فرارو- پیمان خراسانی؛ گیاه پدیلانتوس یا ستون فقرات شیطان یکی از زیباترین گیاهان آپارتمانی است. این گیاه بومی مناطق نیمه گرمسیری آمریکای مرکزی و شمالی است و از خانواده فرفیون- افوربیاسه‌ها می‌باشد. به دلیل شکل ظاهری ساقه‌ها که حالت زیگزاگ دارند به ستون فقرات شیطان مشهور شده است. گیاه پدیلانتوس در نقاط مختلف دنیا با اسامی: نردبان یعقوب، گل کمانچه و شمع کریسمس نیز معروف است.
این گیاه آپارتمانی در انواع ابلق و سبز ساده آن در ایران قابل تهیه است. در فصل سرما به علت اختلال در جذب فسفر توسط ریشه، برگ‌های آن از رنگ سبز به صورتی یا قرمز تبدیل می‌شوند. گیاه ستون فقرات شیطان یک گیاه سمی است و نباید هیچ یک از قسمت‌های آن خورده شود؛ پس اگر کودک یا حیوان خانگی دارید از خرید این گیاه بپرهیزید یا گلدان را در یک مکان دور از دسترس قرار دهید.
اصول نگهداری از گیاه ستون فقرات شیطان یا پدیلانتوس
خاک: گیاه پدیلانتوس به خاکی نیاز دارد که از زهکشی کافی برخوردار باشد. پیشنهاد می‌کنم که ماسه رودخانه آب شیرین را با کمی کود برگ پوسیده درخت اکالیپتوس یا جنگلی مخلوط کنید. همچنین می‌توانید از خاک حاوی کوکوپیت، پرلیت و پیت ماس هم استفاده کنید. گیاه در خاک مخصوص کاکتوس هم عملکرد خوبی خواهد داشت. برای جلوگیری از ایجاد قارچ در خاک می‌توانید از کمی پودر دارچین استفاده کنید. برای تعویض گلدان، هر چه گلدان تنگ‌تر باشد رشد گیاه بیشتر خواهد بود. این ریشه‌ها در خود می‌پیچد و اگر داخل باغچه بکارید پایین نرفته و به صورت سطحی باقی می‌مانند. هر دو سال یک بار تعویض گلدان ضروری است.
آبیاری: گیاه پدیلانتوس در این مورد بسیار حساس است. برای آبیاری این گیاه مانند اکثر گیاهان آپارتمانی باید اجازه دهید که خاک سطحی گلدان در فاصله بین دو آبیاری کاملا خشک شود. گیاه پدیلانتوس تقریبا به خشکی خاک مقاوم است و آبیاری زیاد و رطوبت دائمی خاک باعث پوسیدگی ریشه میشود. معمولا بعد از گذشت دو روز از مشاهده خشکی سطح خاک، اقدام به آبیاری کنید. توجه داشته باشید که زیاد گیاه را به خشکی خاک پیش نبرید، نظم در آبیاری در این مورد بسیار مهم است.
نور: گیاه ستون فقرات شیطان به مکانی روشن تا نیمه روشن و دور از نور مستقیم آفتاب نیاز دارد. نور مستقیم آفتاب را تا زمانی تحمل می‌کند که هوا گرم نباشد. میزان مناسب نور در رنگ برگ‌ها و رشد گیاه تاثیر می‌گذارد. معمولا پدیلانتوس‌های ابلق نسبت به نوع سبز آن به نور بیشتری نیاز دارند. وجود نور زیاد و هوای سرد موجب میشود که رنگ برگ‌ها کمی به صورتی متمایل شود.
اگر گلدان پدیلانتوس را پشت پنجره گذاشته‌اید، ممکن است با وجود نور صبح به سمت منبع آن کج شود، در اینصورت فقط کافیست گلدان را بچرخانید. تجربه نشان داده است که مردم جنوب کشور، گیاه ستون فقرات شیطان را در محیط باغچه و فضای سایه آفتاب پرورش می‌دهند. در جنوب کشور به دلیل رطوبت زیاد هوا و عدم تغییرات شدید دمای هوا در طول روز و شب و زمستان و تابستان، این گیاه به خوبی رشد می‌کند.
دما: پدیلانتوس به شدت به هوایی خنک (نه سرد) علاقه دارد. این گیاه به سرمای هوا حساس است و باعث قارچ زدن گیاه و در نتیجه ریزش برگ‌هایش میشود. گیاه پدیلانتوس باید در مکانی قرار بگیرد که گردش هوای مناسب در آن جریان دارد؛ بنابراین برای نگهداری آن در تابستان بهتر است آن را در بالکن، راه پله روشن یا اتاق پر نوری که هوا در آن جریان دارد قرار دهید.
رطوبت: گیاه ستون فقرات شیطان یا پدیلانتوس فضای گلخانه و رطوبت محیط را به شدت می‌پسندد. برای ایجاد رطوبت محیط، قرار دادن جزیره زیر گلدان یا غبارپاشی روزانه بسیار موثر است. غبارپاشی را در تابستان و شروع گرمای هوا به صورت روزانه انجام دهید. برای ساخت جزیره به یک زیر گلدانی، مقداری سنگ ریزه و آب احتیاج دارید. سنگ ریزه‌ها را در زیر گلدانی بریزید و آن را مملو از آب کنید، سپس گلدان گیاه پدیلانتوس را روی آن قرار دهید. این روش برای تامین رطوبت ریشه‌ها و محیط در طی روز مناسب است.
کوددهی: در اوایل بهار از کود‌های مخصوص کاکتوس استفاده کنید تا پتاسیم و فسفری که داخل آن‌ها است بوته را محکم کند. همچنین استفاده از کود (سه بیست) در مقدار کم هم برای رشد گیاه موثر است.
