سد ایلیسو چه بر سر ایران می‌آورد؟

هوای غبار آلود این روزهای تهران و بسیاری از شهرهای کشورمان باعث شد تا بار دیگر توجهات به سمت یک پروژه جنجالی در کشور همسایه جلب شود، پروژه ای که بسیاری از همان دو دهه پیش نسبت به تاثیرات اقلیمی آن بر سراسر منطقه هشدار داده بودند، اما اردوغان همه انها را نادیده گرفت!

به گزارش نواندیش، هوای غبار آلود این روزهای تهران و بسیاری از شهرهای کشورمان باعث شد تا بار دیگر توجهات به سمت یک پروژه جنجالی در کشور همسایه جلب شود، پروژه ای که بسیاری از همان دو دهه پیش نسبت به تاثیرات اقلیمی آن بر سراسر منطقه هشدار داده بودند، اما اردوغان همه انها را نادیده گرفت!

ترکیه از حدود ۲۰ سال پیش به دنبال احداث سد ایلیسو بر بالا دست رودخانه دجله بود. از همان آغاز کار هم پیامدهای فاجعه بار ناشی از این پروژه آشکار شده بود تا جایی که پیمانکار انگلیسی این سد یعنی شرکت بالفور بیتی، پس از مطالعات اولیه و انتقادهای از پیامدهای متعدد اجرای این پروژه رسما از آن کنار کشید.

سیاری از متخصصان و کارشناسان محیط زیستی از ابتدای قرن ۲۱ نسبت به ابعاد فاجعه بار محیط زیستی این پروژه هشدار می دادند. حتی یک مقاله علمی هم در این باره در نشریه Public Archaeology به چاپ رسیده است. در این مقاله به زبان انگلیسی بر پیامدهای خطرناک این پروژه بر محیط زیست و وضعیت اقلیمی، منابع آب منطقه و همچنین نابودی آثار باستان شناختی فراوان و نیز پیامدها و اهداف سیاسی پشت این پروژه مثل جابه جایی جمعیت پرداخته شده است.

عملیات سد ایلسو که حجم مخزن آن بسیار بزرگ تر از حجیم ترین مخزن سد در ایران یعنی کرخه است از سال ۲۰۰۶ رسما آغاز شد و اکنون تهدیدی برای محیط زیست منطقه از جمله کشورهای پایین دست دجله یعنی عراق، سوریه و ایران به حساب می آید.

نکته جالب آنکه اردوغان در مراسم افتتاح این سد، پروژه ایلیسو را نماد صلح، برادری، آرامش، رفاه و قدرت ترکیه و یکی از بزرگترین سدهای با نیروگاه برقابی عنوان کرد و گفت که "منازعات آینده برای کنترل منابع آب و تولید مواد غذایی رخ خواهد داد." او در جریان افتتاح این پروژه آن را خاری در چشم دشمنان داخلی و خارجی ترکیه عنوان کرد!