در شرایطی که از فولکس واگن به‌عنوان یکی از شرکای اصلی خودروسازی ایران نام برده می‌شود، تقلب بزرگ این شرکت آلمانی، حضورش در «جاده مخصوص» را در‌هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
یک هفته‌ای می‌شود داستان رسوایی و تقلب بزرگ فولکس واگن در سراسر جهان پیچیده است و کار را به جایی رسانده که این شرکت علاوه‌بر از دست دادن اعتبار و آبرویش، حالا باید چند میلیارد دلار خسارت بدهد.این تقلب حتی سبب شد مارتین وینترکورن، مدیرعامل موفق فولکس واگن (کسی که توانست این شرکت را به بزرگ‌ترین خودروساز جهان تبدیل کند)، از سمت خود استعفا و جایش را به ماتیاس مولر (مدیر اجرایی پورشه) بدهد. اصل ماجرا اما از این قرار است که آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، فولکس واگن را به استفاده از نرم‌افزاری ویژه در محصولات دیزلی‌اش متهم کرده است، نرم‌افزاری که هنگام معاینه فنی، میزان آلاینده‌ها را کمتر از اندازه واقعی نشان می‌دهد.بنابر ادعای این آژانس، فولکس واگن از این نرم‌افزار در 500 هزار دستگاه از خودروهای دیزلی خود استفاده کرده و با این حساب، این خودروها اگرچه آزمایش‌های معاینه فنی را با موفقیت پشت‌سر می‌گذارند، اما در شرایط واقعی، بیش از حد مجاز آلاینده تولید می‌کنند.
از آنجا که آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، این کار را عمدی اعلام کرده و مسوولان فولکس واگن نیز تلویحا آن را پذیرفته‌اند، بزرگ‌ترین خودروساز جهان حالا به‌عنوان یک دروغگو و متقلب بزرگ در دنیا شناحته می‌شود و به اعتقاد کارشناسان، راه بسیار سختی برای برگرداندن اعتماد به خود، در پیش دارد.
فولکس واگن به احتمال فراوان باید حدود 18 میلیارد دلار بابت تقلب بزرگش، خسارت بدهد و چون سایر خودروهای این شرکت نیز متهم به استفاده از «نرم‌افزار ویژه» هستند، احتمال دارد خودروساز آلمانی مجبور به پرداخت جریمه و خسارتی بیش از اینها شود. اما فولکس واگن در شرایطی گرفتار چنین بحران بزرگی شده که از این شرکت به‌عنوان یکی از شرکای احتمالی خودروسازی ایران یاد می‌شود. حدود دو ماه پیش بود که مدیرعامل ایران خودرو رسما از احتمال حضور فولکس واگن در ایران خبر داد و تاکید کرد این شرکت آلمانی می‌تواند به‌عنوان شریک اصلی بزرگ‌ترین خودروساز کشور، انتخاب شود. از آن سو البته برخی مسوولان فولکس واگن نیز که در قالب هیات تجاری آلمان، به ایران آمده بودند، از احتمال حضور این شرکت در کشور خبر دادند. کار تا جایی پیش رفت که حتی عنوان شد فولکس واگن به نوعی جایگزین پژو در ایران می‌شود و این خبر غیر‌رسمی، روی خوش مشتریان را به‌همراه داشت، چه آنکه از نظر آنها، فولکس بیش از پژو به خودروسازی ایران کمک خواهد کرد.
حالا هم بسیاری از مشتریان ایرانی انتظار غول خودروسازی جهان را می‌کشند و حتی به گفته برخی تحلیلگران، یکی از دلایل رکود بازار خودرو کشور، انتظار مشتریان برای ورود خودروسازان بزرگ دنیا به ایران به خصوص فولکس واگن است.
این در شرایطی است که به اعتقاد کارشناسان، بحران اخیر می‌تواند برنامه ابرقدرت صنعت خودرو جهان را برای آمدن به ایران، دستخوش تغییر کرده یا حتی آن را منتفی کند.به گفته کارشناسان، به چند دلیل ممکن است فولکس برنامه خود در قبال ایران را تغییر دهد که مهم‌ترین آن، به مسائل مالی و همچنین تغییر مدیرعامل این شرکت، مربوط می‌شود. کارشناسان معتقدند، فولکس بابت خطایی که مرتکب شده، باید میلیاردها دلار خسارت و جریمه بدهد، از همین رو شاید دیگر توان مالی لازم برای سرمایه‌گذاری در ایران را نداشته باشد. به گفته کارشناسان، همچنین باید منتظر ماند و دید مدیرعامل جدید فولکس چه تصمیمی در مورد ایران دارد و آیا اصلا حضور در صنعت خودرو کشور را در اولویت‌های خود قرار می‌دهد یا اینکه آن را منتفی خواهد کرد. در این مورد، البته مدیرعامل ایران خودرو تاکید می‌کند که ایران خودرو همچنان به دنبال یک شریک معتبر غیر‌فرانسوی و غیر‌آسیایی است و فولکس نیز اگر بخواهد به ایران بیاید، خودش این خبر را رسما اعلام خواهد کرد.به گفته هاشم یکه‌زارع، اگر فولکس واگن با وجود بحرانی که این روزها دامن‌گیرش شده است، مشتاق حضور در ایران باشد، ایران خودرو نیز مذاکره با این شرکت آلمانی را آغاز خواهد کرد. گفته‌های مدیرعامل ایران خودرو در شرایطی است که فربد زاوه، کارشناس مسائل خودرو کشور به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: فولکس دچار بحران شده و تا جایی که می‌دانم، کشورهای سوئیس، بلژیک، ژاپن و کره جنوبی، بازار خود را به روی محصولات دیزلی این شرکت بسته‌اند و از آن سو آمریکا و اتحادیه اروپا نیز به دنبال اخذ خسارت و جریمه از این خودروساز بزرگ جهان هستند. وی با بیان اینکه فولکس از مدت‌ها قبل برای توسعه بازارهای خود، روی ایران و هند و روسیه حساب باز کرده، می‌افزاید: با این حال، حتی این بازارها نیز نمی‌توانند فولکس را از بحران نجات دهند و در مورد ایران نیز بحث سرمایه‌گذاری این شرکت (فولکس واگن) منتفی یا حداقل فعلا تعلیق خواهد شد. زاوه با اشاره به اینکه فولکس حداقل باید 18 میلیارد دلار به آمریکایی‌ها پرداخت کند، می‌گوید: از آن سو سهام فولکس نیز نزدیک به 20 درصد افت کرده؛ بنابراین احتمال سرمایه‌گذاری این شرکت در ایران حداقل در شرایط فعلی، بسیار ضعیف است. به گفته این کارشناس، نهایت کار ی که فولکس انجام خواهد داد، سی‌کی‌دی کاری در ایران است.اما عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه سازان کشور نیز تاکید می‌کند که تا فولکس تصمیمی جدی برای آمدن به ایران نگیرد، نمی‌توان نظری قطعی در این مورد (اثرگذاری تقلب فولکس واگن در آمدن یا نیامدنش به ایران) داد.
محمدرضا نجفی منش در عین حال با بیان اینکه فولکس دچار بحران بزرگی شده، می‌گوید: به هر حال شاید این بحران و خسارت سنگینی که فولکس باید بپردازد، سرمایه‌گذاری این شرکت در ایران را منتفی کند، هر چند باز هم می‌گویم فعلا باید صبر کرد و دید این خودروساز آلمانی با بحران موجود چه می‌کند.
