فرارو- وزارت بهداشت می‌گوید تب آنفلوآنزا در کشور فروکش کرده است. با این حال اما حرف و حدیث‌ها پیرامون این بیماری در فضای مجازی و کوچه و خیابان هر روز ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گیرد. وضعیت کرمان و چند شهر دیگر که آنفلوآنزا آنها را درگیر کرده بود، سفید اعلام شد. آخرین آمار حکایت از مرگ چهل و شش نفر بر اثر این بیماری دارد. به گفته پزشکان با مهار موج اول بیماری، و با توجه به نزدیک شدن به فصل زمستان احتمال شیوع موج دوم و سوم بیماری نیز هست. پس خطر همچنان در کمین است. آنفولانزا اما چیست و در برابرش چه باید کرد؟
به گزارش فرارو، قرن بیستم و سال 1918 بود که بیماری آنفلوآنزا در جهان شیوع پیدا کرد. وقتی این بیماری تازه شایع شده بود مرگ‌های دسته‌جمعی حتی تا 20 میلیون نفر نیز اتفاق می‌افتاد. از آن زمان تا کنون رشد این بیماری هرسال کمتر و کمتر شده و مرگ‌ومیرهای ناشی از آن هم سیری نزولی داشته‌است. کشف واکسن آنفولانزا هم به این روند نزولی کمک کرد. در حال حاضر این بیماری جز در موارد محدودی کنترل می‌شود. با این‌حال خطر ابتلا و حتی مرگِ ناشی از آنفولانزا همچنان وجود دارد.
آذر ماه امسال نیز ایران میزبان آنفلوآنزا است. 46 نفر تا کنون بر اثر این بیماری جانشان را از دست داده‌اند. سئوال اینجاست که چرا با وجود روند رو به کاهش این بیماری امسال در کشور بیشتر از سال گذشته قربانی داشت؟
آنفلوآنزا (Grippe) را بهتر بشناسیم
همه‌گیری‌ها و موج‌های آنفلوآنزا به دلیل هوشمندی و تغییر و جهشی است که ویروس آنفلوآنزا دارد. چنانچه این ویروس هرسال می‌تواند تغییر کند و با زیرنوع‌های جدیدی به سراغ حیوان و انسان برود. به همین دلیل آمادگی از پیش تعیین‌شده‌ای می‌تواند برای آن وجود نداشته باشد.
آنفلوآنزا به طور کلی سه نوع A، B و C دارد. آنفلوآنزای نوع A بیشتر پرندگان وحشی آبی را مبتلا می‌کند. البته این ویروز به گونه‌ها دیگر پرنده‌ها و یا خوک و اسب و دیگر حیوانات هم منتقل می‌شود. از همه مهم‌تر مرگ‌ومیرهایی است که آنفولانزای نوع A در میان انسان‌ها به وجود می‌آورد.
آنفلوآنزای نوع B متفاوت از نوع A است. این ویروس منحصرا انسان‌ها را به خود آلوده می‌کند.
آنفلوآنزای نوع C نیز شدت کمتری دارد و هم انسان و هم حیوانات را به خود مبتلا خواهد کرد.
اما در حال حاضر با چه آنفلوآنزایی سروکار داریم؟ نوعی از آنفلوآنزای نوع A در حال حاضر در کشور در حال شیوع است. به این ویروس آنفلوآنزای جدید یا H1N1 نیز می‌گویند.
آنفلوآنزای جدید چطور ممکن است ما را درگیر کند؟
انتقال ویروس آنفلوآنزا ساده‌تر از آن است که فکرش را بکنیم. کافیست در معرض عطسه یا سرفه فرد بیمار قرار بگیریم، یا حتی به یک شیء که به ویروس آنفولانزا آلوده شده برخورد کنیم. همچنین دست‌دادن با بیمارِ آنفولانزایی، دیده‌بوسی کردن و تماس نزدیک با وی نیز می‌تواند ما را به شمار مبتلایان به آنفولانزا اضافه کند.
