شاعران پارلمان

یکی از نمایندگانی که در نطق‌های خود به فضای شعر و شاعری ورود کرده، مصطفی کواکبیان است. مصطفی کواکبیان در جلسه علنی چهارشنبه، ٣ آذر سال ٨٩ و پیش از ارایه پیشنهادش برای اصلاح لایحه برنامه پنجم از رئیس مجلس اجازه خواست تا شعری را به مناسبت عید غدیر بخواند.

به گزارش شهروند، «حرف‌ها دارم، اما ... بزنم یا نزنم؟ با توام! با تو! خدایا! بزنم یا نزنم؟ همه حرف دلم با تو همین است‌ای «دوست»؛ چه کنم؟ حرف دلم را بزنم یا نزنم؟» این آغاز نطق شفاهی نماینده مردم حوزه انتخابیه بوشهر، گناوه و دیلم، در جلسه علنی دیروز مجلس است. عبدالحمید خدری درحالی دیروز نطقش را با این شعر آغاز کرد که تک‌تک مصرع‎های این شعر با فریاد «بزن- بزن» نمایندگان همراهی می‌شد و فضای مفرحی را در مجلس پدید آورد.

شعرخوانی در مجلس البته مسبوق به سابقه است؛ یکی از نمایندگانی که از او به‌عنوان «شاعر مجلس» نام برده می‌شود، سید کاظم دلخوش اباتری، نماینده صومعه‌سرا بوده است. او تابه‌حال چندین‌بار از زبان شعر در نطق‌های پیش از دستور خود استفاده کرده است. به گونه‌ای هر بار به او اجاز می‌دهند تا در مورد مبحثی، طرح یا قانونی نظر بدهد، انتظار نمایندگان این است که کلام خود را با قطعه شعری آغاز کند.

از نادر قاضی‌پور، نماینده ارومیه هم به‌عنوان نمایندگانی یاد می‌شود که تابه‌حال چند بار در نطق‌های پیش از دستورش از شعر (آذری) استفاده می‌کند. با این تفاسیر، سید دلخوش‌اباتری، عبدالحمید خدری، نادر قاضی‌پور و مصطفی کواکبیان ازجمله نمایندگانی بوده‌اند که در مجلس شعر سرایی داشته‌اند. در این گزارش و به بهانه شعرخوانی عبدالحمید خدری، نماینده مردم حوزه انتخابیه بوشهر، گناوه و دیلم، در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی که دیروز در صحن مجلس انجام شد و حاشیه‌هایی را به همراه داشت، به نمونه‌های دیگری از شعرخوانی در ادوار مجلس پرداخته‌ایم.

شعرخوانی نماینده مجلس در حمایت از لاریجانی

پاسخ صریح رئیس مجلس به حاشیه‌سازی‌ها در مورد مصوبه مجلس برای حقوق مدیران، با تشکر نمایندگان و شعرخوانی نماینده شاعرپیشه مجلس همراه شد. جلسه علنی ١٤ اسفند سال گذشته با پاسخ رئیس مجلس به یک حاشیه‌سازی آغاز شد. رئیس مجلس در ابتدای جلسه در پاسخ به واکنش‌هایی که در بیرون از مجلس نسبت به مصوبه‌ای در مورد حقوق مدیران رخ داد، گفت: چرا در جامعه به خلاف می‌گویند مجلس حقوق‌های نجومی را قانونی کرد؟ وقتی خودتان می‌دانید خلاف است. مجلس حقوق مقامات را فیکس کرد. همه جار و جنجالی که در کشور بود برای این بود که می‌گفتند ٥٠ یا ٦٠‌میلیون می‌گیرند، ما گفتیم ١٠‌میلیون بگیرند؟ نکته بعدی این است که این ایراد شورای نگهبان بود. این پاسخ صریح لاریجانی با حمایت نمایندگان حاضر در مجلس همراه شد، به نحوی که بسیاری از نمایندگان در جلسه پیش از بیان نظرشان در رابطه با مواد مورد بررسی لایحه بودجه ٩٦، از سخنان رئیس مجلس تشکر کردند.

