فرارو- طی چند ماهی که جهان درگیر شیوع کروناویروس جدید بوده است، آنچه بیش از همه در خصوص این بیماری مطرح شد این بود که مقوله «سن» عاملی مهم در این بیماری است. به عبارت بهتر این دیگاه معتقد است که افراد سالمند سریعتر تحت تأثیر این بیماری قرار میگیرند و این گروه، هدفی ویژه برای این ویروس هستند. با این حال اخیراً شماری از تحقیقات علمی در خصوص این بیماری، حکایت از وجود عوامل دیگری دارد که ممکن است خطرناکتر از فاکتور سن، مبتلایان به این بیماری را تهدید کند. وبسایت PolitiFact طی گزارشی به بررسی این یافتههای جدید دانشمندان پرداخته است.
در روزهای اخیر، بسیاری از کشورهای جهان علی رغم درگیری با اپیدمی کرونا، در تلاش هستند تا فعالیتهای عادی خود را به مرور آغاز کنند. در این میان برخی مشاغل معتقدند که عدم بازگشت آنها به فعالیتهای عادی و روزمره خود، به مراتب خطرناکتر از تهدید کروناویروس جدید برای سلامتی افراد جامعه است.
در ایالات متحده، «رون دیسانتیس»، فرماندار ایالت فلوریدا قصد دارد یک کارگروه تشکیل دهد تا مقدمات بازگشایی مدارس و مشاغل، از جمله سالنهای ورزشی را مورد بررسی قرار دهد. وی گفت که کاملاً درک میکند که به دلیل شیوع گسترده کروناویروس جدید باید بسیاری از مشاغل از جمله باشگاههای بدنسازی تعطیل شوند، اما همین تعطیلیها ممکن است فعالیتهای بدنی افراد را به شکل خطرناکی کاهش دهد و این امر خود میتواند تهدیدی برای سلامتی افراد باشد.
دیسانتیس در جلسه مطبوعاتی خود در روز ۱۴ آوریل افزود: «اگر به نیویورک و برخی از ایالتهای دیگر آمریکا نگاه کنید، متوجه خواهید شد که اغلب افرادی که به علت COVID-۱۹ بستری شده اند و یا در واقع بیش از دیگران به این ویروس حساس شده اند، افراد چاق و با اضافه وزن بالا هستند. به عبارت بهتر گروه شماره یک حساس به این ویروس، افراد چاق هستند».
تحقیقات گسترده نشان میدهد که سن به عنوان عامل اصلی خطر در شدت بیماری COVID-۱۹ است، اما اخیراً تحقیقات اولیهای منتشر شده که نشان میدهد فاکتور چاقی، عاملی خطرناکتر از سن برای مبتلایان بستری در بیمارستانها است. این موضوع میتواند به یک نگرانی بزرگ در جوامعی تبدیل شود که درصد قابل توجهی از جمعیت آنها را افراد با اضافه وزن بالا تشکیل میدهد. برای مثال در ایالات متحده حدود ۴۰ درصد از جمعیت این کشور، افرادی هستند که اضافه وزن بالایی دارند.
مطالعات جدید نشان میدهد که چاقی یک عامل خطرناک در مورد COVID-۱۹ است
به دنبال این یافتههای مقدماتی، اکنون دانشمندان بسیاری توجه به تحقیقات در مورد چاقی و COVID-۱۹ را مورد توجه قرار داده اند، زیرا ظاهراً دیگر سن تنها عامل خطرناک در این بیماری نیست. در حال حاضر چندین مطالعه در خصوص بررسی نقش چاقی در COVID-۱۹ وجود دارد که نشان میدهد چاقی را باید یک عامل خطرناک در مورد این بیماری در نظر گرفت. با این همه این مطالعات محدودیتهای خاص خود را دارند، از جمله اینکه این مطالعات معمولاً به یک منطقه جغرافیایی خاص محدود میشوند و ممکن است شامل اطلاعات کاملی در مورد بیماران نشوند. با این همه، چنین پژوهش هایی، افقی جدید و ارزشمند به آنچه که ما تاکنون درباره چاقی و COVID-۱۹ میدانستیم، میاندازد.
