حج رفتن يا نرفتن، مساله كدام است؟ مساله اين است كه كساني كه براي سفر حج عمره نزد بانك‌ها وديعه گذاشته‌اند، نمي‌دانند كه اين وديعه‌ها را پس بگيرند يا منتظر باشند تا مجازات مجرمان سعودي انجام شود و دوباره مقدمات سفر به عربستان فراهم شود. براساس آمارهايي كه از سازمان حج و زيارت به دست آمده نزديك به هشت ميليون نفر در نوبت اعزام هستند كه با وجود تمام محدوديت‌ها در اعزام زايران، آخرين نفري كه ثبت‌نام كرده حدود ١٦ سال ديگر مي‌تواند به حج عمره برود. مردم براي سفر به عربستان نزد بانك‌هاي ملي و ملت وديعه‌هاي ٨٠٠ هزار توماني گذاشته‌اند.
«اعتماد» در ادامه بررسي مي‌كند كه ميزان اين وديعه‌ها چقدر است و چه كارهايي مي‌توان با اين مبلغ پول انجام داد. براساس صحبت‌هاي حسن سرخوش، مديركل برنامه‌ريزي پذيرش و اعزام سازمان حج از ابتداي سال ٩٣ تا اسفند ماه، تاكنون ٣٣٣ هزار و ٧٧٤ زاير ايراني در قالب ١١٤٣ پرواز براي حج عمره به سرزمين وحي اعزام شده‌اند كه بيش از ١٦٦ هزار عمره‌گزار ايراني با ٦٠١ پرواز شركت‌هاي هواپيمايي ايراني و حدود ١٦٧ هزار زاير ايراني عمره با ٥٤٢ پرواز شركت هواپيمايي سعودي در موسم عمره جاري به عربستان اعزام شده‌اند. پس از اعلام توقف سفر حج عمره كساني كه براي اين سفر ثبت‌نام كرده‌اند بر سر دو راهي قرار گرفته‌اند كه وديعه‌ها و سودهاي خودشان را از بانك پس بگيرند يا همچنان منتظر رفتن به سفر حج بمانند.
سعيد اوحدي، رييس سازمان حج و زيارت درباره نرخ سود سپرده‌هاي حج گفت: در حال حاضر سود سپرده‌هاي حج و عمره، ٢٠ درصد است؛ اما تلاش مي‌شود، سود اين سپرده‌ها مطابق با سپرده‌هاي بلندمدت شود. با توجه به صحبت‌هاي نماينده ولي فقيه در سازمان حج و زيارت نزديك به هشت ميليون نفر در نوبت اعزام به سفر حج عمره هستند كه اگر هر كدام از آنها وديعه‌هاي ٨٠٠ هزار توماني گذاشته باشند، رقمي نزديك به ٦ هزار و ٤٠٠ ميليارد تومان وديعه نزد دو بانك ملي و ملت قرار دارد؛ براساس آخرين آمار ثبت‌نام كنندگان در سال ٩٠ كه نزديك به شش ميليون و ٦٠٠ هزار نفر بودند، ٥/٤١ درصد مربوط به ثبت‌نام بانك ملت و ٥/٥٨ درصد نيز مربوط به ثبت‌نام كنندگان در بانك ملي است و بيشترين افراد ثبت‌نام كننده در گروه‌هاي سني ٤٠ تا ٥٠ سال بودند كه ٣٢ درصد آنها خانه دار، ٦ درصد محصل، ٩ درصد كارمند و ٩ درصد نيز داراي مشاغل آزاد بودند. بايد به اين مساله اشاره كرد كه يك ميليون و ٥٠٠ هزار نفر هم از قبل در نوبت حج عمره بودند كه در مجموع هشت ميليون نفر مي‌شوند.
