فرارو-کنفرانس گفتگوهای صلح سوریه موسوم به ژنو۲ زیر سایه بیم‌ها و امید‌ها آغاز به کار کرد.
به گزارش فرارو، همه بازیگران داخلی، منطقه‌ای، بین المللی، در غیاب تنها یک بازیگر موثر، یعنی جمهوری اسلامی ایران، امروز خود را به مونتروی سوئیس در ساحل دریاچه ژنو رساندند تا راه حلی برای پایان دادن به بحران سیاسی و جنگ داخلی سه ساله این کشور پیدا کنند.
برای شرکت در کنفرانس از بیش از ۳۰ کشور از جمله همسایگان سوریه در منطقه دعوت به عمل آمد. ایران دو روز مانده به این مذاکرات از سوی‌بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل به این کنفرانس دعوت شد و یک روز مانده به آغاز این کنفرانس دعوتش به دلیل مخالفت مخالفان حکومت بشار اسد و آمریکا با این حضور پس گرفته شد.
این کنفرانس در شرایطی آغاز به کار کرد که به دلیل مشکلات در هماهنگی برای حضور شرکت کنندگان و موضوع مذاکرات چند باری به تعویق افتاده بود.
همچنین به دلیل شک و تردید‌های مخالفان سوریه، کنفرانس حتی تا آخرین روز هم تا مرز ناکامی زود‌تر از موعد پیش رفت. بر این اساس میانگین امیدواری‌ها به نتایج این کنفرانس و ثمر بخش بودن مذاکرات آن در سطح بالایی قرار نداشت.
جمهوری اسلامی ایران هم در دسته‌ای قرار دارد که با ناامیدی به استقبال این کنفرانس رفت. حسن روحانی رییس جمهوری ایران امروز پیش از ترک به مقصد سوئیس البته به منظور شرکت در اجلاس داووس اعلام کرد که امید چندانی به نتایج این کنفرانس ندارد.
با این حال برخلاف جمهوری اسلامی ایران حاضران در این کنفرانس بسیار خوش بین هستند تا بتوانند در نهایت نقشه راهی را برای حل اختلاف سوریه ترسیم کنند.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان از جمله خوشبینان است. او با خواندن دعا برای موفقیت این اجلاس ابراز امیدوار کرد که «این اجلاس راهگشای آشتی، تفاهم و بازسازی و ایجاد شرایطی باشد که در آن همه شهروندان سوریه با یکدیگر همکاری کنند و یکدیگر را نه به صورت دشمن و رقیب، بلکه به عنوان برادر ببینند و در آغوش بگیرند.»
این در حالی است که آغاز نشست و سخنرانی حاضران نشان داد که خوش بینی‌ها چندان واقعی نیست. چرا که میان نظرات حاضران به خصوص دولت و مخالفان چنان شکافی وجود دارد که پر کردن آن با یک یا دو جلسه امکان پذیر نیست.
زنگ ژنو۲ با سخنرانی،بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل و رییس این کنفرانس آغاز شد.
بان کی مون: طرف‌های سوری به مسئولیت خود عمل کنند
بان کی‌مون، در سخنرانی خود در آغاز این نشست گفت: ژنو ۲ با چالش‌های زیادی روبرو است که باید از آنها عبور کنیم. ژنو ۲ فرصتی برای حل سیاسی بحران سوریه است. اولین باری است که دولت و مخالفان سوریه برای مذاکره اعلام آمادگی کرده‌اند. این کنفرانس برای مردم سوریه است و وظیفه نجات سوریه ماموریت اصلی ما است.»
دبیرکل سازمان ملل اظهار کرد: نمایندگان دولت و مخالفان سوریه در اینجا حضور دارند. فاجعه بزرگی در سوریه رخ می‌دهد و تهدیدی به وقوع جنگ داخلی در این کشور می‌کند. من از تمام شرکت کنندگان می‌خواهم تا به آرمان‌های مردم سوریه توجه کنند.
