وحید سلوکی*سیاست‌ها و اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران از ۱۸ اردیبهشت ۹۸ اتخاذ نموده و در عمل به کار بسته، سبب شده است تا فرانسه از جانب اروپا و آمریکا ماموریت پیدا کند، با جمهوری اسلامی ایران وارد مذاکره شود و ابتکارات و ایده‌های خود را به طرف ایرانی منتقل نماید.
در واکنش به این موضوع می‌توان گفت که جمهوری اسلامی ایران و در راس آن دولت ایران، سیاست هوشمندانه‌ای را طراحی کرده است چرا که چنین سیاستی را باید برخاسته و منطبق با کلیت نظام دانسته و از سوی دیگر رویکرد فرانسه، در راستای کسب منافع ملی جمهوری اسلامی ایران مورد آزمون قرار می‌گیرد؛ لذا در شرایط حاضر و تحریم‌های بیشتر ایران، توسط ایالات متحده آمریکا بنظر نمی‌آید که مسئولین جمهوری اسلامی در هیچ سطحی با آمریکا مذاکره انجام دهند؛ تنها در صورتی که آمریکا به برجام بازگردد و بخواهد در نشست‌های برجامی حضور یابد، جمهوری اسلامی در قالب نشست‌های ۱+۵ در این جلسات شرکت خواهند کرد.
اما درباره چرایی ورود فرانسه به این موضوع باید گفت: سیاست ایران در کاهش تعهدات برجامی و عملیاتی سازی معادله امنیت در برابر رفع تحریم سبب شده تا فرانسویان جدیت ایران در پیشبرد سیاست‌های مستقل خود را دریابند و مهم‌تر آنکه مفروضات ترامپ درباره ایران مبنی بر این که فشار‌ها سبب عقب‌نشینی ایران و در عین حال باقی ماندن ایران در برجام می‌شود و آمریکا می‌تواند علیه ایران در سطوح منطقه‌ای و بین المللی ائتلاف جهانی تشکیل دهد، با شکست مطلق مواجه شود؛ لذا با توجه به آنچه آمد دیپلماسی فرانسه با ایران ناظر بر متوقف کردن روند کاهش تعهدات هسته‌ای (عدم برداشتن گام‌های بیشتر) می‌باشد و فرانسه هم در حال رایزنی با شرکت‌های اروپایی است تا آن‌ها را تشویق به خرید نفت ایران نمایند تا نظر ایران جلب شود؛ لذا باید تصمیم ایران در موضوع مذاکرات غیربرجامی که اروپاییان و در راس آن کشور فرانسه دنبال می‌کند نه پذیرش مطلق و نه رد مطلق و براساس منافع ملی باشد و بنظر می‌رسد که این مسیر پیموده شود.
درباره نتیجه بخش بودن این مذاکرات میان دو کشور نباید بدبین بود، و شانس موفقیت و به نتیجه رسیدن این راهبرد مدنظر ایران با توجه به روند موجود را می‌توان بسیار بالا دانست.
باید از پیش قدمی هر چه بیشتر فرانسه حداکثر بهره را برده چرا که بر اساس نقاط عطف برجام در مقاطع ۲۰۲۰ و ۲۰۲۵و ۲۰۳۵ سررسید آن فراخواهد رسید و این مقاطعی است که بسیاری از محدودیت‌های گوناگون علیه ایران در زمینه‌های هسته‌ای و نظامی برداشته خواهد شد.
زمینه‌های نقش آفرینی جدید فرانسه
در خصوص چرایی ارائه ابتکارات فرانسه، باید گفت که برآورد ترامپ این بود که می‌تواند با سیاست فشار تحریمی، ایران را به نقطه تسلیم بکشاند و ایران همچنان در برجام باقی بماند، اما عملا چنین اتفاقی رخ نداد و با واکنش عملگرای ایران روبه رو شد، از سوی دیگر آمریکا گمان می‌کرد خواهند توانست بحران‌های غرب آسیا از جمله عراق، سوریه، یمن و افغانستان را بدون ایران مدیریت کنند، حال آنکه در این راهبرد در سیاست خارجی، هم با چالش‌های زیادی روبه رو شدند و تمام معادلات آن‌ها اشتباه از آب درآمد لذا فرانسه برای اصلاح تحولات و تغییر شرایط به وجود آمده توسط رئیس جمهور آمریکا وارد صحنه شد.
بر این اساس جمهوری اسلامی ایران خواهد توانست حداکثر منافع ملی را در این مذاکرات میان دو کشور ببرد و باید تا حصول نتیجه حداکثری ادامه یابد و این تلاش فرانسه نشان می‌دهد اروپایی‌ها خواهند توانست رضایت دونالدترامپ را جلب نمایند، چرا که با حاضر بودن و تمایل ایران برای مذاکره با اروپایی‌ها با محوریت فرانسه و از سوی دیگر نقش تسهیل‌کننده ایران در امنیت منطقه می‌توان پیش‌بینی کرد رضایت دونالدترامپ جلب شود چرا که راه حلی دیگر برای آمریکا و حیثیت سیاسی آن باقی نمانده است.
*کارشناس مسائل بین‌الملل