نادر قاضی‌پور نخستین نماینده‌ای بود که در جریان تشکر از لایجانی گفت: آقای لاریجانی من از صحبت‌های شما کمال تشکر را دارم. شما فردی ولایتمدار هستید و ما به نوبه خود از شما تشکر می‌کنیم. در بحث حقوق‌های نجومی، مدیرعامل شرکت فولاد فقط حقوق ثابتش ٣٦ میلیون تومان بود که ما آمدیم و این را کمتر کردیم. بیایند طرح بدهند تا این طرح را معلق کنیم، اما خودشان باید ذینفع باشند، یعنی کسانی برای مردم تصمیم بگیرند که حقوق نجومی نگرفته باشند. در ادامه زمانی که تریبون دلخوش برای بیان نظرش در مورد بندی از بودجه باز شد، او نیز صحبتش را با خواندن شعری در حمایت از لاریجانی آغاز کرد. این نماینده به ظاهر شاعرپیشه مجلس این‌گونه خواند:‌

ای چشمه باصفا تو لاری
آیینه بی‌ریا تو لاری
در وصف تو عاجز است واژه‌ای همدم با وفا تو لاری

خواندن این شعر علاوه بر خنده‌های لاریجانی، موجب خنده سایر نمایندگان نیز شد.

شعرخوانی قاضی‌پور در مدح امام حسین (ع)
یکی از شعرخوانی‌های جالب توجه در مجلس نهم متعلق به نادر قاضی‌پور، نماینده ارومیه است؛ در جلسه علنی تاریخ نهم آذر ٩٣ بود که نادر قاضی‌پور در پیشنهاد اصلاحی یک طرح، سخنانش را با شعری به زبان آذری در مدح امام حسین (ع) آغاز کرد و به ترجمه آن پرداخت و گفت: «باد آرام می‌گیرد، طوفان آر‌ام می‌گیرد، اما پرچم امام حسین آرام نمی‌گیرد».

اگرچه درخصوص بررسی طرح بهبود فضای کسب‌وکار، اختلاف نظری میان رئیس مجلس و احمد توکلی به وجود آمد، اما بعد از آن لاریجانی از او دلجویی کرد. مباحثه این دو نماینده تا آن‌جا پیش رفت که یکدیگر را به رفتار غیرقانونی متهم کردند و در پایان، توکلی از ارایه تذکرش منصرف شد.

زمانی که نمایندگان مشغول بررسی ماده دیگری از این طرح بودند، لاریجانی خطاب به توکلی گفت: شما تذکری ندارید؟ دل‌مان برای تذکرات شما تنگ شده! درست است که ما با هم بحث‌های طلبگی داریم، اما دوست هم هستیم. اگرچه توکلی درخصوص آن ماده از طرح مذکور اظهارنظر نکرد، اما در مواد بعدی اخطار قانون اساسی داد که با تایید رئیس مجلس و رأی موافق نمایندگان مواجه شد.

رئیس مرکز پژوهش‌ها از این رویکرد مجلس تشکر کرد و در پیشنهاد دیگری خواستار لغو قرارداد‌های غیرقانونی از سوی دیوانعالی شد. اشاره وی به صدور فرم‌هایی خاص برای قرارداد با اتاق بازرگانی بود که می‌گفت: فرم‌های یکسان را در تمامی امور نمی‌توان به کار بست و منجر به اعمال سلیقه از سوی دولتمردان برای این منظور می‌شود. وی افزود: با دولتی هم طرفیم که به سلیقه خود عمل می‌کند، ما هم که از ابزار‌های نظارتی قانونی‌مان استفاده نمی‌کنیم، به این ترتیب نمی‌توان جلوی این روند را گرفت.

رئیس مجلس به او تذکر داد که در مورد دستور کار جلسه مجلس باید سخن بگوید. او هم به شوخی به لاریجانی گفت: حاج آقا شما مثل این‌که با امام حسین (ع) مشکل دارید!

رئیس مجلس هم پاسخ داد: ما مخلص امام حسین (ع) هم هستیم! قاضی‌پور که همواره سخنانش را با عبارت «یا حسین» پایان می‌دهد، خطاب به همکارانش گفت: امروز همه با هم، به عشق امام حسین (ع) بگوییم «یا حسین». تعدادی از نمایندگان هم این درخواست وی را اجابت کردند و فریاد یا حسین سر دادند.

شعرخوانی برای لاریجانی

شعرخوانی سیدکاظم دلخوش اباتری در جلسه علنی ١٨ اردیبهشت ٩٧ نیز تکرار شد؛ زمانی که نماینده مردم صومعه‌سرا در مجلس در موافقت با رد اصلاح قانون مبارزه با پولشویی درحال سخنرانی بود، پس از چندبار تذکر خطاب به رئیس مجلس گفت: «آقای رئیس،‌ای رئیس خوشنام!‌ای مرهم درد‌ها و آلام! دور و بر تو چنان شلوغ است که انگار صف پنیر و دوغ است.»

