مطابق با آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران که مربوط به سال ۹۹ میشود، اغلب ایرانیان یعنی ۳۸.۲ درصد از ایرانیان در خانوادههای خود به میزان "متوسط"، ۲۵.۶ درصد به میزان "زیاد"، ۱۲.۶ درصد به میزان "کم"، ۸.۴ درصد به میزان "بسیار زیاد"، ۷.۴ درصد به میزان "بسیار کم"، ۴.۶ درصد "اصلا" و ۳.۱ درصد "کاملا" احساس شادی میکنند این در حالیست که نمیتوان از آمار ایرانیانی که به میزان "کم"، "بسیار کم" و "اصلا" احساس شادی در خانوادههای خود ندارند، چشم پوشی کرد و باید با نشان دادن راه و روشهای شاد شدن، نحوه زندگی بهتر را به آنها آموخت.
به گزارش ایسنا، به گفته متخصصان روانشناسی، خانوادههای امروزی از قدرت "شادی" برای تداوم زندگی خود غافلاند و در حالی تصور میکنند برای شاد بودن باید به دنبال عوامل بیرونی و حتی پرداخت هزینههای گزاف بود که مشکل اصلی جای دیگری است و عوامل موثر در احساس شادی خانوادگی عموما نیازمند هزینههای گزاف نیست.
دکتر ربابه نوری، عضو تیم تخصصی مهارتهای زندگی در انجمن ازدواج و خانواده کشور "شادی" درون خانوادهها و فضای شاد بین زن و شوهر را یکی از مهمترین عوامل پیشگیری از طلاق دانست و با بیان اینکه این فضای شاد و یا فقدان آن از زوجین به فرزندان نیز منتقل میشود، به ایسنا گفت: به طور کلی نبود فضای شاد، نبود خوشی، تفریح، دوستی و رفاقت و صمیمت بین زن و شوهر از جمله عوامل طلاق زوجین محسوب میشود. فضای شاد خانوده رکن اساسی دوام خانواده است و شادی در خانواده از اهمیت فوق العادهای برخوردار است.
این روانشناس میزان شادی بین زوجین را وابسته به این دانست که زن و شوهر چقدر "حرف برای گفتن با یکدیگر" و چقدر "تفریح" و "سرگرمی" مشترک با هم دارند و ادامه داد: اینکه زن و شوهر میتوانند برنامهای مفرح با یکدیگر داشته باشند یا خیر؟ بسیار در میزان شادی درون زندگی مشترک مهم است. میتوان گفت زوجینی که برنامه تفریحی ساده با کمترین هزینهها را برای خود تدارک میبینند، با هم شوخی میکنند، حرف میزنند و با هم مزاح دارند، فعالیت مشترکی با هم دارند و از انجام آن لذت میبرند، شاد هستند.
این هیات علمی دانشگاه خوارزمی، با ذکر مثالی ادامه داد: میتوان گفت رفتار زوجینی که پس از فعالیتهای روزانه از سر کار به خانه آمده و بدون حرف زدن و تعامل با یکدیگر مشغول چک کردن تلفن همراه میشوند، طبیعی نیست و در زندگی یک زوج همین گفتگوها و شوخیهای ساده، مزاح و فعالیتهای ساده مشترک شادیآور است و باعث ادامه زندگی میشود. در بسیاری از خانوادهها افراد آنقدر درگیر مسائل اقتصادی و کاری خود هستند که زن و شوهر هیچ وقتی برای تعامل و گفتگو با یکدیگر و با فرزندان ندارند و اصلا جایی برای شادی باقی نمیماند.
به گفته وی، فعالیتهای ساده و بیهزینه خانوادگی نظیر اینکه اعضا خانواده حداقل وعده غذایی شام را که تمام اعضاء فارغ از مشغولیتهای کاری در خانه هستند در کنار یکدیگر صرف کنند، پس از صرف شام فیلمی دیده و درباره آن صحبت کنند و یا بازیهای سادهای نظیر شطرنج و... را در کنار یکدیگر انجام دهند میتواند برای اعضا خانواده احساس شادی را به همراه داشته باشد.
نوری معتقد است که دور هم بودن اعضای خانواده، زمان گذاشتن اعضاءبرای هم، گفتگوی اعضای خانواده با یکدیگر، کنار هم بودن اعضاء با انجام برنامههایی از قبل تدارک دیده شده مثل رفتن به پارک یا سینما و...، مزاح و شوخی زوجین با یکدیگر و سر به سر گذاشتن مثبت اعضاء از جمله فعالیتهای ضروری درون خانوادهها محسوب میشود که متاسفانه بسیاری از زوجین از تاثیر آن برای "شادی" آن غافلاند.