ثبت‌نام مجدد حج در سال ٩٥ بودعلي ليالي، رييس سابق سازمان حج و زيارت در دي ماه سال ١٣٩٠ درباره اولويت‌هاي اعزام گفته بود: «با توجه به تعداد زياد متقاضيان پشت نوبتي تا پنج سال آينده يعني سال ۹۵ براي اعزام به عمره مفرده ثبت‌نام انجام نمي‌شود. از ميان شش ميليون و ۴۰۰ هزار نفري كه براي سفر به عمره در دو بانك ملي و ملت ثبت‌نام و سپرده‌گذاري كرده بودند پس از انجام قرعه‌كشي در نيمه دوم دي‌ماه در نهايت دوميليون و ۴۰۰ هزار نفر آنان انتخاب مي‌شوند.»
وي با اشاره به اينكه سازمان حج تعهدي براي اعزام تمامي ثبت‌نام‌كنندگان به عمره ندارد، گفت: «اين موضوع در هنگام ثبت‌نام متقاضيان قيد شده بود. دو ميليون و ۴۰۰ هزار نفر طي سه سال يعني از سال ۹۲ تا ۹۵ به عمره اعزام مي‌شوند و براي دو سال آينده نيز از سال‌هاي قبل تعدادي از متقاضيان سپرده‌گذار در بانك‌ها، پشت نوبت هستند.»
با اين اوصاف «اعتماد» در ادامه بررسي مي‌كند كه رقم شش هزار و ٤٠٠ ميليارد توماني كه نزد بانك‌ها قرار دارد بدون در نظر گرفتن سودهايي كه در ماه به حساب هر نفر ريخته مي‌شود چه كارهايي مي‌توان انجام داد. محاسبه سود اين حساب كار بسيار دشواري است كه نمي‌توان به صورت شفاف آن را حساب كرد.
با ميزان وديعه مردم نزد بانك‌ها براي سفر به حج مي‌توان چه كارهايي انجام داد؟براساس صحبت‌هاي قائم مقام وزير راه و شهرسازي هزينه ساختن هر مترمربع از مسكن مهر ٤٤٠ هزار تومان است كه مي‌توان با اين بودجه ٢٢٣ هزار و ٧٧٩ خانه ٦٥ متري مسكن مهر ساخت.
با توجه به صحبت‌هاي معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشكي اصفهان هزينه ساخت و تامين هر تخت بيمارستاني يك ميليارد تومان است كه با اين بودجه مي‌توان ٦ هزار و ٤٠٠ تخت بيمارستاني مجهز افتتاح كرد.
براي بهره‌برداري و ساختن يك كارخانه فولاد با ظرفيت توليد سالانه يك ميليون و ٥٠٠ هزار شمش فولادي هزار ميليارد تومان بودجه نياز است كه با بودجه حج تقريبا مي‌توان شش كارخانه فولاد ساخت.
به گفته معاون علمي و فناوري رييس‌جمهور براي ايجاد هر شغل نزديك به ١٦٠ ميليون تومان هزينه نياز است كه با بودجه حج مي‌توان ٤٠ هزار شغل تازه به وجود آورد.
بودجه سازمان بيمه سلامت همگاني در سال ١٣٩٤ رقمي نزديك به شش هزار و ٧٠٠ ميليارد تومان است كه وديعه سفر به حج معادل يك سال بودجه سازمان بيمه سلامت همگاني است.
براساس گفته‌هاي مسوولان هزينه تحصيل هر دانش‌آموز براي خانواده‌ها به صورت ميانگين روزانه ٢٠ هزار تومان است كه با وديعه سفر حج مي‌توان هزينه ٨٧٦ هزار و ٧١٢ دانش‌آموز را در يك سال تامين كرد.
به گفته مسوولان آموزش و پرورش هزينه دولت براي هر دانش‌آموز سالي يك ميليون و ٨٠٠ هزار تومان است كه با وديعه حج مي‌توان بودجه بيش از سه ميليون دانش‌آموز را فراهم كرد.
