علیرضا زاکانی نامزد انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، امروز جمعه ۱۵ خرداد ۱۴۰۰ در نخستین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم که با محوریت «اقتصاد و معیشت» در استودیوی مناظرات رسانه ملی برگزار شد، به بیان برنامههای خود و نقد برنامههای دیگر نامزدها در حوزه اقتصاد پرداخت.
مهمترین محورهای سخنان زاکانی در نخستین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به شرح زیر است.
سوال؛ برنامه شما برای کنترل نقدینگی مخرب و هدایت آن به سمتهای مولد چیست؟
- داریم مناظره میکنیم، ولی برخی دوستان انشاء میخوانند؛ خیلی زشت است که آقای همتی ما را متهم به دروغگویی میکنند.
- ایشان (همتی) میگوید اقتصاددان است،، اما باید به ایشان جایزه نوبل شیمی داد، با کاری که با پول ملی کرد!
- آقای همتی میگوید ۵ نفر در مقابل ایشان هستند، اما واقعیت این است که بجای ۵ نفر، ۸۵ میلیون نفر در مقابل ایشان قرار دارند.
- حجم نقدینگی امروز بیش از ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان است که به دلیل ایجاد پول پرقدرت ایجاد شده و بانکها هم بدون نظارت بانک مرکزی که وظیفه آقای همتی است، خلق پول میکنند و در نتیجه ۱۱ ابربدهکار بانکی داریم که ۹۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارند.
- راه حل این معضل، نظارت واقعی بانک مرکزی و اتصال شبکه بانکها به هم و در نهایت، انتقال حجم نقدینیگی به بخش تولید است.
- ابربدهکاران بانکی چه کسانی هستند و این بیانضباطی که در بانکها وجود دارد از کجا سرچشمه میگیرد؟ بزرگترین اشکال به بانک مرکزی برمیگردد که نظارت نمیکند.
- از ۵۴۰۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات بانکی در سال گذشته، بیش از ۱۰۰۰ هزار میلیارد ریال آن استمهال بوده و عمده آنها نیز هیچ نقش مثبتی در تولید ندارند و عمدتا به سوداگری و سفتهبازی مشغولاند.
- عامل مهم نقدینگی در جامعه و این سیل فراگیر، پول پرقدرتی است که بانک مرکزی به تقاضای دولت چاپ کرده و ۳۴ هزار میلیارد تومان اعتبار را به دولت آینده حواله کردهاند و بدهی را بر دوش دولت آینده گذاشته است.
- اینجا آقای همتی باید پاسخگو باشد که چرا با این اختلال کشور اداره میشود؟ اگر اقتصاددانی اینی است که همتی میگوید، همه ملت ایران از این اقتصاددانی تبری میجویند.
- فاکتورهای تورمی و افزایش پایه پولی و افزایش نقدینگی، سه معضلی است که امروز آقای همتی باید پاسخگو باشد.
- از آقای همتی خواهش میکنم علمی و کارشناسی صحبت کنند و تهمت نزنند؛ اینکه میگویید «نامزد پوششی» هستم، همان راهبرد ستادهای تخریب است که علیه من و خانوادهام دنبال کردند و رحم هم نمیکنند.
- اگر میترسید بابت اینکه سراغ پروندههایی مثل برادر رئیس جمهور، معاون اول رئیس جمهور، دادستان تهران، کرسنت و ... رفتهایم، بدانید که آمدیم حق مردم را بگیریم و با این صحبتها نمیتوانید ما را از میدان بیرون کنید.
- بنده ۴ اولویت کاری را شامل «اقتصاد و مدیریت»، «اجتماع و فرهنگ»، «سیاست و امنیت» و «سیاست خارجی» دارم که در میان اینها، اقتصاد و مدیریت بعنوان یک فوریت مدنظر خواهد بود.
- در اقتصاد، اساس کار را بر جهش تولید و مبارزه با مفاسد اقتصادی و دیوانسالاری و توسعه دولت الکترونیک گذاشته ایم.
- الان ۸۰ درصد مجوزها با رانت صادر میشود؛ لذا تسهیل صدور مجوزها و اتخاذ سیاستهای باثبات و نظام توزیع مناسب را به عنوان مهمترین اصول دنبال خواهیم کرد.
- دولت، اصلیترین مانع تولید است و بانک هم بزرگترین رقیب تولید است که اینها را برای تولید بکار خواهیم گرفت.
- ما ۹ پیشران اقتصادی را مدنظر داریم که متناظر با آنها بنگاههای کوچک و خانگی را فعال میکنیم و علاوه بر اینها، توسعه دیپلماسی اقتصادی و منطقهای را مدنظر خواهیم داشت.
