فرارو- به گزارش یک رسانه خبری زمزمه‌هایی از حضور «محمدرضا شجریان» در ارکستر سمفونیک ملی ایران شنیده می‌شود. این در حالی است که به گفته وزارت ارشاد به علت ممنوعیت قانونی در سال‌های گذشته این خواننده اجازه اجرای کنسرتی در ایران ندارد. محدودیت‌هایی که به گفته معاون وزیر فرهنگ و ارشاد توسط نهادهای دیگر قرار داده شده است و نه این وزارت خانه.
به گزارش فرارو، هنگامی که در مناظره‌های انتخاباتی سال ۹۲ اسم «شجریان» به میان آمد و حسن روحانی گفت: «آیا ما بهتر از صدای شجریان داریم؟ او سفیر فرهنگی ایران و برای صدور به کشورهای دیگر بهترین است.» و یا وقتی محمدرضا عارف به تحریم صدای شجریان اشاره کرد و گفت: «تمام خانواده‌ها آرزو می‌کنند روزه‌هایشان را با «ربنا» ی شجریان افطار کنند.»، بسیاری بر این عقیده بودند که با پیروزی دکتر حسن روحانی در انتخابات و شعار تدبیر و امیدش شاهد تغییراتی در روند گذشته خواهیم بود. بسیاری بر این باور بودند که حال خواننده محبوب کشور بعد از چندین سال ممنوع الکاری می‌تواند بار دیگر در کشورش اجرا داشته باشد اما نه تنها اینچنین نشد که پس از مواضع چندگانه، آخر وزارت ارشاد آب پاکی را بر دستان منتظران تغییر ریخت.
فرهنگ مغلوب سیاست
پس از پرسش‌های مداوم درباره وضعیت شجریان در نهایت معاون پارلمانی وزارت ارشاد اعلام کرد که «برخی افراد برای اجرای کنسرت دارای محدودیت قانونی هستند و آقای شجریان هم محدودیت‌هایی دارند که توسط نهادهای دیگر قرار داده شده و دست ما نیست.»
این در حالی است که حسین نوش آبادی پیش از این اعلام کرده بود که شجریان باید رفتارهای گذشته خود را جبران کند و به موسیقی ایرانی و اسلامی برگردد. او گفته بود: «ایشان در دهه اول انقلاب حضور و برنامه‌های خوبی داشت، اما نوع رفتار‌هایش در دهه دوم انقلاب باعث شد کمی از مردم و نظام فاصله بگیرد و خودش مسئول این کار است. با این حال راه بازگشت برای ایشان باز است، به شرطی که به چارچوب‌های نظام متعهد باشد. نمی‌شود فردی هم معترض و منتقد شدید باشد و ضوابط و معیارهای حاکم بر نظام را نپذیرد و هم بخواهد کار کند.»
اما هنگامی که این سخنان با اعتراض شدید دوست داران او مواجه شد نوش آبادی هم ناگزیر شد تا بیش از این درباره این هنرمند پرآوازه توضیح دهد. از استفاده از نام او در تبلیغات انتخاباتی روحانی گرفته تا تاکید بر اینکه ممنوعیت او حال از دستان وزارت ارشاد خارج شده است.
وی گفت: «آقای شجریان جزو هنرمندان محبوب هنر کشور هستند. ایشان از جمله چهره‌هایی هستند که در عرصه هنر کشور ما ماندگار شده‌اند و البته پرطرفدار؛ اما به هر شکل پرطرفدار بودن ایشان هم وظیفه‌ای بر دوش دولت می‌گذارد. شاید خیلی‌ها الان بگویند آقای «روحانی» از نام «شجریان» استفاده انتخاباتی کرد و بعد‌تر انتظار افکار عمومی برآورده نشد. من فکر میکنم نظام با ایشان مشکلی ندارند. اگر اتفاقی افتاده، این مسایل قابل حل است و اگر فاصله‌ای هم به وجود آمده، این فاصله ترمیم خواهد شد. به‌هرحال خود ایشان هم فاصله گرفته‌اند. آقای شجریان برای برگزاری کنسرت و مسایلی از این نظیر مشکل خاصی نداشته و ندارد و برای برگشت به صحنه موسیقی اصیل کشور می‌تواند یک‌مقدار خودش را نزدیک کند. همان شخصیتی که از ایشان در تبلیغات استفاده می‌کند، معلوم است که آقای شجریان را قبول دارد. دولت هم ایشان را قبول دارد. ما با ایشان مشکلی نداریم. مانند بسیاری از هنرمندان ما که قبل و بعد از انقلاب فعالیت می‌کردند. اما خود ایشان باید ملاحظاتی داشته باشند و بتوانند خودشان را به آرمان‌ها و برنامه‌های نظام نزدیک‌تر کنند و بتوانند از این امکان و تسهیل استفاده بیشتری ببرند.»
در این میان علی جنتی هم دیگر چاره‌ای جز اشاره مستقیم به سیاسی بودن این اتفاق نداشت و اعلام کرد: «در مورد آقای شجریان، بحث از وزارت ارشاد خارج است. ایشان به عنوان یکی از برجسته‌ترین اساتید موسیقی کشور احترام زیادی دارند و ما تلاشمان این است که بتوانند از بسترهایی که برایشان فراهم است، استفاده کنند و همچنین علاقه‌مندانشان از ایشان استفاده کنند. اما مسأله سیاسی شده و امیدواریم که این شرایط تغییر کند.»