او اظهار کرد: حمله به غیرنظامیان ادامه دارد. طرف‌های سوری باید به مسئولیت خود عمل کنند و به حقوق بشر در این کشور احترام بگذارند. بیش از یک میلیون تن آواره شده‌اند و بسیاری در مناطق سکونت خود نیستند.
بان کی مون گفت: حل و فصل سیاسی مبتنی بر احترام به قوانین بین‌المللی است که بار‌ها در سوریه نقض شده است. باید به روابط تروریستی پایان داد. دولت و مخالفان سوریه باید هرچه سریع‌تر اجازه عبور کاروان‌های کمک رسانی را بدهند.
وزیر امور خارجه روسیه: ایران باید در تلاش برای حل بحران سوریه سهیم شود
رییس جمهور سوییس دومین سخنران بود و پس از او سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه بود که دیدگاه خود را بیان کرد.. او با تاکید بر اینکه راهکار سیاسی راه خروج سوریه از بحران موجود است گفت: ملت سوریه است که باید درباره این کشور تصمیم‌گیری کند. باید در قبال تروریسم در سوریه موضعی متحد اتخاذ کنیم.
لاوروف ادامه داد: جز با مذاکرات سیاسی و گفتوگو میان تمامی گروه‌های سوری راه‌حلی برای پایان خشونت‌ها در این کشور نمی‌توانیم متصور باشیم.
او افزود: ایران باید در تلاش‌های برای حل بحران سوریه بدون تلاش برای تفسیر بیانیه ژنو ۱ به نفع یکی از دو طرف سهیم شود.
لاوروف ادامه داد: مهم‌ترین اصل در ژنو یک رسیدن به یک توافق میان دولت سوریه و گروه‌های مخالف است تا با این طریق به خشونت‌ها در سوریه پایان دهیم. باید گوناگونی بافت جمعیتی سوریه در نظر گرفته شود و موضع متحدی برای حمایت از حقوق بشر آزادی‌های مدنی و کمک به ملت سوریه اتخاذ گردد.
جان کری: اسد سهمی در آینده سوریه ندارد
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا سخنران بعدی نشست بود و در ابتدای سخنان خود تاکید کرد که امروز سرآغازی برای به جریان افتادن مسالمت آمیز و توقف خشونت‌ها در سوریه خواهد بود.
کری گفت: امروز آزمایشی برای همه ماست و اینکه جامعه جهانی تا چه حد می‌تواند کار آمد باشد و چگونه می‌تواند به خشونت‌ها در سوریه پایان دهد.
کری گفت: «انقلاب» در سوریه به شکل مسالمت آمیز آغاز شد و مردم تنها خواهان زندگی بهتر بودند اما این درخواست با خشونت رو به رو شد و متاسفانه دولت سوریه به شکل روز افزون به حملات خود علیه ملت ادامه داد و در این راه به هواپیما، بمب، موشک و سلاح‌های سنگین روی آورد که هزاران تن از مردم سوریه را به خاک و خون کشید.
او اظهار کرد که در سوریه از سلاح شیمیایی استفاده شد و دولت با به کارگیری سلاح شیمیایی تمامی ارزش‌های انسانی را زیر سوال برد.
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه حضور بشار اسد در آینده سیاسی سوریه را غیر ممکن خواند و گفت: تشکیل دولت انتقالی و افراد حاضر در آن نباید با مخالفت دیگر گروه‌های سوری باشد و این بدین معناست که بشار اسد در دولت آتی سوریه هیچ جایی نخواهد داشت. به خیال هیچ کس نمی‌گنجد که چنین فردی که دست به وحشیانه‌ترین اقدامات علیه ملت خود زده در آینده سیاسی سوریه حاضر باشد.
