پالایش ‌یکم؛ بخریم یا نخریم؟

صندوق پالایش یکم که پیش‌تر به دارادوم مشهور بود این روز‌ها به یکی از پرچالش‌ترین پذیره‌نویسی‌ها در بازار سرمایه تبدیل شده است. اگر چه در اوایل هفته با توجه به افت قیمت سهام پالایشگاه‌ها، پاسخ برخی فعالان بازار سهام در برابر این پرسش که آیا از پالایشی یکم استقبال می‌شود یانه؟ منفی بود، اما با تغییر روند معاملات بورس و رشد شاخص‌ها در روز‌های پایانی هفته نظر بسیاری تغییر کرد.

فعلا آن‌طور که معاون بازار بورس تهران اعلام کرده در نخستین روز پذیره نویسی ۵۷۰ میلیار تومان از یونیت‌های این صندوق فروخته شده‌است. در این میان برخی فعالان بازار معتقدند این یک بازار برد-برد برای دولت و سهامداران است و استقبال خوبی از آن می‌شود. عده‌ای نیز تصمیم‌گیری برای استقبال از پالایش یکم را به هفته آینده موکول کرده‌اند تا از ثبات در بورس اطمینان حاصل کنند. باید دید ترند دارایکم می‌خریم، جای خود را به زودی به پالایش‌یکم می‌خریم، خواهد داد یا خیر.

محمد خبری‌زاد / مدیر سرمایه‌گذاری کارگزاری کارآفرین
اگر تا زمان اتمام پذیره‌نویسی پالایش یکم که ۱۹ شهریور و چهارشنبه دو هفته آینده است، قیمت سهام پالایشی‌ها مانند شپنا، شبندر و... با حداقل ۲۰ درصد افزایش نسبت به روز سه شنبه روبه‌رو شود پیشنهاد من به خرید است، اما اگر بخواهد قیمت‌ها حوالی قبل از این تاریخ یعنی زمان کاهش قیمت‌ها در بورس باشد و فقط ۲۰ درصد پاداش لحاظ شود من پیشنهادی برای خرید ندارم. اما پیشنهاد من و سایر فعالان بازار این است که سهامداران یک هفته دیگر صبر کنند و روند معاملات بورس را درنظر بگیرند و اگر مثل دارا یکم که زمان پذیره‌نویسی و پایان آن روند بازار صعودی بود و هشتگ دارایکم می‌خریم ترند شده بود باشد، افراد استقبال می‌کنند و کسی هم مشکلی دراین رابطه ندارد. اما، چون به روند بازار اطمینان نداریم برای هفته بعد پیشنهادمان این است که صبر کنند اگر تا ۲۰ درصد افزایش داشت بخرند به نظرم اگر نداشت با مبلغ کمتری نسبت به دارایکم بخرند.

سعید ابراهیمی/ کارشناس بازار سرمایه
هر چهار نماد پالایشی دارا دوم (پالایش یکم) در ماه‌های اخیر تقریبا جزو نماد‌های با بازده بالا در بورس تهران بوده‌اند. اما اصلاح سنگین ارزش سهام شرکت‌های بورسی و ریزش شاخص بورس تهران باعث ایجاد تردید در افراد علاقه‌مند به پذیره‌نویسی این صندوق شده است. با این حال شرایط عرضه این صندوق به گونه‌ای است که می‌توان آن را برای خرید جذاب توصیف کرد. اعمال تخفیف ۲۰ درصدی از قیمت روز ۲۹ مردادماه، نرخ‌گذاری جدید خوراک پالایشگاه‌ها که باعث افزایش روند سودآوری آن‌ها به‌صورت مستقیم شده است، از جمله این عوامل هستند. همچنین افت قیمت سهام داخل این صندوق تا روز قیمت‌گذاری، باعث افزایش جذابیت خرید آن شده است. از سوی دیگر دولت، قطعا به دلایل مختلف از جمله؛ عرضه دارا سوم و چهارم و همچنین ایجاد اعتماد بین سهامداران، از روند رشد این صندوق حمایت خواهد کرد. تن‌ها مطلبی که باقی می‌ماند، نحوه تخفیفات خوراک پالایشگاه هاست که بهتر است هرچه سریع‌تر نسبت به شفاف‌سازی آن اقدام شود تا علاوه بر مشخص شدن سودآوری این موضوع برای پالایشگاهی ها، گامی در جهت حمایت از سهامداران خرد و ایجاد حس اعتماد بین آن‌ها در بازار سرمایه برداشته شود.

