فیش های نجومی با مردم و جامعه چه می کند؟

فرارو- یک جامعه شناس ذرباره حقوق های نجومی برخی مدیران می گوید: «البته عده ای معتقدند این افشاگری ها برای زمین زدن دولت آقای روحانی است؛ اما از نظر بنده به عنوان یک جامعه شناس این مهم است که حکومت ها باید نسبت به مردم خود بسیار صریح باشند.»

در هفته های اخیر آنچه درباره فیش های نجومی بیشتر گفته شده مربوط به میزان این حقوق ها و اینکه در چه دوره ای شکل گرفته بوده است؛ اما کمتر درباره تبعات اجتماعی و فرهنگی آن سخنی به میان آمده است.

پدیده فیش های حقوقی چه تبعات اجتماعی می تواند داشته باشد؟

موجب شعله ور تر شدن خشم عمومی می شود
دکتر حسین راغفر استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «پدیده حقوق های نجومی پدیده جدیدی نیست و سال ها وجود داشته است. هزینه های این موضوع برای نظام سیاسی و اجتماعی بسیار سنگین است و اعتماد عمومی اصلی ترین قربانی چنین پدیده ای است.»

وی ادامه داد: «اینکه چرا چنین پدیده ای در ایران شکل گرفته به این دلیل است که متاسفانه فساد در لایه های گسترده ای از نظام اداری و تصمیم گیری ایران رخنه کرده و کسانی که از این وضعیت منتفع هستند نوعا یک سیستم رفاقتی – خویشاوندی در نظام تصمیم گیری کشور تشکیل داده اند و به همین دلیل افراد و سازمانهای نظارتی به سهولت در برابر نقض قوانین چشم پوشی می کنند.»

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اعتماد عمومی قربانی نخست این پدیده است اظهار کرد: «اکنون نظام سیاسی به دلیل ناکارآمدی نظام اداری و نظارتی، در حال پرداخت هزینه بسیار سنگینی است و به همین دلیل باید خیلی جدی با آن برخورد شود.»

وی ادامه داد: «اکنون این موضوع به ابزاری سیاسی علیه دولت تبدیل شده است در حالی که این پدیده موضوع جدیدی نیست و اتفاقا عمق این مسئله در دولت های نهم و دهم شکل گرفت و نهادینه شد.»

وی افزود: «متاسفانه اکنون این موضوع تبدیل به ابزاری علیه دولت شده چراکه به فضای انتخابات ریاست جمهوری نزدیک می شویم. وقتی مسئله ای سیاسی می شود به صورت منطقی با آن برخورد نمی شود و برخورد احساسی و مقطعی می شود و به نظر می رسد بعد از فروکش کردن جو انتخابات این مسئله نیز بدست فراموشی سپرده خواهد شد که این موضوع باعث بی حس کردن جامعه نسبت به مسائل حساس جامعه می شود که از جمله آنها منابع عمومی است.»

این استاد دانشگاه تصریح کرد: «افشای سیاسی درآمدهای نجومی برخی مدیران موجب شعله ور تر شدن خشم عمومی نسبت به نظام سیاست گذاری و تصمیم گیری در کشور می شود که مسئله ای بسیار خطرناک است و قطعا باید مسئولان سیاسی و امنیتی نسبت به آن حساس باشند و از اینکه این موضوع فقط در فضای سیاسی شکل گرفته و تحلیل برود جلوگیری شود چراکه عوارض بلند مدتی خواهد داشت.»

به اعتماد و عقاید مردم ضربه می زند
اما دکتر سید حسن حسینی استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو گفت: «متاسفانه اخباری که این روزها به گوش می رسد فاصله میان مردم و حکومت را افزایش می دهد در حالی که قوای سه گانه باید به این موضوع توجه داشته باشند که باید اعتماد متقابلی میان مردم و حکومت وجود داشته باشد.»

وی با بیان اینکه این گونه وقایع نگاه مردم نسبت به حکومت را با نوعی چالش همراه می کند، گفت: «از یکسو اخباری درباره هشت سال دولت قبل و پرونده هایی که برای آنها شکل گرفته بیرون می آید و از سوی دیگر درباره دولت جدید مشخص می شود که اگرچه همچون دوره قبل اختلاس وجود ندارد اما سطح حقوقی یک مدیر آن 50 برابر حقوق یک استاد دانشگاه در تهران با 5 سال سابقه کار است.»

وی ادامه داد: «البته عده ای معتقدند این افشاگری ها برای زمین زدن دولت آقای روحانی است؛ اما از نظر بنده به عنوان یک جامعه شناس این مهم است که حکومت ها باید نسبت به مردم خود بسیار صریح باشند.»

وی افزود: «اینکه این فیش های حقوقی را چه کسانی منتشر کردند اصلا مهم نیست. چنانکه حضرت علی (ع) می فرمایند به آن چیزی که گفته می شود نگاه کنید نه اینکه چه کسی گفته است. همچنین باید پذیرفت که در دنیای امروز در همه جا مرسوم است که وقتی گروهی در راس حکومت است گروه رقیب دائما از ابزارهای مخالف برای نظارت بر حاکمان استفاده و سپس اقدام به افشاگری می کند و به نظر من این رقابت سیاسی در نهایت به نفع مردم تمام می شود.»

حسینی در پاسخ به این سوال که سلب اعتماد مردم از حکومت به واسطه اخباری همچون فیش های نجومی چه نتایجی در بر خواهد داشت؟، گفت: «این سلب اعتماد می تواند موجب بی تفاوتی مردم شده و همچنین به عقاید آنها ضربه وارد کند.»

وی ادامه داد: «حاکمان و سیاست گذاران ایران باید نسبت به حاکمان دیگر کشورها خیلی بیشتر مراقبت باشند؛ چرا که در ایران به حکومت عنوان «اسلامی» داده شده است و اسلام مجموعه ای فرهنگی است که باورها و رفتارهای افراد را شکل می دهد.»

وی افزود: «لذا اگر آقایانی که در حکومت هستند معیارهای اسلام را زیر پا بگذارند در واقع در عقیده مردم هنجارشکنی کردند و وقتی عقیده مردم سست شود دیگر نمی توان انتظار رفتارهای بهنجار و متناسب با الگوهای سفارش شده فرهنگ اسلامی داشت.»