پاسخ معلم به کری
سخنران بعد از جان کری، ولید المعلم، وزیر امور خارجه سوریه بود که ریاست هیات سوری در نشست ژنو ۲ را برعهده داشت. او در ابتدا همسایگان سوریه را متهم به دست داشتن در کشتار مردم این کشور کرد و گفت: برخی می‌خواهند سوریه را به قرون وسطی باز گردانند و پیشرفت ملت سوریه را نمی‌خواهند.
ولید المعلم در ادامه به حامیان مخالفان دولت سوریه حمله کرد و گفت: بسیار باعث تاسف است در نشست امروز در کنار کسانی نشسته‌ایم که دستشان به خون ملت سوریه آغشته شده است. کسانی که انگار آنها تعیین می‌کنند چه کسی به بهشت برود و چه کسی حق ورود به بهشت را ندارند در حالیکه وضعیت در کشور خود را فراموش کرده‌اند.
وی گفت: کسانی با ما امروز بر سر یک میز نشسته‌اند که بسیار تلاش کرده‌اند تا سوریه را ناامن و ویران کنند و با دلارهای نفتی خود سلاح و تروریسم را به سوریه روانه می‌کنند. این چنین کشورهایی هیچ‌گاه نمی‌توانند سخنگوی خواسته‌های مردم سوریه باشند. تروریست‌های چچنی، عربستانی، ترکیه‌ای، قطری و غیره چگونه می‌توانند اهداف و آرمان‌های ملت سوریه را برآورده کنند.
وزیر خارجه سوریه مسئله استفاده از سلاح شیمیایی را "دروغی از جانب آمریکا" خواند.
ولید المعلم با اشاره به وضعیت سیاسی در آینده سوریه گفت: این ملت سوریه هستند که رهبران خود را تعیین می‌کنند و برای آینده سوریه تصمیم گیری می‌کنند و آقای کری، هیچ کس نمی‌تواند مشروعیت را از بشار اسد، رئیس جمهوری قانونی سوریه بگیرد!
وی خطاب به مخالفان سوری نیز گفت: آنهایی که خود را نمایندگان مردم سوریه می‌دانند مزدورانی بیش نیستند که خود را به اسرائیل فروخته‌اند در حالی که مردم سوریه روزانه کشته می‌شوند آنها و آنها در هتل‌های پنج ستاره نشست برگزار می‌کنند و خیانت و توطئه چینی در پیش گرفته‌اند. اگر این افراد خود را نماینده ملت سوریه می‌دانند به سوریه بیایند و با درد و رنج مردم سوریه همراه باشند.
در این قسمت از سخنان وزیر خارجه سوریه‌بان کی مون به طولانی شدن اظهارات معلم اعتراض کرد که مشاجره لفظی کوتاهی میان دو طرف پیش آمد. بان کی مون خواستار پایان سخنرانی معلم شد اما او در پاسخ گفت: آقای دبیر کل شما در نیوورک زندگی می‌کنید و من در سوریه.
ولید المعلم به سخنرانی خود ادامه داد و گفت: آقای کری! هیچ‌کس در جهان حق ندارد که رئیس‌جمهور یک کشوری را عزل کند و چیزی را در سوریه تغییر دهد چرا که مسئولیت این اقدامات تنها بر عهده خود سوری‌ها است. این وظیفه آنهاست. ما رفراندوم مردمی برگزار می‌کنیم تا به اراده سوری‌ها گوش دهیم. خود سوری‌ها حق دارند که رهبر، پارلمان و قانون اساسی خود را تعیین کنند و هر چیزی که غیر از این باشد هیچ ارزشی ندارد.
در ادامه‌بان کی مون در واکنش به اینکه ولید المعلم بیش از زمان اختصاص یافته به وی سخنرانی کرد، عنوان داشت: قوانینی که من در ابتدای این نشست مطرح کردم نقض شد. من دوست ندارم این امر تکرار شود و داستان‌ها روایت شوند. من از احمد الجربا، رئیس ائتلاف مخالفان سوریه برای سخنرانی دعوت می‌کنم. می‌دانم که حرف‌های زیادی دارید اما ما از شما میخواهیم تا از مطرح کردن سخنان آتشین خودداری کنید.