هرس: ساقه‌های این گیاه بعد از مدتی رشد، بسیار بلند و نافرم می‌شوند و برگ‌های پایین آن‌ها شروع به ریزش می‌کند. برای حفظ زیبایی گیاه و تحریک رشد ساقه‌های جانبی و جدید، هرس ساقه‌های بلند گیاه پدیلانتوس ضروری است. توجه کنید که در زمان هرس، بیش از یک سوم حجم کل شاخسار گیاه را قطع نکنید تا گیاه شوکه نشود. برای انجام هرس از دستکش استفاده کنید. زمان مناسب هرس فصل زمستان است.
گیاه پاپیتال یا عشقه؛ از طرز قلمه زدن تا خاصیت؛ مشکلات و قیمت پاپیتال
تکثیر گیاه ستون فقرات شیطان یا پدیلانتوس
تکثیر گیاه پدیلانتوس به صورت
قلمه امکان پذیر است. قلمه‌هایی یک ساله که در طول تابستان رشد کرده‌اند و آن‌هایی که انتهای ساقه‌های گیاه هستند، بهترین نمونه قلمه برای تکثیر می‌باشند. حدود یک روز قبل از اینکه از گیاه قلمه بگیرید، گیاه را آبیاری کنید تا ساقه‌های آن ترد و با طراوت شوند. دقت کنید که به دلیل ترشح شیره سفید رنگ گیاه در هنگام قلمه گیری که حساسیت زا است، از دستکش استفاده کنید. یک ساقه قلمه به طول ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر تهیه کنید.
برگ‌های پایین قلمه را جدا کنید و قلمه‌ها را ۲۴ ساعت در یک محیط سایه، خشک و در دمای معمولی اتاق بر روی روزنامه قرار دهید تا شیره گیاه خارج شود و قسمت قطع قلمه از پایه، خشک شود. سپس کاشت قلمه را شروع کنید.
برای کاشت قلمه‌ها از خاک دارای پرلیت استفاده کنید. پرلیت سنگریزه‌های سفید آتشفشانی است که علاوه بر مصارف کشاورزی برای مصالح ساختمانی نیز استفاده میشود. پرلیت در ترکیب انواع خاک گلدان از جمله بستر بدون خاک استفاده میشود تا نفوذ هوا در بستر کاشت را افزایش داده و ساختار خاک را اصلاح کند و اجازه ندهد خاک سفت شده و به هم بچسبد. همچنین زهکشی خاک را بهتر کرده و به تخلیه آب اضافی کمک می‌کند. ترکیب یک پیمانه پیت ماس، یک پیمانه لوم و یک پیمانه پرلیت برای پرورش گل و گیاه در گلدان عالی است و باعث میشود آب و اکسیژن کافی در خاک بماند.
قبل از کاشت قلمه، خاک را کاملا مرطوب کنید. حداقل میزان فرو بردن قلمه در خاک ۵ سانتی متر باشد. محیط کشت قلمه‌ها باید همیشه مرطوب بماند، برای این منظور می‌توانید روی بستر کشت را با پلاستیک شفاف بپوشانید. محیط کشت را در یک فضای روشن و با نور فیلتر شده آفتاب قرار دهید. شکل گیری ریشه در صورت مساعد بودن شرایط تا دو هفته طول می‌کشد. بعد از ریشه دهی گیاه را به گلدان جدید انتقال دهید.
گیاه پدیلانتوس یا ستون فقرات شیطان خاصیت درمانی دارد!
طی تحقیقات آزمایشگاهی انجام شده، این گیاه دارای طیف گسترده‌ای از خواص درمانی نظیر: ضد التهاب، آنتی بیوتیک، ضد عفونی کننده، ضد خونریزی، ضد ویروس، ضد تومور و سقط چنین موثر است. همچنین از عصاره آن برای افزایش حجم مواد معدنی استخوان مانند کلسیم و فسفر استفاده میشود و در پزشکی استفاده موثر دارد. توجه داشته باشید که این خواص فقط در آزمایشگاه با تغییراتی که بر روی فرمول آن انجام می‌دهند قابل استفاده می‌باشد، لذا از مصرف خودسرانه آن به صورت سنتی پرهیز کنید چرا که سمی و خطرناک است.
بیماری و آفات
از جمله آفت‌هایی که می‌تواند برای گیاه ایجاد مشکل کند: شته، کنه تارعنکبوتی و شپشک‌های گیاهی است. برای از بین رفتن اینگونه آفات سم ایمیداکلوپراید را در دو واحد از سرنگ تزریق با نیم لیتر آب مخلوط کنید و روی برگ‌ها بپاشید. سپس اجازه دهید یک روز بگذرد و گیاه را کامل بشویید. در هنگام سم پاشی حتما از دستکش و ماسک استفاده کنید. از جمله بیماری‌ها نیز مانند سفیدک پودری، لکه برگ باکتریایی، قارچ و پوسیدگی ساقه است که همگی ریشه در نوع نگهداری از گیاه پدیلانتوس دارد.
متاسفانه رنج قیمت گل‌ها امروزه بسیار متفاوت از هم قرار دارند. برخی از گلخانه‌ها قیمت‌ها را بین ۱۵ تا ۳۰ هزار تومان معرفی می‌کنند و برخی از ۱۰۰ هزار تومان تا ۳۰۰ هزار تومان مشخص کرده‌اند. با توجه به تکثیر آسان گیاه به نظر یکی از ارزان قیمت‌ترین نمونه از گل‌های آپارتمانی است که می‌توان تهیه کرد.
