«بله» بی‌سروصدای ایران به عربستان؟

شرق نوشت: «فدراسیون فوتبال باید نامه‌نگاری و ارتباط لازم را با فیفا داشته باشد. درصورتی‌که نتوانیم کنفدراسیون فوتبال آسیا را از تصمیمی که گرفته، منصرف کنیم، باید AFC بپذیرد وقتی ما به عربستان می‌رویم که نمایندگان این کشور نیز به ایران بیایند و مصوبه قبلی درباره حضور پیدانکردن نمایندگان عربستان در کشورمان باطل شود».

این جملات بخشی از صحبت‌های مهدی علی‌نژاد، معاون ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش و جوانان است که روز ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ روی خروجی سایت وزارت ورزش قرار گرفت. آن روز‌ها مسئولان در وزارت ورزش و البته فدراسیون فوتبال ایران به تکاپو افتاده بودند تا جلوی اقدام سیاسی کنفدراسیون فوتبال آسیا را بگیرند؛ اقدامی که خبر از اعطای میزبانی دو گروه از تیم‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا به عربستان می‌داد.

در واقع AFC به دلیل شیوع ویروس کرونا به این نتیجه رسید که میزبانی هر گروه از لیگ قهرمانان آسیا را به یکی از کشور‌هایی بدهد که علاوه بر زیرساخت مناسب، اقدامات پیشگیرانه‌ای هم در زمینه مهار ویروس کرونا داشته باشند. این‌طور شد که نام کشور عربستان مطرح شد و خیلی زود میزبانی دو گروه از تیم‌های ایرانی در این رقابت‌ها به این کشور سپرده شد: استقلال به صورت مستقیم و فولاد هم در صورتی که از پلی‌آف صعود کند.

مشکل این تصمیم برای ایران این است که رابطه دیپلماتیک با عربستان چند سالی می‌شود شکرآب شده و عربستانی‌ها به بهانه نبودن امنیت، حاضر به فرستادن ورزشکاران‌شان به ایران نمی‌شوند. در واقع درست از دی ۱۳۹۴ که عده‌ای در تهران از دیوار سفارت عربستان بالا رفتند، این کشور از اعزام ورزشکارانش به ایران سر باز زده و با توجه به نفوذی که داشته، چند کشور عرب‌زبان دیگر را هم در این مسیر با خودش همراه کرده است. جدی‌ترین و مهم‌ترین اقدامی که عربستانی‌ها در این زمینه انجام دادند، گرفتن میزبانی از تیم‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا بود. آن‌ها AFC را راضی کردند تا بازی تیم‌های عربستانی با ایران که قرار بود به میزبانی تیم‌های ایرانی برگزار شود، به کشور ثالث سپرده شود.

ایرانی‌ها هم با مطرح‌کردن این موضوع که آن‌ها هم حاضر نیستند برای انجام بازی به عربستان سفر کنند، متقابلا کاری کردند تا بازی نمایندگان این دو کشور در زمین ثالث برگزار شود. این رویه در پنج سال اخیر حاکم بوده و هیچ تیم فوتبالی از دو کشور پایش را به کشور طرف مقابل نگذاشته است. البته این موضوع فقط مربوط به فوتبال نمی‌شود؛ چون عربستانی‌ها در همین بازه زمانی و به همان بهانه نبود امنیت، از اعزام تیم‌های شطرنج، بسکتبال و هندبال هم به ایران خودداری کردند.

مجددا با اعمال نفوذی که در فدراسیون‌های مربوطه آسیایی داشتند، هرجا هم که قرار بود تیمی از عربستان با ایران هم‌گروه و بازی‌ها در ایران برگزار شود، کاری کردند تا میزبانی از ایران گرفته شود. حالا با همین مقدمه می‌شود راحت‌تر صحبت‌های سطور نخست از معاون ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش را ارزیابی کرد. او به زبان متفاوتی کنفدراسیون فوتبال آسیا را تهدید کرد تا زمانی که قانون قبلی، قانونی که می‌گفت تیم‌های فوتبال عربستانی از سفر به ایران معاف هستند، لغو نشود، ایران هم تیم و ورزشکاری به عربستان نمی‌فرستد.