رئیس ائتلاف مخالفان سوری: اختیارات اسد باید واگذار شود
در همین حال، احمد الجربا، رئیس ائتلاف مخالفان سوری سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: خانم‌ها و آقایان، من رخدادهای سوریه را برای شما یادآور می‌شوم. اتوبوس مدرسه‌ای در حمص در حال حرکت بود که نیروهای نظامی سوریه آن را هدف قرار دادند و مادر کودکی در آن شب شمع بر روی قبر فرزند خود گذاشت چرا که نظام سوریه گمان می‌کرد که این کودک یک تروریست است! هزاران کودک با گلوله‌های اسد کشته شده‌اند. برخی از شما به سوریه آمدید و شاهد این بودید که فعالان کشته شدند. شما آثار شکنجه‌ها بر روی بدن فعالان را دیدید. سوری‌ها خوب تروریست‌ها را می‌شناسند. سوری‌ها مجبور به دفاع از خود و کشورشان شدند. چند سال از صبر سوری‌ها می‌گذرد. هزاران تظاهرکننده شعار «مسالمت‌آمیز» را سر دادند اما کشته شدند و جهان شاهد این امر بود.
احمد الجربا عنوان داشت: بشار اسد می‌خواهد در مسند خود باقی بماند. او شخصی است که کشور را وارد بحبوحه خشونت کرد تا خود در کرسی بماند. گزارش سازمان‌های بین‌المللی را دیدید که شکنجه بازداشت‌شدگان را نشان می‌داد.
او با حمله به حضور حزب الله و ایران در سوریه مدعی شد: ارتش آزاد با نیروهای حزب‌الله مبارزه می‌کند. در چندین سند نیز ثابت شده است که ایران نیز در درگیری‌های سوریه دست دارد.
وی گفت: اسد مدعی مبارزه با تروریسم است. چه کسی این حرف‌ها را باور می‌کند. ما در راستای حمایت از مردم سوریه عمل می‌کنیم. این سخنان را گفتم تا تاکید کنم که ما کاملا با ژنو ۱ موافق هستیم. اختیارات اسد از جمله ارتش و سازمان اطلاعات باید در اختیار دولت انتقالی قرار بگیرد. وقتی سخن از ژنو ۱ به میان می‌آید به معنای آزادی اسیران و خارج کردن مزدوران و پایان دادن به گرسنگی و توقف محاصره‌ها است.
وزیر خارجه چین: وحشیانه‌ترین درگیری‌ها با راهکار سیاسی قابل حل است
در ادامه وانگ یی، وزیر خارجه چین به عنوان سخنران بعدی این کنفرانس گفت: همه امروز به مونترو چشم دوخته‌اند. ما دوست داریم که این کنفرانس به نمونه‌ای برای حل مسالمت‌آمیز بحران‌ها در جهان تبدیل شود و الگویی برای درگیری‌های آینده باشد. ژنو ۲ باید آغازی برای تاریخ سوریه باشد.
وی ادامه داد: تاریخ انسانی به ما یاد داده که حتی وحشیانه‌ترین درگیری‌ها با راهکار سیاسی قابل حل است و همه باید برای حل سیاسی بحران سوریه تلاش کنیم و چین نیز از راهکار سیاسی برای سوریه حمایت می‌کند.
وزیر خارجه فرانسه: وظیفه داریم توافق ژنو۱ را اجرایی کنیم
لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه نیز با بیان اینکه مشکلات ملت سوریه تنها از طریق راهکار سیاسی پایان می‌یابد اعلام کرد، این مساله در دعوتنامه‌های ارسالی‌بان کی مون کاملا مشخص بود و من می‌خواهم از وی تشکر کنم.