- بالغ بر ۹۰ درصد اقتصاد ما نفتی است؛ دولتها در گذشته با پول نفت خودشان را اداره میکردند، اما دولت آقای روحانی با دست کردن در جیب مردم و با تورم، خودش را اداره کرده و هیچکسی هم مسئولیت این وضعیت را نمیپذیرد.
- برای اصلاح این وضعیت، راهی نداریم جز جهش تولید و خلق ثروت؛ برای این کار، باید مالیات بر تولید و خدمات را توسعه داده و دولت را اداره کنیم.
- امروز ۳۲۰ هزار میلیارد تومان معوقه مالیاتی و ۲۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم. آنچه امروز مالیات از مشاغل گرفته میشود، یکپنجم آن رقمی است که باید گرفته شود.
- دولت نباید دستش را در جیب مردم کند و باید با مالیات خودش را اداره کند؛ در این خصوص برنامهای چند بُعدی داریم.
- امروز ۷۰ درصد اقتصاد در دنیا دانشبنیان است و وابسته به مدارس و دانشگاههاست؛ لذا بسته جامعی آماده کردهایم که با مفاسد اقتصادی و بروکراسی اداری قاطعانه مبارزه کنیم.
- در خصوص رویکرد تحول در «اقتصاد و مدیریت»، ۴ برنامه داریم که شامل جهش تولید، دولت الکترونیک، تمرکززدایی و مبارزه بیامان با فساد اداری است. در این میان، تمرکززدایی مبتنی بر بازآمایش کشور و هویت دادن به ۴۵۱ شهرستان و تعریف ماموریت درست برای آنها دنبال خواهد شد تا در قاعده هرم اجتماع، کارها به دست مردم دنبال شود.
- در حال حاضر ساختار بودجه به گونهای است که از مجموع اعتبارات استانی، ۱۰ درصد مربوط به طرحهای شهرستانی است و مابقیآنها ملی است؛ یعنی برای بیش از ۸۰ درصد بودجه در مرکز تصمیمگیری میشود. در این رابطه، جهت اختصاص بودجه را به سمت شهرستانها و نقش دادن به نخبگان خواهد رفت.
- مبتنی بر ۹ پیشران جهش تولید که طراحی کردهایم و خوشههای متناظری که در بنگاههای کوچک و متوسط دنبال خواهیم کرد، کل کشور را در مسیر تولید قرار خواهیم داد.
- این امکان را فراهم خواهیم کرد که نخبگان هر شهرستان، محور برنامهریزی و تحول در آن مناطق قرار بگیرند و با یک الگوی همهجانبه و نه صرفا اقتصادی، مردم در سال اول تغییر را احساس کند و در ۴ سال، تحول را ببیند.
- مردم عزیز؛ من بعنوان یک رزمنده جرمم این است که در مقابل مفسدین ایستاده ام و لذا تنها جرم انتسابی به من، مبارزهام با فقر، فساد و تبعیض است. میگویند دوتا تجدیدی در دبیرستان داشتهام که بخاطر حضور در جبهه و امتحان دادن در طی ۱۵ روز آنهم بدون معلم بوده. اینها آن چیزهایی است که انسان را میآزارد.
- درباره محل تحصیل من سوال میکنند؛ من در دانشگاه علوم پزشکی تهران درس خوانده ام و مثل شما (همتی) در خارج درس نخواندهام. به دلیل مجروحیت دستم، قرار شد در دستیاری پزشکی هستهای تحصیل کنم.
- امیدوارم آخرین باری باشد که آقای همتی میگوید من نامزد پوششی هستم؛ شما (همتی) اصلیترین نامزد پوششی هستید که آمده اید، ۸ سال عملکرد دولت فعلی را پوشش بدهید. قرار بود قرارگاه اقتصادی تشکیل بدهید، اما به قرارگاه مرغ رسیدید. بی تدبیری امثال آقای همتی کار را به مرغ ۳۵ هزار تومانی رساند.
- امروز مردم از مسئولان صداقت، دانش و عُرضه میخواهند.
- (خطاب به همتی) ۱۰۲ هزار میلیارد تومان چاپ کرده اید و در بازار ریختهاید و وضعیت ر ا به اینجا رساندهاید؛ آیا شما نامزد اصلی هستید؟!
- آیا شما (همتی) با استقلال بانک مرکزی موافقید؟ اگر موافقید، بگویید تا من هم بگویم در مجلس چه گفتید.
- کاری که ما میکنیم این است که بانک و بازار سرمایه را به مسیر اصلیاش برمیگردانیم.
- وزیر اقتصاد گفته است که دولت سال گذشته ۳۰۰ هزار میلیارد تومان از بازار سرمایه برداشته است؛ چرا دولت از جیب مردم پول برداشته است؟!
- توقع من از دوستان این است که وعدههای مختلف ندهیم؛ بگوییم برای تحول چه خواهیم کرد؟