فرارو- مداخله نظامی سریع روسیه در سال ۲۰۱۵ برای حفظ رژیم سوریه در قدرت باید دلیلی برای سیاستگذاران آمریکایی باشد تا در مورد جنگ با ایران احتیاط کنند؛ جنگی که به سراسر عراق، سوریه، لبنان و خلیج فارس کشیده خواهد شد. همانطور که جان کری، وزیر خارجه سابق آمریکا در خاطراتش می‌نویسد، روسیه به دولت اوباما «هیچ نشانه‌ای در مورد این که چه اتفاقی در سوریه در حال رخ دادن است، نداده بود».
به گزارش فرارو، توماس بونومو، تحلیلگر مسائل خاورمیانه در «لوبلاگ» نوشت: احتمال ورود یک رقیب هسته‌ای بزرگ که تلاش داشته از طریق مداخله در انتخابات آمریکا و سایر ابزار‌های پنهان ایالات متحده را بی ثبات کند، مطمئنا هزینه درگیری با ایران را برای آمریکا بالا می‌برد. چنین مداخله‌ای احتمالا در قالب انتقال پنهانی نیرو‌های نظامی اتفاق بیافتد، اما این احتمال هم وجود دارد روسیه علنا نیرو‌های نظامی اش را به نفع ایران مستقر کند، همانطور که در سوریه چنین کاری کرد. البته حضور علنی احتمالا در صورتی اتفاق می‌افتد که ایران چنین درخواستی از روسیه داشته باشد و روسیه پیش بینی کند، آمریکا تلاش می‌کند به زور رژیم ایران را تغییر دهد.
از نظر روس ها، ایران در خاورمیانه به عنوان یک حائل ژئواستراتژیک در مقابل سلطه آمریکا و قابلیت اثرگزاری جهانی آمریکا بر قیمت نفت و گاز به ضرر روسیه، عمل می‌کند. علاوه بر این ایران، توانایی آمریکا برای تخصیص منابع برای فشار به روسیه برای ورود به «نظم بین المللی به رهبری آمریکا» را محدود می‌کند.
خیز دوباره روسیه برای تاثیرگذاری در خاورمیانه فراتر از خاک سوریه، به صورت هشدارآمیزی در درخواست ترکیه برای خرید سامانه موشکی اس- ۴۰۰ خود را نشان داد. این سیستم تسلیحاتی حتی برای پیشرفته‌ترین هواپیما‌های نظامی آمریکا یک تهدید دائمی است. در هفته‌های اخیر گزارش‌هایی ضد و نقیض در مورد قصد روسیه برای فروش این سامانه دفاعی به ایران هم منتشر شده است. قطر هم در ماه‌های اخیر برای به دست آوردن این سیستم دفاعی با روسیه وارد مذاکره شده است.
رسلان ممدف، هماهنگ کننده برنامه خاورمیانه شورای روابط خارجی روسیه در آخرین مصاحبه خود گفت: «روسیه می‌خواهد از مواجهه بین آمریکا و ایران جلوگیری کند. با این وجود روسیه از اتحادیه اروپا می‌خواهد اینستکس را طوری اجرا کند که شرکت‌های اروپایی قادر باشند تحریم‌های آمریکا علیه ایران را دور بزنند». ممدف اینستکس را نه تنها راه بالقوه نجات برجام می‌داند بلکه این سازوکار را مقدمه‌ای برای پایان دادن به هژمونی آمریکا بر سیستم مالی جهانی می‌داند.
ممدف می‌گوید روسیه نسبت به ایران منافع متفاوتی دارد. «روسیه یک ارتش سوری باثبات، سکولار و قوی می‌خواهد و استقرار نیرو‌های نیابتی ایران در آنجا یا لبنان و عراق را نمی‌خواهد».
ممدف معتقد است روسیه از تحریم‌های آمریکا بر علیه ایران منفعت می‌برد؛ چرا که منابع محدودتر ایران موجب می‌شود ایران ظرفیت کمتری برای تثبیت نفوذش در سوریه داشته باشد. تحریم‌ها همچنین به شرکت‌های نفتی روسی سود می‌رساند.
