مومن‌نسب از کارشناسان طرح مجلس برای فضای مجازی می‌گوید که ما جایگزین‌های بسیار مناسب داخلی برای سرویس‌های خارجی (اینستاگرام، واتساپ، تلگرام، سرویس‌های گوگل و…) داریم و به‌عنوان مثال، از روبینو به‌عنوان جایگزین اینستاگرام نام می‌برد.
طرح «صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» پس از آخرین اصلاح، چندین‌بار در نوبت دستور صحن مجلس قرار گرفته تا برای بررسی آن در قالب اصل ۸۵ رای‌گیری شود. به‌عبارت دیگر، حامیان این طرح با روش‌های مختلف تلاش می‌کنند که آن را خارج از صحن علنی و به دور از چشم نمایندگان و حدود ۹۴ میلیون کاربر اینترنت و فضای مجازی تصویب و برای اجرای آزمایشی ابلاغ کنند.
همشهری در ادامه نوشت: پیش از این، از طریق پیامک برای جلب نظر نمایندگان اقدام می‌شد، اما روز گذشته نامه‌ای از سوی مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی خطاب به نمایندگان نوشته شده و با ادعای اینکه این طرح برایند نظر دستگاه‌های اجرایی و نهاد‌های حاکمیتی است از آن‌ها خواسته شده که به این طرح رأی دهند و از آن حمایت داشته باشند. بعضی از تحلیلگران هم بر این باورند که این حرکت رفت و برگشت طرح در دستور جلسات مجلس، تلاشی دیگر از سوی حامیان طرح برای خرید زمان با هدف جلب رضایت نمایندگان است.
هر چند نمایندگان حامی این طرح با افزایش انتقاد‌های مردم و کسب‌وکار‌ها در چند روز گذشته گفته‌اند این طرح به‌دنبال فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی نیست، اما گفتگو با یکی از کارشناسان تدوین این طرح حکایت دیگری دارد.
مجید نصیرایی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی به‌تازگی برای جلب نظر عمومی اعلام کرده که این طرح به‌دنبال بستن پلتفرم‌های خارجی نیست و تا زمانی که جایگزین ایرانی اپلیکیشن‌های خارجی ساخته نشود، اینستاگرام، توییتر و تلگرام فیلتر نمی‌شود. توییتر و تلگرام که چندین سال است در کشور فیلتر شده است، اما گفت‌وگوی همشهری نشان می‌دهد طراحان برای فیلترینگ اینستاگرام درصورت تصویب این طرح برنامه ویژه‌ای دارند.
روح‌الله مومن‌نسب که نامش با بخشی از یک برنامه تلویزیونی و ماجرای ۲ گیگ اینترنت رایگان، سر زبان‌ها افتاد، از حامیان و تدوین‌کنندگان این طرح به شمار می‌آید. او در پاسخ به پرسشی درباره جایگزین‌های داخلی می‌گوید: حداقل ۵ اپلیکیشن بومی و داخلی شبیه اینستاگرام داریم و یکی از آن‌ها روبینوست که هم لایو دارد و هم استوری.»
این مسئله به‌خوبی نشان می‌دهد درصورت تصویب این طرح و دریافت نشدن مجوز و اخذ نمایندگی اینستاگرام در کشور این پلتفرم می‌تواند بلافاصله با اعلام جایگزینی یکی از این اپلیکیشن‌ها فیلتر و مسدود شود.
مومن‌نسب، دبیرکلی مجموعه‌ای را برعهده دارد که با عنوان «جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی» از سال ۹۳ مشغول فعالیت است، اما تأکید می‌کند که این جبهه یک حرکت گفتمانی است. مومن‌نسب فضای مجازی را محیطی «ول و رها» می‌داند که باید ساماندهی شود و از پیشنهاد هویت‌مند شدن فضای مجازی به وزارت ارتباطات خبر می‌دهد. ادعا‌هایی هم مبنی بر اینکه او طراح و پیش‌برنده اصلی این طرح بوده، عنوان شده است.
احتمالا ازجمله دلایلی که به این ادعا دامن می‌زند، این است که بررسی طرح مورد نظر، به‌گفته او، از ۷ سال پیش (زمانی که هسته اصلی جبهه شکل می‌گیرد) طی سلسله نشست‌هایی، با حضور نهاد‌های مختلف کلید خورد که خود او تقریبا در ۴۰ جلسه و بقیه همفکرانش در اغلب این جلسات حضور داشته‌اند.
مومن‌نسب ضمن اینکه این ادعا‌ها را تکذیب می‌کند، طرح نهایی را نتیجه یک تلاش همگانی با صرف حدود ۱۲۰۰ ساعت جلسه کارشناسی می‌داند. این در حالی است که مجید نصیرایی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس و از همفکران مومن‌نسب، از ۲ هزار ساعت کار کارشناسی در مورد این طرح خبر می‌دهد.
مومن‌نسب همچنین می‌گوید که ما جایگزین‌های بسیار مناسب داخلی برای سرویس‌های خارجی (اینستاگرام، واتساپ، تلگرام، سرویس‌های گوگل و…) داریم و به‌عنوان مثال، از روبینو به‌عنوان جایگزین اینستاگرام نام می‌برد.
