سفر ظریف به نیویورک؛ چرا آمریکا در مذاکره را "نیمه‌باز" نگه داشته‌است؟

فرارو- وزیر امور خارجه ایران عازم نیویورک شد. ظرف حدود سه ماه پیش هم به نیویورک سفر کرده بود و احتمالا حدود دو ماه دیگر هم به همراه روحانی برای شرکت در اجلاس سالانه سازمان ملل به نیویورک خواهد رفت. سفر وزیر امور خارجه کشورمان به آمریکا در حالی که تنش بین ایران و آمریکا در سطح بالایی قرار دارد و ایالات متحده به تازگی از تحریم ظریف منصرف شده است نوعی پارادوکس در رفتار‌های دو طرف را نشان می‌دهد. تناقضی که شاید بی دلیل هم نباشد.

به گزارش فرارو، وزیر خزانه‌داری آمریکا سوم  تیر گفته بود وزیر خارجه کشورمان را در فهرست تحریمی‌ها قرار خواهد داد، اما دو روز پیش (۱۲ جولای) رویترز به‌نقل از دو منبع آگاه نوشت آمریکا فعلا ظریف را تحریم نمی‌کند و این نشانه آن است که شاید واشنگتن در را به روی دیپلماسی نمی‌بندد.

از طرف دیگر بعد از اینکه نیروی دریایی بریتانیا ۱۳ ام تیر یک نفتکش ایرانی را در تنگه جبل الطارق توقیف کرد، تنش‌ها بین ایران و بریتانیا هم افزایش یافت. با اینکه ایران انگلیس را به مقابله به مثل تهدید کرد، اما در آستانه سفر ظریف به نیویورک روز گذشته جرمی هانت، وزیر امور خارجه انگلیس در توییتر نوشت "گفتگوی سازنده ای" با او داشته است. به گفته هانت «ظریف نیز در این گفتگوی تلفنی تأکید کرد ایران به دنبال تنش نیست.»

مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل بین الملل و استاد دانشگاه معتقد است نوعی پارادوکس در رفتار دو طرف دیده می‌شود. ایران از طرفی خواستار حفظ ایدئولوژی خود و از طرفی خواهان در نظر گرفتن واقعیت هاست و آمریکا برای اقناع افکار عمومی رفتار دوگانه‌ای در پیش گرفته است.

این تحلیلگر سیاسی به فرارو گفت: ایران دچار یک پارادوکس درونی است. از جهتی می‌خواهد چهره انقلابی خود را حفظ کند، از طرف دیگر نظامی تشکیل داده که باید نظم حاکم بر نظام بین‌الملل  را بپذیرد و در چارچوب پذیرش واقعیت‌های موجود در جهت تغییر احتمالی آن بر مبنای توان اثرگذاری خود وارد عمل شود.

این تحلیلگر روابط بین الملل در مورد رفتار آمریکا هم گفت: آمریکا هم همینطور است. آمریکا از برخورد با ایران می‌گوید، ایران را تهدید می‌کند، خط و نشان می‌کشد. اما نکته اینجاست که آن‌ها همواره در کنار همه این تهدید‌ها و خط و نشان‌ها درخواست‌های خود را مطرح می‌کنند و با تکیه به قدرت خود می‌گویند که ما خواهان مذاکره برای رسیدن به این درخواست‌ها به جای جنگ هستیم و رسما راه مذاکره را باز نگاه می‌دارند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: آمریکا با اینکه می‌گوید رییس دستگاه دیپلماسی احتمالا در تحریم قرار می‌گیرد تحریم را اعمال نکرده و به تعویق می‌اندازند تا راه دیپلماسی باز باشد. این نکته ممکمن است یک رویداد گفتاری باشد. آمریکایی‌ها با اعلام تحریم از یکسو جهان را متوجه می‌کنند که می‌خواهند برخورد بسیار محدود کننده‌ای علیه ایران داشته باشند، اما بعد با عقب‌نشینی به افکار عمومی جهان می‌گویند ما خواهان صلح و راه حل دیپلماتیک برای پایان این بحران هستیم؛ که اگر ایران در وضعیت تقابلی قرار گیرد، مردم جهان اینطور قضاوت کنند که آمریکا برای باز ماندن راه دیپلماتیک از دستور العمل خود عدول کرد تا اینگونه بتوانند افکار عمومی جهان به ویژه مردم آمریکا را برای برخورد احتمالی بعدی آماده‌تر نمایند و هزینه‌های ناشی از این برخورد‌ها را با رفتار‌های تنظیم شده و اثر گذار برای مردم آمریکا سهل‌تر نمایند.