(تصاویر) ساختمان‌های مشهور آرشیتکت روس در تهران

نیکلای مارکوف روسی‌تبار با ساخت بیش از بیست اثر معماری در ایران و به خصوص در تهران، از پیشگامان معماری مدرن در ایران محسوب می‌شود.

تاریخ انتشار: ۱۷:۱۱ - ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۷

فرارو- نیکلای مارکف، معمار روس تبار در سال۱۸۸۲ میلادی در تفلیس متولد شد و در سال ۱۹۵۷ در تهران درگذشت. او در سال ۱۹۱۰ از آکادمی هنرهای زیبای سن پترزبورگ فارغ‌التحصیل شد و سپس تا سال ۱۹۱۴ در بخش فارسی دانشکدهٔ شرق‌شناسی این دانشگاه تحصیل کرد.

مارکف در جنگ جهانی اول به عنوان داوطلب در ارتشِ روسیه در قفقاز خدمت کرد. در سال ۱۹۱۷ میلادی (۱۲۶۹ خورشیدی) آجودان فرماندهی قزاق شد که یک واحد ویژهٔ نظامی در ایران بود که ناصرالدین شاه آن را تشکیل داده‌ بود. در ارتش ایران به درجهٔ ژنرالی رسید و پس از انقلابِ اکتبر روسیه در ایران ماندگار شد.

درسال ۱۹۲۱ میلادی از بریگاد قزاق خارج شد و و به حرفهٔ معماری بازگشت. نیکلای مارکف در شهرداری تهران استخدام شد. این معمار روسی‌تبار با ساخت بیش از بیست اثر معماری در ایران و به خصوص در تهران، از پیشگامان معماری مدرن در ایران محسوب می‌شود.

مارکوف، معماری اسلامی و شیوه‌های سنتی احداث بناهای ایرانی و مصالح محلی از قبیل آجر، سنگ، کاشی و گچ را می‌ستود. در واقع، آجرهای خشتی که وی به کار می‌برد به نام آجر مارکوفی مشهور شد.

شهر تهران در دههٔ اول و دوم قرنِ جاری پر از ساختمان‌هایی به سبک او شد، سبکی که تلفیق چهار نوع فرهنگ را به نمایش می‌گذاشت: مدرن، التقاطی، غربی و ایرانی. آرت دکو و جریان‌ها ی موازی در اروپا و آمریکا استفاده از نتایج پژوهش‌های باستان‌شناسی، به خصوص نتایج مربوط به دوران اسلامی و صفوی در طراحی بر روشِ معماریِ مارکف تأثیر گذاشتند. استفاده از فناوری محلی متأثر از کشفیات باستان‌شناسی در طراحیِ بناها از دیگر ویژگی‌های کار مارکف بود.

بناهایی نظیر کالج البرز، مسجد امین الدوله، زندان قصر، کلیسای ارامنه تهران و ... از آثار او به شمار می‌آیند.