فرارو- نمایشگاه کتاب تهران سال گذشته شاهد اعتراض عدهای بود که خواستار برچیدن دکه شرکت نستله، به اتهام «وابستگی به صهیونیسم» شدند. اکنون اعتراضهای مشابهی در مورد عرضه محصولات کوکاکولا به گوش میرسد.
فروش نوشابههای شرکت آمریکایی کوکاکولا از سال ۱۳۵۷ در ایران متوقف شده بود، اما از ۱۵ سال پیش از سرگرفته شد. اوایل دهه هفتاد خورشیدی وقتی اولین تابلوهای تبلیغاتی کوکاکولا در فرودگاه مهرآباد تهران نصب شد بسیاری از مسافران این اقدام را نشانهی باز شدن درهای بازار ایران به روی محصولات آمریکایی ارزیابی میکردند.
آن زمان کوکاکولا نماد سرمایهداری غرب محسوب میشد. اکنون این شرکت به حمایت از صهیونیستها متهم میشود و با توجه به حملهی نظامیان اسرائیل به نوار غزه، عدهای خواهان جلوگیری از فروش محصولات آن در ایران شدهاند. شرکت خوشگوار که پیش از انقلاب نیز فروشنده نوشابههای کوکاکولا در ایران بود از سال ۱۳۷۳ ، تولید این نوشابه را دوباره آغاز کرد.
تعلیق فعالیت شرکتهای مشکوک شرکت خوشگوار مدعی است هیچ ارتباطی با شرکت کوکاکولا در آمریکا ندارد و اسانس نوشابههای خود را از طریق یک شرکت ایرلندی تهیه میکند. این مطلب را ۲۹ دی ماه یکی از اعضای هیات مدیرهی خوشگوار به خبرگزاری دانشجویان، ایسنا، گفته است. شرکت نوشابهسازی خوشگوار در مشهد فعالیت میکند و در سال‌های گذشته عنوان واحد تولیدی نمونه را نیز به دست آورده.
به گزارش ایسنا وزیر صنایع و معادن، علی اکبر محرابیان، به دلیل همبستگی با ملت مظلوم فلسطین و پاسخ به جنایت صهیونیستها علیه مردم بی‌دفاع غزه دستور داده، فعالیت کلیه شرکت‌هایی که ممکن است بخشی از سهام آنها در اختیار اسرائیلیها باشد به حالت تعلیق درآید. خبرگزاری فارس سیام دیماه گزارش داد محرابیان از شرکت خوشگوار خواسته در مهلت تعیین شدهای تکلیف خود با شرکت کوکاکولا را روشن کند.
منع شرعی و قانونی و اقدامهای نمادین ارتباط با شرکت‌هایی که سهام آنها در اختیار اسرائیلیهاست و فروش محصولات آنها در ایران، بارها از سوی برخی مراجع تقلید حرام شمرده شده است. سعید ابوطالب، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، بهمن ماه ۱۳۸۵ در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر از بررسی طرحی خبر داد که براساس آن، داد و ستد با شرکتهای چند ملیتی به‌ویژه آنهایی که به اسرائیل وابستهاند، تنظیم و در صورت لزوم محدود، یا ممنوع شود.
در این فاصله برخی اقدامهای صورت گرفته نیز جنبهای نمادین دارد. روزنامه کیهان در شماره اول بهمن ماه گزارش داد، شورای شهر مشهد در تازهترین نشست خود تغییر نام سه راه کوکاکولا به سه راه رضوان را تصویب کرد. رضوان نام مستعار عماد مغنیه یکی از رهبران بلندپایهی حزبالله لبنان است که سال گذشته در سوریه ترور شد.
به نوشتهی کیهان، رئیس شورای شهر این اقدام را در راستای جلوگیری از تبلیغ کالاهای صهیونیستی، ممنوعیت خرید و فروش این کالاها و برخورد با شرکتهای توزیع کننده آنها عنوان کرده است. همچنین قرار است یکی از میدانهای شهر مشهد به نام غزه نامگذاری شود.
مهرماه امسال نیز جمعی که خود را حامیان ملت مظلوم فلسطین معرفی میکند با صدور بیانیهای به عنوان یک فیلم سینمایی که نسکافه داغ داغ نام داشت اعتراض کردند. اعتراض‌کنندگان خواهان تغییر واژه نسکافه شدند که معروفترین محصول شرکت نستله است.
به دنبال مارکهای مشهور، حتا تقلبی اعتراض به فعالیت شرکتهای چند ملیتی فقط به نستله و کوکاکولا محدود نمیشود. وجه مشترک اغلب اعتراضها اتهام حمایت از دولت اسرائیل است. سهامداران برخی از این کمپانی‌ها یهودیان کشورهای دیگرند که الزاما وابسته و حامی حکومت اسرائیل نیستند. با این همه اغلب این شرکتها به تبع فعالیت بینالمللی خود در بازار اسرائیل نیز سرمایهگذاری میکنند. در نظر برخی از مسلمانان این اقدام تقویت بنیه اقتصادی این کشور و حرام است.
