فرارو- محمدرضا تاجیک که به عنوان تئوریسین در جریان اصلاح طلبی مطرح است در گفت و گویی به شدت از اصلاح طلبان انتقاد کرد. او برخی اصلاح طلبان را متهم کرد که به "بازیها و بازیگوشیهای قدرت و سیاست و منفعت و مصلحت" مشغولند.
به گزارش فرارو، محمد رضا تاجیک در گفت و گو با روزنامه اعتماد درباره پاشنه آشیل اصلاح طلبی گفت: «پاشنه آشیل اصلاحطلبی را اصلاحطلبان كاذب و دروغینی میدانم كه همچون موریانه از درون در حال استحاله و پوككردن جریان و گفتمان اصلاحطلبی هستند؛ همان كسانی كه بهنام و به دست جریان اصلاحطلبی پشت ویترین قدرت و سیاست یا جریان اصلاحطلبی قرار گرفتهاند، اما با نمایش تصویر كژ و كدر و نازیبای خود و جامه گفتمانی و اجرایی كه بر تن دارند، هر خریداری را از توقف در پشت ویترین وازده و دلزده و منصرف می كنند.»
تاجیک در بخش دیگری از سخنانش با تقسیم بندی اصلاح طلبان کنونی به سه دسته گفت: «نخست آنان كه بعد از تمهیدات و تدبیرهای فراوان، بازِ قدرت را تهییج و تحریك كردند تا دمی بر دوش آنان بنشیند و حالی هم به آنان بدهد. از حال و هوای اینان اگر بپرسید، الحمدلله چپقشان چاق است و كبكشان خروس میخواند و قند تو دلشان آب میشود و بیخیال اصلاحات و اصلاحطلبی، سخت به اصلاح و تدبیر منزل شخصی و نزدیكان سببی و نسبی خود مشغولند و تقویت بیضه اصلاحطلبی را در گرو تقویت بیضه خود قرار داده و شتابان پلههای نردبان برج بابل قدرت را بالا میروند.»
تاجیک افزود: «دوم، اصلاحطلبانی هستند كه دویدند و دویدند تا سر كوه قدرت برسند، و در این مسیر به هر كسی كه سر راهشان بود هم نان دادند و هم آب (چك سفید)، اكنون كه در دامنه كوه قدرت هم جایشان ندادند و نان و آب را هم از دست رفته میبینند، حال و احوال خوشی ندارند و به زمین و زمان ناسزا میگویند و از بیوفاییها و بدعهدیها و نارفیقیها و بیمهریها در آه و فغانند. »
این تئوریسین اصلاح طلب معتقد است: «گروه دیگر، اصلاحطلبانی هستند كه به تماشای بازی این دو گروه نشستهاند. اینان خود دو دستهاند: نخست، تماشاگران منفعل و دوم، تماشاگران فعال. گروه نخست، اساسا فاقد حال است، اما گروه دوم نیز از دیدن حال و احوال سه گروه دیگر، حال و هوایی برایشان باقی نمانده و تمامی تلاش خود را معطوف زیر سایه پاككن قرار دادن نام و نشان این نوع اصلاحطلبان از در و دیوار جریان و گفتمان اصلاحطلبی است.»
اما این نگاه بسیار تند و انتقادی از سوی صادق زیباکلام به شدت رد می شود. این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران
در گفت و گو با فرارو درباره سخنان تاجیک و تقسیم بندی او گفت: «آقای تاجیک مدتی است اساسا نگاه مثبت وخوبی به جریان اصلاحات و اصلاح طلبان ندارد. علت و انگیزه اینکه چرا ایشان به همرزمان و دوستان قدیمیش نگاه مثبت ندارد خیلی مهم نیست. اما به هرحال این واضح است که نگاه آقای تاجیک به اصلاح طلبان منفی است گویی که خبط و خطایی مرتکب شده اند.»
زیباکلام افزود: «من معتقدم اصلاح طلبان طیف هستند و حزب و گروه منسجم سیاسی با آرمانها، اهداف و اساسنامه مشخصی نیستند. ما وقتی می گوییم اصلاح طلبان باید حواسمان باشد درباره یک طیف گسترده سخن می گوییم. از حزب اعتدال و توسعه، کارگزاران، اتحاد ملت، سازمان مجاهدین، روحانیون مبارز تا ادوار تحکیم وحدت خود را اصلاح طلب می دانند.»
این استاد دانشگاه تاکید کرد: «این طیف گسترده در خیلی چیزها با هم متفاوت هستند. از بحث آزادی گرفته تا مباحثی همچون ولایت فقیه. حتی در بحثی مثل رفراندوم کردستان هم با هم تفاوت دیدگاه دارند. اما در یک وجه کلی با هم مشترک هستند که باعث می شود زیر یک بیرق قرار گیرند، آنهم این است که اصولگرا نیستند.»
