فرارو- یک اقتصاددان گفت: «متاسفانه وضعیت کشور به گونه‌ای شده است که نفتی فروخته می‌شود و هر فرد و نهادی انتظار دارد از آن سهمی داشته باشد وحالا اینکه آیا باید اصلاح شود یا این بودجه‌ها حذف شوند، یا اینکه به طور کلی دولت جرات حذف این بودجه‌ها را دارد یا خیر؟ یک موضوع کاملا سیاسی است که باید مسئولان دولتی درباره آن توضیح بدهند.»
به گزارش فرارو؛ بعد از انتشار جزئیات بودجه 97 برخی موارد در آن مانند سال‌های گذشته با واکنش بسیاری مواجه شد و ان بودجه‌های کلانی بود که به نهادها و سازمان‌هایی تعلق گرفته بود که آنها درآمدهای کلانی طی سال به دست می اورند.
سازمان صدا و سیما که درآمدهای نجومی از طریق آگهی و فروش آنتن به دست می اورد یا قرارگاه خاتم که دیگر تبدیل به یک شرکت بزرگ اقتصادی شده است و در موارد مختلف سرمایه گذاری یا اجرا می‌کند یا آستان قدس که نه تنها مالیات پرداخت نمی‌کند بلکه به واسطه شرکت‌های زیر مجموعه خود درآمد کلانی به دست می اورند، از این دست موارد بود.
اما سوال این است که چرا دولت موظف است به این نهادها بودجه اختصاص دهد در حالی که می‌تواند آن را صرف پروژه‌های عمرانی و توسعه اقتصادی کند. ضمن اینکه این نهادها در پایان سال تمامی بودجه را با وجود کسری بودجه، دریافت می‌کنند و این در حالی است که بودجه عمرانی معمولا به صورت کامل پرداخت نمی‌شود؟
در همین خصوص بهمن آرمان کارشناس مسائل اقتصادی طی گفت‌وگو با فرارو عنوان کرد: «اقتصاد ایران به طور کلی نیازمند یک تغییرات ساختاری عمیقی است و این موضوع که برخی نهادها که درآمدهای کلان دارند و با اینحال بودجه قابل توجهی به آنها اختصاص داده می‌شود، تنها بخشی از مسائلی است که دولت باید برای ایجاد تغییر در آنها دست به‌کار شود و برنامه‌ریزی دقیقی انجام دهد. عمده درآمدهای دولت حتی مالیات‌ها که در ظاهر در بودجه سال 97 سهم بیشتری از نفت را به آنها اختصاص داده اند، متاثر از درآمدهای نفتی است و به شکل سنتی در ایران پس از انقلاب همه تصورشان بر این بوده که نفتی به فروش برود و دولت‌ها درآمدی کسب کنند و هر تشکیلات و افرادی از این خان فروش نفت برای خودشان سهم ببرند.»
وی تصریح کرد: «یعنی اگر ما منابع درآمدی بودجه را به شکل کاملا واقعی محاسبه کنیم، سهم نفت در آن بیش از این رقم‌هایی است که در ظاهر عنوان می‌شود. به هرحال فروش نفت باعث شده هر فردی به دنبال این باشد که از این نمد کلاهی برای خودش درست کند و متاسفانه درآمد نفت که در سایر کشورها به رونق اقتصادی انجامیده، در ایران تنها صرف هزینه‌های جاری دولتی که بیش از حد بزرگ شده است، اختصاص پیدا کرده است و و نهادهایی هم در این میان هستند که به بدنه دولت چسبیده‌اند و از این درآمد نفتی استفاده می‌کنند و با وجود اینکه خودشان درآمدهای قابل توجهی دارند اما هر ساله مبلغ زیادی به عنوان بودجه در اختیارشان قرار می‌گیرد.»
این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: «تا زمانی که اصلاحات ساختاری صورت نگیرد و سیاست‌های کلی نظام سیاسی کشور بر پایه استفاده بهینه از درآمدهای نفتی نباشد و نفت نه به عنوان یک ابزار قدرت مالی و سیاسی، بلکه در راستای توسعه کشور، بکار گرفته شود این وضع قابل تغییر نیست. کافی است که نگاهی بیندازید در رابطه با فراورده‌های نفتی چه میزان یارانه پرداخت می‌شود. این یارانه به جای اینکه صرف توسعه کشور و ایجاد زیربناها شود، صرف هزینه‌هایی می‌شود که عملا هیچ گونه خروجی قابل لمسی برای مردم ندارد.»