محققان مرکز NYU Langone Health در شهر نیویورک دو مطالعه درباره چاقی و COVID-۱۹ را انجام دادند که یکی از بزرگترین معاینات بیماران مبتلا به COVID-۱۹ تا به امروز به شمار میرود. در این دو مطالعه که در ژورنال Clinical Infectious Diseases به چاپ رسیدند و قبل از انتشار در وبسایت medRxiv منتشر شده بودند، بیشتر بیماران در همپوشانی با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفتند.
در یکی از این دو مطالعه که به سرپرستی دکتر «کریستوفر پتریلی» انجام شد، عوامل مرتبط با بستری شدن بیماران در بیمارستان و بخشهای مراقبتهای ویژه، در بین ۴۱۰۳ بیمار مبتلا به COVID-۱۹، برای حدود یک ماه مورد بررسی قرار گرفت. تقریبا نیمی از این بیماران در بیمارستان بستری شدند. این مطالعه نشان داد که بیشترین عوامل خطرساز در بستری شدن این افراد به ترتیب؛ سن بالای ۷۵ سال، چاقی و سابقه نارسایی قلبی بود. دکتر «لورا هورویتز»، یکی از نویسندگان این پژوهش به PolitiFact گفت: «سن مهمترین عامل جمعیت شناختی برای شدت بیماری و مهمتر از هر عامل دیگری است، اما چاقی از نظر ایجاد خطر مهمترین عامل در بیماری است».
شایعترین روش برای تخمین چاقی، استفاده از شاخص توده بدن (BMI) است. شاخصی که با تقسیم کردن وزن شخص بر حسب کیلوگرم بر توان دوم قد وی بر حسب متر به دست میآید. طبق این تعریف هنگامی که شاخص توده بدن از ۳۰ (۲kg/m^) بیشتر شود، آن فرد چاق محسوب میشود. به عبارت بهتر فردی داری وزن مناسب و طبیعی است که در این شاخص بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ BMI باشد.
از بین ۱۹۹۹ بیمار بستری، ۳۳ ٪ دارای BMI ۳۰ تا ۴۰ و در حدود ۷ ٪ BMI بیش از ۴۰ داشتند. این ارقام، از بین افرادی به دست آمد که در وضعیت شدید این بیماری- کسانی که در بخش مراقبتهای ویژه و در حال دست و پنجه نرم کردن با مرگ هستند- قرار داشتند. محققان این پژوهش درای خصوص نوشتند: «مهمترین عامل در ارتباط با وضعیت شدید بیماری COVID-۱۹ فاکتور چاقی بود و به گونه قابل توجهی مهمتر از عواملی همچون بیماری قلبی عروقی و یا ریوی دارد».
این در حالی است که چاقی خطر ابتلا به بیماریهایی همچون دیابت و بیماریهای قلبی، که از عوامل خطرناک و تشدید کننده بیماری COVID-۱۹ هستند را نیز افزایش میدهد. دکتر هورویتز به PolitiFact گفت: «به طور جداگانه، به نظر میرسد که بدن در موارد شدید بیماری COVID-۱۹، در حال انجام یک واکنش مؤثر با استفاده از التهاب است. بدن در واکنش (یا واکنش بیش از حد) به عفونت، باعث ایجاد سوزش شدید در ریهها میشود. آشکار است که خود چاقی در واقع باعث افزایش میزان التهاب در بدن میشود؛ بنابراین ممکن است چاقی نیز به طور مستقیم به پدید آمدن نتایج بدتر از این طریق کمک کند».
اما در مطالعه دومی که مرکز NYU Langone در خصوص چاقی انجام داد، مربوط به بررسی این موضوع بود که مدت زمان حضور بیماران COVID-۱۹ در بیمارستان را بر حسب BMI و سن آن ها، طبقه بندی و آزمایش کند. محققان دریافتند که مبتلایان به COVID-۱۹ زیر ۶۰ سال با BMI ۳۰ تا ۳۴، دو برابر بیشتر از افراد در همسن با BMI کمتر از ۳۰ سال، تحت مراقبت ویژه یا حساس قرار میگیرند. همچنین کسانی که BMI بیشتر از ۳۵ داشتند، سه برابر بیشتر از همسالان خود در بخش مراقبتهای ویژه بستری شده بودند.