او در ادامه با انتقاد شدید از تاجیک اظهار کرد: «کلا آقای تاجیک بعد از قضایای سال 88 دید مثبتی به اصلاح طلبان ندارند و در قامت منتقد اصلاح طلبان، آنها را تخطئه و تخریب می کنند. اصلاح طلبان قدیس نیستند و ضعف های زیادی دارند اما اینکه ما به خاطر چند لکه سیاه کل جریان اصلاح طلبی را زیر سوال ببریم، این انتقاد نیست، فرصت طلبی است. اینکه صادق زیباکلام معتاد باشد بیاییم بگویم اصلاح طلبان معتاد هستند این درست نیست. اگر خواهرزاده و برادرزاده فلان اصلاح طلب خطایی مرتکب شده اند نباید به نام کل جریان تمام شود.»
صادق زیباکلام با بیان اینکه "من ترجیح می دهم درباره ماهیت این طیف گسترده صحبت نکنم" گفت: «درحال حاضر این ظیف دارای نقاط خصوصیات و ضعف و قوت هایی است. از یکطرف عده ای ذوب در دولت روحانی شده اند، برخی رانده شده از دولتند. معتقدم به جای اینکه وارد این جنگل انبوه شویم و همچون آقای تاجیک در این جنگل غرق وگم شویم باید بیرون از جنگل اصلاح طلبی بایستیم و به آن نگاه کنیم. این سوال مهم را مطرح کنیم که ما اصلاح طلبان را برای چه خصوصیت آنها اصلاح طلب می دانیم؟»
او افزود: «من مدتی است سعی می کنم به جای "اصلاح طلبی" از "دموکراسی خواهی" استفاده کنم. این تغییر لفظ باید صورت گیرد. باید ببینیم افراد دموکراسی خواه هستند یانه. اینگونه باید دموکراسی خواهی را معیار قرار دهیم، بگویم اعتدال و توسعه، کارگزاران، مجمع روحانیون و... چقدردموکراسی خواه هستند. دموکراسی خواهی معنا و مفهوم مشخص تری دارد باید آن را جایگزین اصلاح طلبی کنیم.»
این استاد علوم سیاسی دانشگاه ادامه داد: «دموکراسی خواهی به معنا حاکمیت قانون، انتخابات آزاد، تفکیک قوا، نبود زندانی سیاسی و ... هر اسمی هم روی آن می گذارند بگذارند، مهم این است که مفاهیم و موارد اصلی را در برگیرد. ما باید جریان ها و شخصیت های سیاسی را با این متر اندازه بگیریم. اینکه چقدر معتقد به انتخابات آزاد بدون دخالت و نقش آفرینی شورای نگهبان هستند، اینکه چقدر به آزادی های مدنی اعتقاد دارند و...»
صادق زیباکلام در ارزیابی گروه های اصلاح طلب با توجه به معیار "دموکراسی خواهی" گفت: «خیلی از این گروه ها از جمله کارگزاران و حزب اعتدال و توسعه نمره پایینی در دموکراسی خواهی می گیرند.»
به گفته این استاد دانشگاه "من در حال حاضر شمار زیادی از اصلاح طلبان را دموکراسی خواه نمی بینم اما معتقدم هنوز کمی زود است که دموکراسی خواهی را متر و معیار قرار دهیم، اما طی چند سال آینده آرام آرام این اتفاق رخ خواهد داد و فضای سیاسی کشور به این سمت حرکت خواهد کرد."
او درباره وضعیت کنونی اصلاح طلبان و رویکردی که باید مد نظر داشته باشند گفت: «در حال حاضر اصلاح طلبان باید از حالت شرم و حیا در قبال دولت روحانی خارج شوند و به حمایت قاطع از دولت بپردازند. البته این حمایت باید با چماق باشد. به این معنا که هر زمان دولت از معیار دموکراسی خواهی فاصله گرفت، با چماق دولت را به سمت ارزش های دموکراتیک هدایت کنند.»
زیباکلام درباره اصولگرایان نیز معتقد است: «اصولگرایان به آخر خط رسیده اند و تلاش هایی هم که می کنند راه به جایی نمی برد. اصولگرایان با دموکراسی خیلی فاصله دارند. اما جریان اصلی دموکراسی خواهی خانه آنها را هم تکان خواهد داد. بخشی از این جریان تحت تاثیر جریان اصلی دموکراسی خواهی قرار خواهد گرفت و به آن سمت سوق پیدا خواهد کرد. در مقابل بخشی از اصولگرایان نیز باز هم تحت تاثیر جریان دموکراسی خواهی به مقابله وسیع تر با آن خواهد پرداخت. این جریان محافظه کار تر می شود و موضع گیری سخت تری نسبت به دموکراسی خواهان اتخاذ خواهد کرد.»