البته ممدف تاکید می‌کند اگرچه بین اهداف ایران و روسیه واگرایی وجود دارد، اما بی ثبات شدن ایران به نفع روسیه نیست. یک ایران باثبات نه تنها برای منافع روسیه در خاورمیانه بلکه برای منافع این کشور در منطقه قفقاز و افغانستان هم اهمیت دارد.
هرچند اسراییل در تنش‌های به وجود آمده در سال ۲۰۱۸ یک هواپیمای اسراییلی را در آسمان سوریه سرنگون کرد، اما ممدف اطمینان می‌دهد «روسیه منافع اسراییل در مقابل ایران در سوریه را درک می‌کند و به آن احترام می‌گذارد». به نظر می‌رسد روسیه در تنش زدایی بین ایران و اسراییل منافع روشنی دارد. اما اگر درگیری نظامی تمام عیاری بین ایران و اسراییل رخ دهد، ممکن است روسیه در واکنشش بازبیبنی کند.
به گفته استفان بلنک، استاد امنیت ملی روسیه در کالج جنگ ارتش آمریکا از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۳:
«فکر نمی‌کنم مقامات رسمی آمریکا مایل به سرنگونی حکومت ایران باشند. باور ندارم که آنها حقیقتا جنگ با ایران را بخواهند، اما ممکن است ایران را در گوشه‌ای گیر بیاندازند و چه کسی می‌داند ایرانی‌ها ممکن است چه اقدامی انجام دهند؟ ممکن است ایران از طریق حزب الله و حماس حمله‌ای علیه اسراییل ترتیب دهد و تلاش کند جبهه دومی بگشاید».
«فکر می‌کنم روسیه سعی خواهد کرد از ایران در مقابل حمله اسراییل محافظت کند. آنچه روسیه در حمایت از ایران انجام می‌دهد شامل حمایت دیپلماتیک و اقتصادی می‌شود و ممکن است به صورت آشکار یا پنهان نیروی نظامی هوایی، پدافند هوایی و موشک‌های کوتاه برد و میان برد به ایران بفرستد».
بلنک در تحلیلی می‌نویسد: «منافع استراتژیک اساسی روسیه بر افزایش دشمنی میان ایران و آمریکا بنا می‌شود نه همکاری آنها. خصومت بین ایران و امریکا مانع تسلط آمریکا بر خاورمیانه می‌شود و به روسیه اجازه می‌دهد از طریق حفظ سیستم تنش‌های کنترل شده‌ای که منافع کرملین را تامین می‌کند، نفوذ خود را اعمال کند».
ارزیابی شلومو بروم، پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تل آویو این است که روسیه در صورت وقوع درگیری با ایران مداخله نظامی نمی‌کند، اما به جای آن به دنبال بهره برداری از مزایای بالقوه بعد از پایان درگیری است.
بعد از وقوع درگیری با توجه به وابستگی روسیه به نیروی زمینی ایران برای حمایت از حکومت اسد، درگیری ایران و اسراییل که شامل درگیری نظامی در سوریه و لبنان هم خواهد شد احتمالا اثر بزرگی بر منافع روسیه در سوریه می‌گذارد. کوچکترین مشکلی که برای روسیه پیش می‌آید این است که این کشور ناچار می‌شود هزینه اقدامات نظامی اش در سوریه را افزایش دهد.
تدارک کمک نظامی به ایران، توافق هسته‌ای را نقض می‌کند. بلنک تصدیق می‌کند ایران می‌تواند چنین کمک‌هایی را به صورت پنهانی دریافت کند، اما چنین اقدامی به طوری که ردیابی نشود دشوار است. ضمنا، آمریکا تعهداتش به این توافق را لغو کرده است. همزمان با این که آمریکا تحریم‌ها را تشدید می‌کند و ایران غنی سازی اورانیوم و فعالیت‌هایی که در برجام محدود شده بود را از سر می‌گیرد، برجام در لبه پرتگاه نابودی کامل قرار گرفته است.
سیاستگذاران آمریکایی باید به یاد داشته باشند، هر اقدام تهاجمی تری ممکن است از کنترل آمریکا خارج شود و این کشور را به درگیری با یک قدرت هسته‌ای رقیب مثل روسیه بکشاند.