فابیوس گفت: وظیفه ما در برابر خشونت‌ها و درگیری‌های سوریه این است که توافقنامه ژنو ۱ را که همگی بر آن توافق کردیم اجرا کنیم چرا که بحران سوریه تنها از طریق سیاسی قابل حل است و فرانسه نیز کاملا با اهداف نشست ژنو که از قبل مشخص و واضح شده همراه است.
فابیوس گفت: درهر ماه در سوریه هزاران زن و کودک کشته شده‌اند. ما باید در این کنفرانس درباره توافق آتش‌بس صحبت کنیم تا بتوانیم مشکلات مردم سوریه را کاهش دهیم. زمانی که ما در آپارتمان‌های لوکس راحت هستیم مردم در سوریه کشته می‌شوند و ما در برابر این افراد مسئولیم.
وزیر خارجه انگلیس: لزوم ترسیم جدول زمانی مشخص برای تعیین آینده سوریه
ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه انگلیس نیز با تاکید بر اینکه شکست در کنفرانس ژنو ۲ به افزایش تعداد قربانیان سوریه و آواره شدن صد‌ها هزار سوری می‌انجامد اظهار کرد: طرفین درگیر سوریه باید به مسئولیت خود در حل بحران موجود بر تلاش برای دستیابی به راهکاری گسترده عمل کنند. من می‌خواهم در اینجا از شجاعت ائتلاف مخالفان سوریه برای شرکت در ژنو ۲ استقبال کنم و از هیات‌های سوری می‌خواهم که وارد مذاکرات شده و بدانند که سرنوشت سوریه در محک آزمایش قرار دارد و آنها در این خصوص مسئولند.
ویلیام هیگ بر لزوم ترسیم جدول زمانی مشخص برای تعیین آینده سوریه تاکید کرد.
دبیرکل اتحادیه عرب: ما خواهان تشکیل دولتی انتقالی هستیم
نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب نیز در این کنفرانس اعلام کرد: باید بگویم که هدف از کنفرانس امروز اجرایی کردن اصول توافقنامه ژنو ۱ و در راس آن تشکیل دولت انتقالی با اختیارات کامل است، چیزی که ما پیش‌تر در خصوص آن به توافق رسیدیم.
العربی ادامه داد: ژنو ۲ لحظه‌ای سرنوشت‌ساز برای آغاز حل سیاسی بحران سوریه است.
او با تاکید بر اینکه شورای امنیت به مسئولیت‌های خود به ویژه در قبال سوریه عمل نکرده، عنوان داشت: راهکار سیاسی برای حل بحران سوریه باید توسط خود ملت سوریه ایجاد شود.
کا‌ترین اشتون: به نفع همه اس خشونت‌ها در سوریه پایان یابد
کا‌ترین اشتون، رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا سخنران بعدی نشست ژنو بود و در ابتدای سخنان خود وضعیت جاری در سوریه را در تاریخ معاصر بی‌سابقه خواند.
وی گفت: به نفع همه است که خشونت‌ها در سوریه پایان یابد و ما تلاش می‌کنیم به توافقی برسیم که خواسته‌های ملت سوریه را برآورده کند. باید انتقال قدرت در سوریه به شکلی سیاسی اجرایی شود که از طریق آن بتوان به ملت سوریه کمک‌های لازم را رساند.
دبیرکل سازمان همکاری اسلامی: دولت سوریه مقصر است
پس از اشتون، ایاد مدنی، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی به ایراد سخنرانی پرداخت و دولت سوریه را مقصر اصلی تحولات این کشور دانست.
وی گفت: همه ما می‌دانیم درخواست‌ها در سوریه ابتدا به شکلی مسالمت‌آمیز مطرح شد که در آن مردم تنها خواهان زندگی بهتر بودند. اما این درخواست نادیده گرفته شد و بعد‌ها نیز با خشونت دولت مواجه گردید.
وزر خارجه ترکیه: هدف ژنو ۲ انتقال قدرت است
احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه سخنران بعدی نشست بود که در سخنان خود به وضعیت بحرانی آوارگان سوری در کشورهای همسایه اشاره کرد.