بهروز شهدایی / کارشناس بازار سرمایه
به نظرم باید در خرید پالایش یکم صبر کرد، چون بازار به ثبات نرسیده و باید دید در هفته آِینده هم روال دو روز آخر هفته را تجربه می‌کند یا خیر؟ پتروشیمی‌ها با ۴۰ درصد کاهش در دو هفته گذشته مواجه شدند و بر اساس آخرین قیمت معاملاتی ۲۰ درصد تخفیف وجود دارد و این قیمت‌ها را شیرین می‌کند، اما اگر مدل دارا یکم دو ماه طول بکشد که در پرتفوی خریداران بیاید تا قابل معامله شود کار سخت می‌شود. در مجموع از کسی که در بورس فعالیت دارد باید انتظار این را داشته باشید که توصیه به خرید داشته باشد چرا که اولویت اولیه برای ما بازار سرمایه است و رقم خرید هم ۳ میلیون تومان است و مردم توجه کنند که پول مازاد را صرف خرید کنند. نظر من برای خرید پالایش یکم استقبال از آن است.

عظیم ثابت / کارشناس بازار سرمایه
در مدل عرضه پالایش یکم ابهاماتی وجود دارد. اینکه سیاست‌گذار بر چه اساس سقف خرید هر دو صندوق تا ۵ میلیون تومان را تعیین کرده یکی از موضوعاتی است که در مورد آن حرف و حدیث زیاد است، اما شواهد حاکی از آن است که دولت با توجه به اتفاقات روز و فضای مثبت دو روز اخیر شاخص چنین تصمیمی گرفته تا نقدینگی و منابع بیشتری از سطح جامعه جمع کند. با این اتفاق بخشی از کمبود منابع دولت جبران می‌شود ومردم نیز به حداقل سود ممکن بدون ریسک دست می‌یابند. اما با توجه به اینکه این نقدینگی از سرمایه‌های مردم قرار است جمع شود، دولت تا جایی که می‌تواند باید در مورد تصمیماتی که دراین بازار می‌گیرد با ثبات رفتار کند و به شایعات دامن نزند از این رو پیشنهاد ما به دولت این است که برای بازگرداندن اعتماد سهامداران به بورس در جلسات هیات دولت، رئیس سارمان بورس نیز حضور داشته باشد تا منافع سهامداران حفظ شود.

حسن برادران/ کارشناس بازار سرمایه
اتفاقات عجیبی در بازار سهام در حال رخ دادن است. به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از دلایل نوسان شدید شاخص در ۲ هفته اخیر به حواشی عرضه پالایش یکم برمی گردد. سیاستگذار تصمیم گرفته با تخفیفاتی که برای پالایش یکم درنظر گرفته جذابیت سهامداری را به بازار برگرداند. اختلاف نظر و بی‌ثباتی در تصمیمات وزارتخانه‌نشینان، عرضه دارادوم را با مشکلاتی مواجه کرد؛ اما با توجه به اینکه دولت تصمیم گرفت این عرضه را از حالت مستقیم به پذیره‌نویسی در بانک‌ها تغییر دهد سهم مردم از این سهام افزایش می‌یابد. اتفاقات اخیرشاخص، بازار سرمایه را دچار التهاب کرد به همین دلیل ممکن است برخی مردم قید حضور در بازار سهام را بزنند؛ در حالی که با توجه به مدل جدید عرضه پالایشی و اینکه برای خرید این سهم نیازی به کد بورسی نیست، مردم به بازار برمی‌گردند. عرضه پالایشی یکم آن هم با ۲۰ درصد تخفیف، حجم زیادی از نقدینگی را نصیب دولت می‌کند. از سویی دیگر بازار دارادوم نسبت به سرمایه‌گذاری در بانک پر سود‌تر و قابل اطمینان‌تر خواهد بود. این سهام برای عموم مردم، بازنشسته‌ها و کسانی که حاضرنیستند با ریسک وارد بورس شوند، سهام ارزنده‌ای است و به نظر می‌رسد با عرضه پالایشی یکم، عدالت برای کسانی که دارایکم را نخریدند اجرا شود.

ایمان مقدسیان / کارشناس بازار سرمایه
هدف از ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سوددهی با ریسک کم و بدون حاشیه است. با توجه به اینکه سرمایه گذاران اصلی این صندوق‌ها مردم هستند، رویکرد دولت، سرمایه‌گذاری با حداقل ریسک است ازاین رو در مقایسه با سودی که بانک نصیب سرمایه گذاران می‌کند، جذابیت بیشتری دارد. با توجه به اینکه سهامدارانی که در صندوق اول سرمایه‌گذاری کرده بودند حداقل ۱۰۰ درصد سود کرده‌اند به نظر می‌رسد در صورت بهبود وضعیت شاخص، دارندگان پالایشی یکم نیز ۵۰ درصد سود کنند. دولت سطح دسترسی بالایی برای سرمایه‌گذاری مردم در نظر گرفته است و با توجه به تخفیف چشمگیری که برای پالایش یکم در نظر گرفتند سهامداران زیادی جذب این بازار می‌شوند.