هزینه مسکن سالانه یک خانوار از
سال 84 تا 91 بالغ بر 284درصد افزایش یافته حال آنکه درآمد سالانه هر
خانوار در این مدت 199درصد رشد یافته است. این اعداد حکایت از آن دارد که
رشد درآمد خانوار از رشد هزینه مسکن 85 واحددرصد عقب‌تر بوده است.
آمارهای
بانک مرکزی همچنین نشان می‌دهد افزایش سهم مسکن در درآمد خانوار از
4/40درصد به 9/51درصد رسیده است؛ اتفاقی که گواهی می‌دهد واقعیت جامعه با
آنچه وزیر به‌عنوان طرح خانه‌دارشدن اقشار متوسط قابل اجرا می‌داند، فاصله
زیادی دارد. بالابردن نرخ تسهیلات مسکن از آن دست برنامه‌هایی بود که از
ابتدای روی‌کارآمدن دولت حسن روحانی بارها مقامات مسوول بر آن تاکید کردند،
ابتدا افزایش تسهیلات تا 30میلیون‌تومان، سپس رشد این رقم تا
50میلیون‌تومان برای زوج‌های جوان و پس از آن نیز تاکیدات مکرر و نتیجتا
نامه وزیر راه‌وشهرسازی و رییس‌کل بانک مرکزی به رییس‌جمهور برای افزایش
سقف تسهیلات تا نیمی از هزینه خرید یک ملک. البته نه نیمی از هزینه هر
ملکی، بلکه منظور مقامات محترم، نیمی از هزینه مسکنی در بافت فرسوده و
مناطق جنوبی شهر بود چراکه دوروز گذشته وزیر راه‌وشهرسازی با حضور در
برنامه «نگاه یک» تسهیلات درنظرگرفته‌شده برای مسکن را 80میلیون‌تومان
عنوان کرد.
به عبارت دیگر با تسهیلات 80میلیون‌تومانی که قرار است نصف
هزینه خرید مسکن باشد؛ تنها می‌توان در مناطق‌جنوبی یا بافت‌های فرسوده
صاحب خانه شد؛ موضوعی که مورد تایید وزیر هم قرار گرفت. آخوندی که هدف از
این تلاش دولت را خانه‌دارکردن قشر متوسط جامعه با اولویت خانه‌اولی‌ها
دانست، تاکید کرد: زوج‌ها می‌توانند با 20میلیون‌تومان پس‌انداز و جورکردن
50میلیون‌تومان دیگر از یک محلی خانه‌دار شوند. هرچند آخوندی اشاره‌ای به
محلی که زوج‌ها می‌توانند منابع موردنیازشان (50میلیون‌تومان) را تامین
کنند، نکرد اما با اعتقاد به نتیجه‌بخش‌بودن این تلاش دولت گفت: زوج‌ها با
پس‌انداز می‌توانند خانه‌دار شوند. خود من هم با پس‌انداز خانه‌دار شدم.
این صحبت‌های وزیر اما بدون واکنش نبود و در دو روز گذشته کاربران،
کارشناسان و دست‌اندرکاران بخش مسکن درباره این گفته وزیر اظهارنظر کردند و
درواقع عملیاتی‌شدن خریداری ملک با پس‌انداز را امری دور از واقعیت
دانستند. اگر اظهارنظرهای این افراد را نیز نادیده بگیریم، آمارها هم گفته
وزیر را چندان قابل تحقق نمی‌دانند. گزارش‌های بانک مرکزی از بودجه و
درآمد خانوار طی سال‌های 84 تا 91 نشان می‌دهد هزینه مسکن سالانه هر خانوار
در سال 84 از یک‌میلیون‌و851هزارتومان به هفت‌میلیون‌و115هزارتومان در سال
91 رسیده است. این یعنی رشد 284درصدی.
این در حالی است که درآمد سالانه یک
خانوار از چهارمیلیون‌و575هزارتومان در سال 84 به 13میلیون‌و686هزارتومان
رسیده است که از رشد 199درصدی حکایت می‌کند. به عبارت ساده‌تر رشد هزینه
مسکن که 284درصد بوده از رشد درآمد با 199درصد بسیار شتابنده‌تر و به زبان
آمار 85 واحددرصد بیشتر بوده است. از سوی دیگر به گواه همین آمار، سهم
هزینه مسکن از کل درآمد خانوار هم در این سال‌ها افزایش یافته است. در سال
84 هزینه مسکن حدود 40درصد از درآمدها را دربر می‌گرفت اما این سهم در سال
91 به 9/51درصد رسیده است. حال با دانستن این ارقام و به تعبیری
واقعیت‌های جامعه، چگونه قرار است طرح پس‌انداز 70میلیون‌تومانی وزیر راه و
شهرسازی اجرایی شود؟
رشد قیمت مسکن در سال 84 و 85 به خاطر سیاست های غلط گذشته بود. متاسفانه در دوران اصلاحات هیچ توجهی به مسکن نشد و تنها به فکر بازکردن حساب پس انداز مسکن بودند که قرار بود 15 یا 20 سال بعد وام بدهند. تنها واگذاری مسکن همون طرح اجاره به شرط تملیک بود که اون هم بصورت خیلی محدود به برخی ها واگذار شد و ساز و کار مشخصی نداشت. این بی برنامگی باعث شد تقاضای مسکن انباشته شود و بصورت موجی در سال های 84 تا 86 باعث افزایش قیمت مسکن شود.