حالا با وجود آنکه قریب به ۲۰ روز از آن تهدید می‌گذرد، به نظر می‌رسد مسئولان ورزش ایران ادبیات قبلی را فراموش کرده و پذیرفته‌اند که تیم‌های فوتبال ایرانی راهی عربستان شوند و بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا به میزبانی کشور رقیب برگزار شود. سکوت معنادار آن‌ها در این مدت نشان از «بله» گفتن درخفا به میزبانی عربستان است؛ اما در‌این‌بین مسئله‌ای که به‌راحتی فراموش نمی‌شود، این است که آیا زبان تهدید مسئولان ورزش ایران کارگر افتاده است یا خیر؟ سؤال روشن‌تر این است: حالا که قرار شده تیم‌های فولاد و استقلال برای برگزاری بازی‌های‌شان در لیگ قهرمانان آسیا راهی عربستان شوند، آیا از این پس، تیم‌ها و ورزشکاران عربستانی هم حاضر به سفر به ایران می‌شوند؟ تا به الان پاسخی از سوی مسئولان ورزش ایران به این پرسش داده نشده و کنفدراسیون فوتبال آسیا هم اشاره‌ای به این مورد نکرده است. اینکه در پسِ پرده اتفاقی رخ داده باشد یا خیر هم مشخص نیست؛ گو اینکه اگر توافقی، حتی به صورت نصفه‌و‌نیمه هم صورت گرفته بود، بعید است رسانه‌ای نشود.

البته تلاش ثانیه‌های پایانی فدراسیون فوتبال مبنی بر ارسال نامه اعتراضی به میزبانی ریاض برای برگزاری دیدار پلی‌آف تیم فولاد هم نشان می‌دهد که توافق حسنه‌ای صورت نگرفته و فدراسیون همچنان از آخرین فرصت‌ها برای انتقال میزبانی از عربستان تلاش می‌کند؛ اما مشکل اینجاست که ایران نفوذی در کنفدراسیون فوتبال آسیا ندارد و مهدی تاج، نایب‌رئیس ایرانی این کنفدراسیون هم در این زمینه توانایی انجام کاری را ندارد.

اتفاقا همین بی‌تأثیری مهدی تاج در کنفدراسیون فوتبال آسیا، بهانه‌ای دست مسئولان ورزش ایران داده تا کنایه‌های تندوتیزی را مطرح کنند: از صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک، گرفته تا مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش، در‌این‌میان انتقادات تندی را متوجه مهدی تاج کرده‌اند. حالا اگرچه مسئولان ورزش ایران تلاش کرده‌اند از غم این شکست دیپلماتیک بکاهند؛ ولی با توجه به رد مکرر درخواست فدراسیون از سوی AFC به نظر می‌رسد کار تمام شده است و تیم‌های ایرانی باید مهیای رقابت دشوار در عربستان باشند.

فولاد که پیش‌تر مدیرعاملش گفته بود اهواز میزبان بازی پلی‌آف شده، باید به عربستان سفر کند تا در جدالی دشوار شانس خود را برای رسیدن به مرحله گروهی این رقابت‌ها امتحان کند. استقلال هم چند روزی است کار‌های اداری برای گرفتن ویزای عربستان را شروع کرده و حتی زمان سفرش به عربستان را هم نهایی کرده است. پذیرش این اتفاقات از سوی تیم‌ها و مسئولان ایران در حالی رقم می‌خورد که مخاطبان فوتبال ایران همچنان از ضعف مدیران ورزشی گلایه دارند و با مطرح‌کردن این موضوع که به عربستان در حال جنگ میزبانی می‌دهند؛ ولی به ایران نه، به آن‌ها کنایه‌های تندی می‌زنند.