کاظم دلخوش، نماینده مردم صومعه‌سرا در مجلس ادامه داد: آقای لاریجانی موضوع مهمی است که لازم است شما هم به صحبت‌های ما گوش کنید. لاریجانی درحالی‌که با جمعی از نمایندگان در جایگاه هیأت‌رئیسه درحال صحبت بود، گفت: بفرمایید. سپس جهانبخش محبی‌نیا نیز به‌عنوان مخالف رد اصلاح قانون مبارزه با پولشویی خطاب به لاریجانی گفت: اوضاع هیأت‌رئیسه در آن بالا خیلی منظم نیست. وی افزود: آقای رئیس! آقای دلخوش یک بیت شعر درباره عدم توجه شما گفت، لذا لازم است اعضای هیأت‌رئیسه هم کمی توجه کنند.

از فریاد‌های خدری تا شعرخوانی شاعر پارلمان

عبدالحمید خدری پیش از این با یک شعرخوانی در مجلس مواجه شده بود؛ شاید تأثیرات همین فضا بوده که او دیروز نطق خود را با شعر آغاز کرد. ماجرا به جلسه علنی مجلس در بهمن‌ماه سال گذشته برمی‌گردد؛ در آن جلسه عبدالحمید خدری در واکنش به اظهارات مهرداد لاهوتی که درخواست تذکر ماده ۷۹ را آیین‌نامه‌ای و بشدت نسبت به تخصیص بودجه‌های استانی از سوی رئیس سازمان برنامه و بودجه اعتراض کرد، با اشاره به این‌که لاهوتی سه بار از وی نام برده است، خطاب به هیأت رئیسه گفت: ما مگر چند هیأت‌رئیسه در مجلس داریم.

چرا آقای لاهوتی سه بار از بنده نام می‌برد و توهین می‌کند. خدری، عضو کمیسیون انرژی مجلس با پیش کشیدن مباحث قومیتی، به این‌که محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه از اهالی استان گیلان است، پرداخت و در این رابطه گفت: آقای نوبخت چرا تخصیص بودجه استان گیلان در سال‌جاری ۱۰۰‌درصد بوده، اما به استان بوشهر تنها ۳۵‌درصد تخصیص داشتیم. چرا راه‌آهن استان گیلان تا این حد پیشرفت داشته، اما ما در بوشهر چنین وضعیتی نداریم. خدری همچنین خطاب به رئیس مجلس گفت که انتظار می‌رود مانع از این تبعیض‌ها شوید.

وقتی بنده درباره تبعیض اخطار می‌دادم، میکروفن بنده را قطع کردید. با بالاگرفتن این درگیری لفظی، فضای مجلس تا دقایقی متشنج شد و نمایندگان استان گیلان به کرات خواستار بیان تذکر شدند که درنهایت قرعه به نام سیدکاظم دلخوش، نماینده مردم صومعه‌سرا رسید. سیدکاظم دلخوش‌اباتری که معمولا نطق‌های خود در مجلس را با قرائت شعر آغاز می‌کند، در تذکری گفت: هر کس به طریقی دل مـا می‌شکنــد/ بیگــانـه جـدا دوست جــدا می‌شـکنـــد/ بیگـانه اگــر مـی‌شکنــد، حرفـی نیـست/ از دوست (از همکار) بپــرسیــد چــرا مـی‌شـکـنــد.

وی در ادامه گفت: همه جای ایران سرای ما است. ما اگر دفاع کردیم، از جایگاه نمایندگان دفاع کردیم. من متاسفم برای هیأت رئیسه که اگر کسی معرکه می‌گیرد، اجازه می‌دهد که این‌طور صحبت کند. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: این توهینی که به مردم گیلان شد، درست نبود. ما برای ریزگرد‌های استان خوزستان از آبروی‌مان مایه گذاشتیم.

آقای اصلاح‌طلب و شاعر

یکی از نمایندگانی که در نطق‌های خود به فضای شعر و شاعری ورود کرده، مصطفی کواکبیان است. مصطفی کواکبیان در جلسه علنی چهارشنبه، ٣ آذر سال ٨٩ و پیش از ارایه پیشنهادش برای اصلاح لایحه برنامه پنجم از رئیس مجلس اجازه خواست تا شعری را به مناسبت عید غدیر بخواند.

درخواست این نماینده سمنان با خنده رئیس مجلس مواجه شد که به شوخی به او گفت: یعنی ما در مجلس یک شاعر جدید هم پیدا کردیم؟ کواکبیان هم گفت که شاعر شعری که می‎خواند خودش نیست و گفت: «الا‌ای ساقیا عید غدیر است/ نشاط باده‌نوشان چشمگیر است/ به کل عالم هستی از امروز/ علی بن ابی‌طالب امیر است».