دو حمله انتحاری مساجد شیعیان در قندوز و قندهار طی یک هفته نشان داد که حمله انتحاری در کشور جنگزده افغانستان تبدیل به فرهنگ شده است و بذر این فرهنگ را طالبان طی ۲۰ سال گذشته در حملات انتحاری و بمبگذاریهای شهری و جادهای پایهگذاری کرده است.
بهروز بهزادی؛ به نظر میآید طالبان محصول بذری را که سالیان طولانی کاشته است، درو میکند. به آرشیو اخبار که نگاه کنیم به اخباری متعدد از ترورهای انتحاری در افغانستان برمیخوریم که طالبان با افتخار کار خود اعلام کرده است.
حتی گزارشهایی از مراکز پرورش تروریستهای انتحاری در آرشیو مطبوعات موجود است که طالبان آنها را دایر کرده بود و شاید هنوز شماری از آنها در جنوب پاکستان مشغول کار باشند. به همین دلیل زمانی که طالبان در پی تصرف برقآسای ایالات مختلف افغانستان اعلام کرد مشی خود را تغییر داده و در پی استقرار امنیت در افغانستان است کسی آن را باور نکرد و خیلیها معتقد بودند این حرف طالبان با عمل آنها فرق خواهد داشت.
اما در مدت کوتاه آغاز استقرار طالبان در افغانستان، شماری از آگاهان معتقد شدند طالبان توانسته است امنیت را در سراسر افغانستان برقرار کند، ولی دو حمله انتحاری مساجد شیعیان در قندوز و قندهار طی یک هفته نشان داد که حمله انتحاری در کشور جنگزده افغانستان تبدیل به فرهنگ شده است و بذر این فرهنگ را طالبان طی ۲۰ سال گذشته در حملات انتحاری و بمبگذاریهای شهری و جادهای پایهگذاری کرده است و بعید است که مخالفان طالبان با وجود این فرهنگ با روشهای دموکراتیک به مبارزه با آنها برخیزند و اینان همان روش مبارزه طالبان را در پیش خواهند گرفت.
گرچه حمله به مساجد شیعیان میتواند پایگاهی دیگر داشته باشد، ولی تردید نباید کرد نیروهای تندرو طالبان که برخی از آنان به داعش پیوستهاند روش بمبگذاری و انتحاری را در حملات اخیر در برابر شیعیان پی گرفتهاند. اینک طالبان برای اطفای حریق تندرویهای انتحاری با مشکلات بسیار روبرو است.
یکی از این مشکلات به نوع حکومت قبیلهای طالبان مربوط است که جزء و کل حکومت را در اختیار دارند و، چون در جامعه افغانستان مستحیل نشدهاند از نظر اطلاعاتی توانایی شناخت نیروهای تندرو و تروریست را ندارند. گفتنی است طالبان به عنوان یک اپوزیسیون نظامی قبل از به دست گرفتن حکومت در جامعه افغانستان پراکنده و فعال بود ولی در حال حاضر تبدیل به جمعی حکومتگر شده و از آحاد جامعه فاصله گرفته است. به همین جهت تواناییهای یک حکومت دموکراتیک را که با رای مردم انتخاب شده و از سراسر جامعه برخاسته باشد، ندارد.
پس پیشبینی میشود کانونهای تروریستی در افغانستان دوران طالبان پا بگیرد و این کشور بار دیگر روشهای مبارزه همراه با بمبگذاری را تجربه کند. داروهای آرامش افغانستان در حکومتی نهفته است که سیاسیون افغانستان به آن همهشمول میگویند. کشورهای جهان اگر نتوانند این داروی تلخ را هر چه زودتر به طالبان بخورانند باید شاهد موج جدیدی از ناآرامی و خونریزیهای تروریستی در افغانستان باشند.