محققان این پژوهش نوشتند: «گرچه بیماران بالای ۶۰ سال، عموماً گروه پر خطر در بیماری COVID-۱۹ محسوب میشوند، اما براساس دادههای موسسه ما، به نظر میرسد چاقی یک عامل خطرناک شناخته نشده در موضوع افراد بستری در بیمارستان و بیش از همه افراد نیازمند به مراقبتهای ویژه است». در این مطالعه، ۳۷ ٪ از بیمارانی که به بخش اورژانس مراجعه کرده اند، BMI بیش از ۳۰ داشتند. دکتر «جنیفر لایتر» در این خصوص به PolitiFact گفت: این نتایج در حالی به دست آمد که ۲۲ درصد کل جمعیت نیویورک BMI بالای ۳۰ دارند، بنابراین میتوان انتظار داشت که افراد چاق بیشتری را در بخش مراقبتهای ویژه ببینیمم.
سخنگوی دیسانتیس، فرماندار ایالت فلوریدا نیز در یک مقاله که در نشریه USA Today به چاپ رسید، به مطالعه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده که ویژگیهای بیماران بستری شده COVID-۱۹ در ۱۴ ایالت را در ماه مارس مورد بررسی قرار داده بود، اشاره کرد. مطالعه این مرکز نشان میداد که از بین ۱۷۸ بیمار بزرگسال با نشانههای مربوط به شرایط حاد تا ۳۰ مارس، اکثریت قریب به اتفاق یک یا چند مشخصه اساسی داشتند. شایعترین مشخصه اساسی، فشار خون بالای ناشی از چاقی بود. (سایر مشخصههای دیگر، به ترتیب؛ دارا بودن بیماری مزمن ریه، دیابت قندی و بیماریهای قلبی عروقی بود.) سخنگوی دیسانتیس، همچنین به مقالهای دیگر از خبرگزاری رویترز در مورد میزان مرگ و میر ناشی از COVID-۱۹ در نیواورلئان، نیز اشاره داشت. رویترز در این گزارش آماری از وزارت بهداشت ایالتی را منتشر کرده بود که براساس آن، چاقی در ۲۵ درصد از مرگهای COVID-۱۹ در لوئیزیانا دیده شده است.
همچنین پیش از این مقالهای در خصوص ارتباط چاقی با بیماری COVID-۱۹ با جامعهای آماری در بیمارستانی در شهر شنزن چین به چاپ رسید که نشان میداد مبتلایان چاق بیماری COVID-۱۹ بیشتر در معرض خطر عوارض ناشی از عفونتهای تنفسی ویروسی هستند، با این حال ارتباط عامل چاقی با شدت بیماری COVID-۱۹ در این مطالعه مشخص نبود. محققان این پژوهش دریافتند که چاقی، به ویژه در آقایان، خطر ابتلا به ذات الریه شدید را در بیماران مبتلا به COVID-۱۹ افزایش میدهد. در این مطالعه ۳۸۳ بیمار بستری در ماههای ژانویه و فوریه مورد بررسی قرار گرفتند.
PolitiFact یافتههای مرکز NYU Langone را برای تعدادی از پزشکانی که در این مطالعات درگیر نبودند ارسال کرده تا این سؤال را مطرح کند که آیا بر اساس این تحقیقات میتوان چاقی را عامل شماره یک در موارد حاد COVID-۱۹ یا موارد بستری این بیماری بدانیم؟ دکتر «آنجلا فیچ»، مدیر مرکز MassGeneral Weight، در این خصوص پاسخ داد که: «شاید دقیقاً این طور نباشد. این دادهها نشان میدهد که در افراد چاق و کمتر از ۶۰ سال، نیاز به بستری در بیمارستان و بستری در بخش مراقبتهای ویژه بیشتر است. اما سن هنوز فاکتور شماره یک است هرچند که در بیماران جوان تر، چاقی یک عامل خطر برای ایجاد وضعیت شدیدتر بیماری است». فیچ، افزود: اطلاعات اولیه در بسیاری از کشورها، ارتباط بین وضعیت حاد بیماری و چاقی را نشان میدهد، اما برای اطمینان بیشتر، تحقیقاتی در سراسر جهان مورد نیاز است.