آرمان ادامه داد: «تصور کنید که قیمت یک لیتر بنزین در ایران حتی کمتر از قیمت یک لیتر آب معدنی است. این مسئله و نگهداشتن اقتصاد ایران در زیر چتر اکسیژن دلارهای نفتی، نمی تواند تا ابد ادامه پیدا کند و دیر یا زود این بحران شدید اقتصادی و حتی امنیتی را به دنبال خودش خواهد داشت. بودجه‌های عمرانی دولت عملا آنقدر ناچیز هستند که اجازه هرگونه فعالیت‌های توسعه‌ای در راستای ایجاد اشتغال و بالا بردن سطح زندگی و قدرت خرید مردم را نمی‌دهد.»
وی اظهار کرد: «سیاست‌های ضد توسعه اقتصادی در ایران به شکل سنتی وجود داشته و دارند و به استثنای دوره سازندگی این جریان‌ها مرتب تقویت شده‌اند و به همین خاطر است که ما شاهد هستیم وزارت راه و شهر سازی و وزیر مربوطه زمانی که با این سوال مواجه می‌شود که شما قول داده بودید تا پایان سال 96 راه‌آهن را به پنج استان کشور برسانید و از ان در جریان کمپین تبلیغاتی انتخاباتی ریاست جمهوری استفاده کردید، چرا تا الان پیشرفتی نداشته اید؟ وزیر راه و شهرسازی صراحتا عنوان می‌کند که بودجه ما در سال 96 هشتادهزار میلیارد ریال بود و از این مبلغ صرفا پنج هزار میلیارد آن تا امروز تامین شده است. بنابراین ما نمی توانیم به قولی که دادیم عمل کنیم.»
این اقتصاددان گفت: «در این میان هم هیچ کس از وزیر راه و شهرسازی نمی‌پرسد شما که می‌دانستید میزان تخصیص بودجه‌های عمرانی به چه شکل است چرا چنین ادعایی را در جریان کمپین انتخاباتی ریاست جمهوری برای جذب آرای مردم مطرح کردید. لذا آش شورتر از انچه که ما تصور می‌کنیم است. اگر نگاهی هم به شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های خبری طی روزهای اخیر بیندازیم متوجه می‌شویم که با توجه به اعداد و ارقامی که منتشر شده، چیزی برای توسعه اقتصادی و ایجاد زیربناهای توسعه‌ای در کشور اصولا وجود خارجی ندارد. درحالی که ما می‌بینیم در سایر کشورهای نفت‌خیر، نفت به عنوان یک ابزار توسعه اقتصادی به کار می‌رود و تمدن‌های جدید بشری در مناطقی که عاری از جمعیت بودند، به وجود آمدند که دارای استاندارهای زندگی هستند و حتی در برخی از این کشورها شرایط استاندارد زندگی از ایران هم بالاتر است.»
وی عنوان کرد: «اندونزی و عربستان با همین پول نفت توانستند خودشان را به جرگه بیست اقتصاد بزرگ جهان برسانند. ترکیه بدون اینکه دارای درآمد نفتی باشد و بدون اینکه دارای معادن باشد، توانسته نه تنها جز بیست اقتصاد بزرگ جهان باشد، دارای اقتصادی است که به صورت واقعی، دو برابر اقتصاد ایران است. بنابراین آنچه که در بودجه دیده می‌شود عملا فقط بر روی کاغذ است. به عنوان مثال در سال جاری هم بودجه عمرانی کشور 370هزار میلیارد ریال پیشبینی شده بود اما آنچه که عملا دیده شده، حدود 76هزارمیلیارد ریال که تا امروز پرداخت شده است و امیدی هم نمی‌رود که تا پایان سال افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کند.»
او تاکید کرد: «این در حالی است که بودجه برخی نهادهای خاص به صورت کامل پرداخت شده‌است. لذا این ارقامی که برخی از شهروندان به واسطه کنجکاوی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند، نشان دهنده عمق فاجعه‌ای است که ما در رابطه با هزینه کرد درآمدهای ناشی از نفت، مشاهده می‌کنیم و شاهد هم بی‌نتیجه باشد که در این مورد کنکاش بیشتری انجام دهیم. زیرا مشخص است که با این روند بودجه‌نویسی تخصیص درآمدهای ناشی از فروش نفت، چیزی جز فقر، بیکاری و عقب ماندگی نصیب مردم نخواهد شد.»
آرمان تا پایان گفت: «متاسفانه وضعیت کشور به گونه‌ای شده است که نفتی فروخته می‌شود و هر فرد و نهادی انتظار دارد از آن سهمی داشته باشد وحالا اینکه آیا باید اصلاح شود یا این بودجه‌ها حذف شوند، یا اینکه به طور کلی دولت جرات حذف این بودجه‌ها را دارد یا خیر؟ یک موضوع کاملا سیاسی است که باید مسئولان دولتی درباره آن توضیح بدهند.»