این کارشناس فضای مجازی با اشاره به اینکه ما کار خود را به‌صورت مردمی و آتش به اختیار پیش برده‌ایم، تأکید می‌کند: «از زمانی که فعالیت خود را شروع کرده‌ایم، هیچ کمک مادی از هیچ نهادی دریافت نکرده‌ایم و خود من هم یک ریال، حتی بابت هزینه ایاب‌وذهاب حضور در جلسات تدوین طرح دریافت نکرده‌ام.»
تبصره یک ماده ۱۲ این طرح عنوان می‌کند که فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی اثرگذار مانند اینستاگرام و گوگل، مستلزم معرفی نماینده قانونی است و درواقع اگر مجوز فعالیت نداشته باشند، براساس شرایطی که در تبصره ۲ ماده ۲۸ به آن اشاره شده، تا یک سال درصورت معرفی نشدن جایگزین مسدود نمی‌شوند. پس از مهلت ۴ماهه از زمان اجرایی شدن طرح، درصورت نداشتن نمایندگی در ایران با معرفی جایگزین پلتفرم‌های اثرگذار باید فیلتر شوند.
این موضوع به این معناست که در هر صورت، حداکثر پس از یک سال حتی با معرفی نشدن جایگزین همه سرویس‌های خارجی فیلتر می‌شوند. حتی اگر این پلتفرم‌ها فیلتر هم نشوند، براساس ماده ۱۷ این طرح، سرعت آن‌ها به حدی می‌تواند کاهش یابد که عملا امکان استفاده از آن‌ها فراهم نخواهد بود.
این کارشناس با تأیید تلویحی خسارت به کسب‌وکار‌ها معتقد است که «باید به کسب‌وکار‌هایی که در اینستاگرام فعال هستند، فرصت انتقال داد و مزیت‌ها و امکاناتی ایجاد کرد که خسارت آن‌ها جبران شود.»
مومن‌نسب همچنین از فعالیت «جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی» در تولید گوشی و اندروید ایرانی خبر می‌دهد و آن را کاری بزرگ و خاص در دنیا می‌داند. او می‌گوید: «اگر دولت همراهی می‌کرد به پیشرفت‌های بیشتری دست می‌یافتیم. ما با استفاده از اینترنت ایرانی، گوشی ایرانی، اندروید ایرانی، سخت‌افزار و نرم‌افزار ایرانی، ۳۷۰ نشست تخصصی برگزار کردیم که کاری خاص در فضای مجازی بود.»
روح‌الله مومن‌نسب، کارشناس فضای مجازی اعلام کرده که ماده ۱۲ و الزام دریافت مجوز به درخواست شورای‌عالی فضای مجازی در این طرح گنجانده شده است. او می‌گوید: «این موضوع، از مصوبه شورا کپی و عینا در طرح گنجانده شد. از آنجا که شورا می‌گفت، براساس حکم رهبری، مصوبات شورا در حکم قانون است، اما قانون نیست، با این اقدام، می‌خواست این موضوع تبدیل به قانون شود.»
اگر شرکت‌هایی مانند گوگل یا فیسبوک بخواهند در کشور نمایندگی تاسیس کنند، تحریم و FATF مانع بزرگی محسوب می‌شود، اما مومن‌نسب با اشاره به اینکه اینستاگرام مانع نصب این اپلیکیشن روی گوشی‌های ایرانی نشده، نتیجه می‌گیرد که «اینستاگرام برای سرویس‌دهی به ایرانی‌ها از دولت آمریکا مجوز گرفته است.» به‌گفته او «واتساپ نه‌تنها ما را تحریم نکرده، بلکه یارانه هم می‌دهد؛ چراکه از اروپایی‌ها سالی یک دلار می‌گیرد، اما از ایرانی‌ها نمی‌گیرد.»
مومن‌نسب معتقد است: «از آنجا که اینستاگرام از حضور ایرانی‌ها سود می‌برد، دلیلی برای دریافت مجوز نمی‌بیند، اما اگر کاربران ایرانی از دست بروند، حتما احتمال دارد که برای دریافت مجوز اقدام کند.»
او برای اثبات حرف‌هایش از نمونه‌هایی مانند رپیدشیر (rapidshare) یاد می‌کند که در کشور ما دفتر تاسیس کرده و می‌گوید: «حتی گوگل، دفتر استارت‌آپ ویکند را راه‌اندازی کرد.»، اما در پاسخ به این پرسش که آیا این دفتر، الان هم فعال است، می‌گوید: «بله، گوگل در ایران، وکیل ایرانی دارد.»
مومن‌نسب برای آن دسته از شرکت‌هایی که نمی‌توانند در ایران نمایندگی داشته باشند، استفاده از شرکت‌های واسطه را پیشنهاد می‌دهد؛ درحالی‌که چنین موضوعی در طرح مجلس دیده نمی‌شود. او با اشاره به این که الان هم شاهد این اتفاق هستیم، می‌گوید: «اینستاگرام از CDNهای ایران استفاده می‌کند و آیفون هم که آمریکایی است، حتما یک شرکت واسطه دارد؛ چراکه این گوشی در ایران رجیستری می‌شود.»
