وجوه بازنشستگی و وظیفه، پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت، بیمه‌های اجتماعی و وجوه پرداختی توسط موسسات بیمه یا کارفرما ازجمله اموالی هستند که مطابق قوانین مالیاتی، مشمول مالیات بر ارث نمی‌شوند.
به گزارش ایسنا، آگاهی مودیان مالیاتی از قوانین مالیات‌های مستقیم می‌تواند در کمک به آنها برای بهره‌مندی از تسهیلات قانونی موثر باشد. قانون مالیات بر ارث بخشی از قانون مالیات‌های مستقیم است که به دلیل استثنایی بودن، مالیاتی کمتر شناخته شده است.
مالیات بر ارث بر چه چیزی تعلق می‌گیرد؟
مالیات بر ارث، مالیاتی است که از وراث متوفی نسبت به سهم‌الارث آنها و با توجه به نرخی که برای هر طبقه از وراث معین شده است، وصول می‌شود. به عبارت دیگر مالیاتی است که به ماترک متوفی تعلق گرفته و وراث می‌توانند برای پرداخت مالیات و انجام امور مالیاتی خود به‌طور جداگانه و مجزا اقدام کنند.
بر اساس ماده ۱۷ قانون مالیاتی، اموال مشمول مالیات بر ارث، اموال و دارایی‌هایی که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی انتقال پیدا می‌کند، به شرح زیر مشمول مالیات می‌شوند:
۱- نسبت به سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار و سود‌های متعلق به آنها و همچنین سود سهام و سهم‌الشرکه تا تاریخ ثبت انتقال به نام وراث یا پرداخت و تحویل به آنها به نرخ ٣درصد
۲- نسبت به سهام و سهم‌الشرکه و حق‌تقدم آنها
۳- نسبت به حق‌الامتیاز و سایر اموال و حقوق به نرخ ۱۰درصد ارزش روز در تاریخ تحویل یا ثبت انتقال به نام وراث
۴- نسبت به انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی به نرخ ٢درصد بهای اعلامی توسط سازمان امور مالیاتی کشور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث
۵- نسبت به املاک و حق واگذاری محل به قیمت روز
۶- نسبت به اموال و دارایی‌های متعلق به متوفای ایرانی که در خارج از کشور واقع شده، پس از کسر مالیات بر ارثی که از آن بابت به دولت محل وقوع اموال و دارایی‌ها پرداخت شده، به نرخ ۱۰درصد ارزش ماترک که مأخذ محاسبه مالیات بر ارث در کشور محل وقوع مال قرار گرفته است.
سه طبقه عمده وراث در قانون مالیات‌های مستقیم
طبق اعلام سازمان امور مالیاتی، وراث از نظر قانون مالیات‌های مستقیم به سه طبقه تقسیم می‌شوند:
۱- وراث طبقه اول که عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد
۲- وراث طبقه دوم که عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها
۳- وراث طبقه سوم که عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها
اموال معاف از مالیات بر ارث کدامند؟
- وجوه بازنشستگی و وظیفه و پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت، مطالبات مربوط به خسارت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده و بیمه‌های اجتماعی و نیز وجوه پرداختی توسط موسسات بیمه با بیمه‌گذار یا کارفرما از قبیل: انواع بیمه‌های عمر و زندگی، خسارت فوت و همچنین دیه و مانند آنها حسب مورد که یکجا یا به‌طور مستمر به ورثه متوفی پرداخت می‌شود.
- اموالی که برای سازمان‌ها، موسسات و نهاد‌های مورد وقف یا نذر یا حبس واقع شود به شرط تایید سازمان‌ها و نهاد‌های مذکور
- اثاث البیت محل سکونت متوفی
- اموالی که جزو ماترک متوفی بوده و طبق قوانین یا احکام خاص، مالکیت آنها سلب شده است.
مالیات بر ارث یا inheritance tax گونه‌ای از مالیات مستقیم و از نوع مالیات بر دارایی است که اگر پس از درگذشت شخصی، مالی از وی به وارثان برسد، این دارایی مشمول پرداخت مالیات می‌شود.
