابودی و آورگی مردم بی‌گناه نیست واقعیت‌هایی موجود حکایت از آن دارد که دولت سوریه با کمک ارتش منسجم و همپیمانانش توانسته است که صحنه نبرد را به نفع خود تغییر دهد.
وی ادامه داد: مسئله دوم این است که برخلاف روزهای نخست، جبهه مخالفان سوریه دیگر یک پارچه نیست و اکنون بخش عمده‌ای از مخالفان تمرکز خود را بر درگیری با یکدیگر گذاشته‌اند؛ مخالفانی که نمی‌خواهند کشورشان به دست القاعده بیفتد.
قربان اوغلی در خاتمه گفت: بنابراین اولا مخالفان در جایگاهی قرار ندارند که برای حضور و یا عدم حضور خود شرط تعیین کنند و یا اینکه آن بخشی که شرط تعیین کرده است معلوم نیست که کدام طیف را رهبری می‌کند و آیا آن طیف رهبری بخش عمده مخالفان را برعهده دارد یا خیر.