وی گفت: کشورهای همسایه سوریه مشکلات زیادی به دلیل ورود آوارگان سوری پیدا کرده‌اند و آوارگان با وجود تلاش‌هایی که شده در شرایط خوبی قرار ندارند. اوضاع در سوریه به گونه‌ای شده که تروریست‌ها فکر می‌کنند این کشور به محل امنی برای آنها تبدیل شده است و دولت به بهانه مقابله با این تروریست‌ها برخی مناطق را مورد حمله قرار می‌دهند.
وزیر خارجه عربستان: هدف ما تشکیل دولت انتقالی است
در ادامه سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان با بیان اینکه "من امیدوار هستم که سخنان احمد الجربا را مورد توجه قرار دهیم" گفت: ما نیاز به یک مذاکره کننده داریم و در صورتی که این هدف محقق شود دیگر نیازی به سخنان بسیاری از طرف‌ها نخواهد بود.
در این زمان وزیر خارجه عربستان از بان کی مون خواست تا بر روی سخنان احمد الجربا تمرکز صورت گیرد. اما وی پاسخی در این زمینه نشنید و به سخنرانی خود ادامه داد.
سعود الفیصل اظهار کرد: حاضران گرامی، حضور ما براساس ضمانت‌های ارائه شده در دعوتنامه‌بان کی مون صورت گرفت که در آن بر اجرای معاهده ژنو ۱ تاکید شده بود. هدف ما تشکیل دولت انتقالی است که بتواند اداره امور را در جوانب سیاسی و نظامی برعهده بگیرد و نظام بشار اسد و کسانی که دستشان به خون آلوده شده است دیگر در این کشور نقشی نداشته باشند و سوریه از این تونل تاریک خارج شود.
او گفت: ما خواهان این هستیم که طرف‌های خارجی از جمله نیروهای ایرانی و نیروهای حزب‌الله از سوریه خارج شوند. محاصره‌ها پایان یابد. حملات توپخانه‌ای نظام سوریه متوقف شود و گذرگاه‌هایی امن با نظارت بین‌المللی ایجاد شود. اسیران و بازداشت شدگان آزاد شوند و سوری‌ها بدون مداخله خارجی سرنوشت خود را تعیین کنند و آرمان‌های تمام اقشار مردم سوریه محقق شود.
وزیر خارجه آلمان: خواهان آتش‌بس سریع هستیم
فرانک وال‌تر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان سخنران یکی دیگر از سخنرانان نشست بود که انتقادات تندی علیه دولت سوریه ایراد کرد. وی گفت: نظام سوریه از سلاح و مهمات سنگین علیه ملت خود استفاده می‌کند.
او گفت: ما خواهان توافقی هستیم که به سختی‌های ملت سوریه پایان دهد و هر چه سریع‌تر به آتش‌بس در سوریه بیانجامد.
اشتاین مایر ادامه داد: استفاده از سلاح سنگین و سیاست محاصره برای تسلیم کردن مخالفان اقدامی غیرانسانی است که از سوی دولت انجام می‌شود و باید متوقف گردد. صلح به آسانی به دست نمی‌آید و همگان باید تلاش کنیم تا به اوضاع کنونی سوریه پایان دهیم.
در این کنفرانس وزرای خارجه اردن، سوئد، مصر، ژاپن، کویت، مراکش و... از دیگر سخنرانان بودند که دیدگاه های خود را راجع به وقایع سوریه اعلام کردند.
نمیخواستن وزنه موافقان اسد زیاد باشد
روسیه وچین و ایران
خیلی سخت میشد
برزیل و ژاپن و سوئد و ..... همه مخالف اسد هستند و گوش به امر آمریکا
در ضمن انگلیس و فرانسه و آلمان و آمریکا به نظرت به اندازه روسیه و چین نیستند؟؟