صدای خس و خاشاک
تمام این جنجال‌ها از شلوغی‌های سال ۸۸ آغاز شد. زمانی که رئیس جمهور سابق پس از انتخابات عده‌ای از مردم را مورد انتقاد قرار داد و آنان را خس و خاشاک نامید. در آن زمان شجریان به این گفته اعتراض کرد و در گفتگو با خبرنگار شبکه بی‌بی سی که در حال ساخت مستندی از وی بود گفت: «در شرایطی که مردم در بهت و حیرت هستند و به گفته آقای احمدی‌نژاد، خس و خاشاک به حرکت در آمده‌اند، صدای من در صدا و سیما جایی ندارد. صدای من صدای خس و خاشاک است و همیشه هم برای خس و خاشاک خواهد بود.»
او پس از این اتفاقات از عزت الله ضرغامی رییس وقت سازمان صدا و سیما خواست از پخش آثار او در صدا و سیما (به جز دعای ربنا به عنوان استثنا) خودداری کند. وی اعلام کرد سازمان صدا و سیما هیچ نقشی در تهیه این آثار نداشته و به حکم قانون و شرع از این سازمان خواسته صدا و آثار او را در هیچ‌یک از واحدهای رادیو و تلویزیون پخش نکند.
اما پس از این اتفاقان پخش دعای ربنا وی نیز از صدا و سیما ممنوع شد. مسئولان در توضیح این اتفاق هم اعلام کردند که این خواسته خود صاحب اثر بوده که آثارش از صدا و سیما پخش نشوند. به عبارتی او صدا و سیما را تحریم کرده و نه برعکس.
در طول سال‌های گذشته هر سال در آستانه ماه مبارک رمضان درخواست‌های زیادی برای پخش «ربنا» ی شجریان از شبکه‌های تلویزیونی از سوی مردم و بعضی از شخصیت‌های فرهنگی و مذهبی شده که با مخالفت مسئولان صداوسیما همراه شده است.
این تحریم‌ها با ممنوعیت قانونی برای برگزاری کنسرت ادامه پیدا کرد. از آخرین کنسرت شجریان در ایران بیش از ۶ سال می‌گذرد. محمدرضا شجریان در مصاحبه‌های خود گفت که در چند سال اخیر بار‌ها به درخواست‌های او برای برگزاری کنسرت در ایران پاسخ منفی داده شده است. هرچند که او در این مدت بی‌کار نبوده و کنسرت‌های متعددی را در کشورهای مختلف دنیا برگزار کرده است.
او در سال‌های گذشته همراه با گروه «شهناز» به سرپرستی «مجید درخشانی» در چندین کشور اروپایی و همچنین امریکا، کنسرت‌های متعددی را برگزار کرد که اتفاقاً با استقبال بسیار خوبی هم روبه‌رو شد. تا جایی که دلیلی استقبال زیاد طرفداران به کشور همسایه ترکیه هم رسید و گمانه زنی‌هایی برای برگزاری کنسرت در این کشور هم مطرح شد.
زمزمه‌های حضور در ارکستر سمفونیک
حال بنا به گفته خبرگزاری فارس زمزمه‌هایی از حضور مجدد او بر روی صحنه شنیده می‌شود. این زمزمه‌ها هنگامی شدت گرفت که ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک تهران با هم ادغام شدند و علی رهبری هم در نشست خبری از حضور در یک ضیافت شام با یک خواننده و دعوت از او برای حضور در ارکستر خبر داده بود.
با حضور محمدرضا شجریان در کنسرت چهارشنبه گذشته و دیدار او با مدیران و اعضای ارکستر این شائبه بیش از بیش تقویت شد. آیا قرار است طلسم حضور شجریان بر صحنه شکسته شود و منع قانونی اجرای او از میان برداشته شود؟ آیا دولت تدبیر و امید بعد از دو سال فعالیت توانسته تغییری در روند ممنوعیت و محدودیت‌ها ایجاد کند؟
شجریان از سال ۸۷ تا به امروز کنسرتی برگزار نکرده اما آلبوم او با نام «مرغ خوشخوان» در شهریور ماه سال ۹۰ منتشر شد. شجریان به دلیل نوع صدا و سبک مخصوص به خود و اجرای تصنیف‌های ملی میهنی و انتشار آلبوم‌های مردمی شناخته می‌شود. شهرت او شهرتی جهانی است. وب‌گاه آسیاسوسایتی او را پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی، روزنامهٔ ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی جهان و همچنین رادیوی عمومی ملی (NPR) در سال ۲۰۱۰ وی را یکی از ۵۰ صدای بر‌تر جهان معرفی کرده است.
او همچنین بنیان‌گذار گروه «شهناز» و مبدع چند ساز موسیقی همچون «صراحی» و «شهر آشوب» است. از معروف‌ترین شاگردان او هم می‌شود به پسرش «همایون شجریان»، «شهرام ناظری»، «حسام الدین سراج»، «ایرج بسطامی» و «سینا سرلک» اشاره کرد.