اما چرا چنین اتفاقی میفتد؟ به این دلیل که چشم‌ها، دهان و بینی سه راه اصلی انتقال ویروس آنفلوآنزا به بدن هستند. وقتی در معرض تماس نزدیک یا عطسه و سرفه بیمارِ آنفولانزا قرار بگیریم ویروس از راه تنفس و چشم‌ها به ما می‌رسد. همچنین اگر به شیء آلوده به ویروس آنفلوآنزا دست بزنیم احتمال اینکه دستِ آلوده‌مان را به چشم‌ها دهان و بینی‌مان بزنیم بسیار زیاد است.
به همین دلایل ابتلا به این بیماری در مکان‌های عمومی و شلوغ و فضاهایی که تعداد زیادی افراد در آن حضور دارد محتمل‌تر است.
بیماری آنفلوآنزا پس از انتقال به بدن یک فرد از یک روز قبل تا 7 روز بعد از بیماری می‌تواند به یک فردِ دیگر نیز منتقل شود. البته تعداد روزهایی که یک کودک ویروس آنفولانزا را به فرد دیگری بدهد بیشتر است.
کدام عوامل تاییدکننده آنفلوآنزا هستند؟
پیش از هر چیز باید دقت کرد که آنفلوآنزا و سرماخوردگی به یکدیگر شبیه‌اند. با این تفاوت که سرماخوردگی از آنفلوآنزا ضعیف‌تر است. بنابراین نباید با هر علائمی که نشان از سرماخوردگی دارد گمان کنیم که به آنفلوآنزا گرفتار شده‌ایم.
اما چه چیزهایی به ما می‌گویند که آنفلوآنزا گرفته‌ایم؟ بالابودن درجه حرارت بدن بیش از دو روز و در حد 37.8 درجه سانتیگراد، درد ناگهانی یا ترشح‌کردن گوش‌ها، آبریزش و گرفتگی بینی بیشتر از 10 روز، سرفه‌های همراه با خلط غلیظ و بدبو با رنگ‌های زرد و سبز، گلودرد بیش از 48 ساعت به‌خصوص به‌هنگام خوردن غذا، سردرد مداوم همراه با سنگینیِ گردن، درد در سینوزیت‌ها، خشونت صدا، استفراغ و اسهال، تب و لرز و حساسیت پوستی یا جلدیِ غیرقابل توجیه از عوامل ابتلا به آنفولانزا هستند.
بیشتر افرادِ مبتلا بدون مشکلِ جدی از این عوامل و بیماری رها می‌شوند. با این حال گاهی این بیماری به عفونت باکتریایی؛ از جمله عفونت گوش؛ عفونت سینوس‌ها یا عفونت مجرای تنفسی (برونشیت) نیز می‌رسد.
البته آنفلوآنزا در اکثر افراد خطرناک و منجر به مرگ نمی‌شود. زنانِ باردار، کودکان زیر دوسال، افرادی که بدنشان ایمنی ضعیفی دارد، بیماران دیابتی، بیماران اچ آی وی، بیماران قلبی و کلیوی، افرادی که سابقه بیماری‌های تنفسی و ریوی داشته‌اند و افراد میانسال بیش از دیگران در معرض آنفلوآنزا قرار خواهند گرفت.
راه‌های ساده پیشگیری
همانگونه که ابتلا به آنفلوآنزا می‌تواند ساده باشد، پیشگیری از آن نیز با راه‌هایی ساده امکان‌پذیر است. ورزش‌کردن، خوابِ کافی، خوردنِ غذای مقوی و کافی و رعایت بهداشت می‌تواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند.
همچنین سیگار کشیدن می‌تواند احتمالِ ابتلا به آنفلوآنزا را تشدید کند. چرا که دودِ سیگار به پوشش مجاری تنفسی و شش‌ها آسیب می‌رساند و آنها را به ویروس حساس می‌کند.
مهم‌تر از همه این عوامل اما شستن دست‌ها چندین‌بار در روز با آب و صابون است. چرا که اگر دست‌ها در پی تماس با ویروس آنفولانزا آلوده شوند می‌توانند در پی برخورد با دهان، بینی و چشم‌ها فرد را به بیماری آنفلوآنزا مبتلا کنند. همچنین باید دست کودکان و میانسالان پیوسته با آب و صابون شستشو شود.