نوری با تاکید بر اینکه والدین شاد فرزندان شاد خواهند داشت، تصریح کرد: بچهها هنر شاد زندگی کردن را از والدین و اطرافیان خود یاد میگیرند. از این روست که بعضا برخی بچهها حتی با یک بازی وسطی و رفتن به پارک خوشحال میشوند و برخی دیگر منتظر عوامل بزرگی برایشاد بودن هستند. اینکه دائما والدین با خود و در حضور بچهها بگویند "ما بدبختیم، همه پیشرفت کردن و ما چرا هنوز در همین سطح ماندهایم و پیشرفت نکردهایم؟. "به طور غیر مستقیم به بچهها میآموزند که که شادی به عواملی بستگی دارد که بدون داشتن آن عوامل لازم نمیتوان موفق و شاد بود. البته نمیتوان گفت والدین مقصر عدم شادی بچهها هستند، اما سهم بالایی در شاد بودن یا نبودن فرزندان خود دارند.
عضو تیم تخصصی مهارتهای زندگی در انجمن ازدواج و خانواده کشور، همچنین درباره شرایطی که عدم احساس شادی در خانواده "بحرانی" میشود و باید نسبت به نبود شادی در خانوادهها احساس خطر کرد، توضیح داد: وقتی احساسات خیلی شدید یا طولانی شوند، امور روزمره ما را مختل میکنند و از حالت طبیعی خارج شده و حالت بیمارگونه پیدا میکنند. آنچه مهم است این است که متناسب با شرایط خانوادگی خود بتوانیم فضای خوب، خوش و شاد خانوادگی را با دور هم بودن اعضای خانواده و وقت گذاشتن برای هم فراهم کنیم. حضور والدین در کنار بچهها و زوجین در کنار یکدیگر، داشتن شوخی مثبت، تفریح و ایجاد فضای شاد برای خنده و ماجراجویی، داشتن برنامهای برای سفر و فعالیتهای مشترک جدید اعضای خانوادهها با یکدیگر را نیز بسیار در ایجاد حد مطلوبی از شادی درون خانوادهها مهم است.
این روانشناس در عین حال خطاب به والدین توصیه کرد: لزومی ندارد فرزندان را خیلی در جریان مشکلات خود قرار دهید. مشکلات میان خود و همسر را حل و مشکلات بیرون از خانه را به درون خانه نیاورید.
نوری افزود: از سوی دیگر بخشی از موانع به خستگی زوجین بر میگردد، زوجین آنقدر برای فعالیتهای اشتغال خود انرژی صرف میکنند که برای با هم بودن دیگر هیچ انرژی ندارند. گاهی زوجین مشکلات بیرون خانه و دیگران نظیر مشکلات مادر و پدر و خواهر و برادر را درون خانه میآورند و بر سر همسر خالی میکنند. در حالی زن و شوهر دغدغه مشکلات مادر و پدر وخواهر وبرادر خود را دارند که دغدغه توجه به همسر را ندارند. گویی همسر در رقابت با خواهر و برادر و پدر یا مادر آنها است. نباید فراموش کرد مهمترین فرد زندگی انسان همسر او ست و ابتدا باید بیشترین وقت ما برای همسر باشد. ما اصلا بلد نیستیم شادی را چطور ایجاد کنیم و دنبال برنامههایی هستیم که هزینه دارند.
این هیات علمی دانشگاه خوارزمی، درباره موانع احساس شادی درون خانوادهها، در پایان سخنان خود خاطر نشان کرد: خانوادهها اهمیت دور هم بودن و وقت گذاشتن برای هم و داشتن برنامه برای باهم بودن را نمیدانند. زن و شوهر پس از فعالیتهای کاری و به هنگامی که داخل خانه میآیند باید برای با هم بودن برنامهای داشته باشند. وقتی کار تمام میشود باید در کنار خانواده باشیم و کیفیت این حضور بسیار مهم است. این برنامهها بر خلاف تصور عموم که به دنبال فعالیتهای گران قیمت برای شادی هستند میتوانند بسیار ساده و بیهزینه نظیر بازی کردن اعضای خانواده با یک منچ و یا شطرنج و ... باشند.