درس‌های ایران برای روس‌ها به منظور مقابله با تحریم‌ها

فرارو- "الکسی پیوواروف" روزنامه نگار مستقل روس متعجب بود که زندگی تحت سال‌ها تحریم‌های اقتصادی چگونه می‌تواند باشد. بنابراین، او برای درک بهتر از این موضوع به ایران سفر کرد.

به گزارش فرارو به نقل از واشنگتن پست، او در جریان سفر خود به ایران تورم بسیار بالا، سیستم گیج کننده از نرخ‌های ارز چندگانه، بازار سیاه گسترده و کارآفرینانی را یافت که اپلیکیشن‌ها و جایگزین‌هایی را برای تقریبا همه چیز توسعه می‌دهند. مستند ۸۰ دقیقه‌ای حاصل از سفر او به ایران ماه گذشته در "رداکتسیا" کانال روسی اش در یوتیوب منتشر شد و بیش از ۸.۳ میلیون بازدید داشت.

فهمیدن این که چرا روس‌ها به این موضوع علاقه دارند دشوار نیست: ظرف مدت چند ماه روسیه به عنوان کشوری که تحت بیشترین تحریم‌ها قرار دارد از ایران پیشی گرفته است. به نظر می‌رسد مسکو در مسیر حفظ این عنوان است و از هرگونه تغییر اساسی در تهاجم مداوم خود به اوکراین خودداری می‌ورزد.

"پیوواروف" به مخاطبان روسی زبان خود گفت:"پرسش این نیست که آیا یک فرد می‌تواند برای مدت طولانی تحت تحریم‌ها زنده بماند یا خیر. البته که می‌تواند! پرسش اصلی این است که "برای چه باید این سختی را متحمل شد"؟

ایران یک نمونه برای مطالعه موردی احتیاطی در این باره است که چگونه تحریم‌ها می‌توانند به جنبه دیرینه زندگی شهروندان عادی تبدیل شده و با زندگی آنان چه می‌کنند. همان طور که "پیوواروف" در ابتدای برنامه اش اشاره می‌کند امکان اندکی برای "مقایسه مستقیم" بین دو کشور ایران و روسیه وجود دارد.

"الی گرانمایه" پژوهشگر امور خاورمیانه و شمال آفریقا می‌گوید:"روسیه یک قدرت هسته‌ای و صاحب کرسی دائمی در شورای امنیت سازمان ملل متحد، تولیدکننده گندم و نفت حیاتی برای جهان است و متحدان یا دست کم شرکای زیادی در جنوب جهان دارد. هم چنین، برنامه‌های شورای اروپا در مورد روابط خارجی و ژئوپولیتیک تحریم‌های روسیه بسیار متفاوت از رویکرد آن شورا در قبال ایران است. همین موضوع کار را برای تحت فشار قرار دادن بین المللی روسیه دشوارتر می‌سازد. تهران، تا حدودی نزدیک به چهل و چند سال است که در لیست سیاه غرب قرار دارد. "دونالد ترامپ" رئیس جمهور پیشین امریکا پس از خروج از توافق هسته‌ای با ایران در سال ۲۰۱۸ میلادی تحریم‌های آمریکا علیه تهران را تشدید کرد".

سابقه بی اعتمادی بین تهران و مسکو وجود دارد، اما نقاط مشترک در حال گسترش هستند. به گزارش رویترز، "الکساندر نواک" معاون نخست وزیر روسیه روز چهارشنبه در جریان سفر به ایران به تلویزیون دولتی روسیه گفت:"هیئت‌های دو کشور در مورد مبادله عرضه نفت و گاز با یکدیگر گفتگو داشته اند. ایران سال‌ها تحت تحریم‌ها زندگی کرده است و ما تجربه ایران را مورد بحث قرار داده ایم".

خبرگزاری دولتی روسیه (تاس) گزارش داد اواخر ماه مارس، وزیر حمل و نقل روسیه گفته بود که مسکو "در حال بررسی پرونده ایران" به منظور تجدیدنظر و بازنگری در حفظ ناوگان هواپیما‌های خارجی خود است. یک هفته پس از آن "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه به رسانه‌های روسی گفت که مسکو و تهران می‌توانند برای دور زدن محدودیت‌های غرب با یکدیگر همکاری کنند.

در اوایل ماه مه، انجمن سازندگان قطعات خودروی ایران اعلام کرد که یک شرکت خودروسازی روسی با آن انجمن تماس گرفته است. ایران راه‌هایی را برای دور زدن تحریم‌ها پیدا کرده و این مهارت را به حد کمال رسانده است: تانکر‌های نفت در دریا‌های آزاد جایی که دیگر کشور‌ها از مداخله در آن بیزارند رادار‌های ردیابی خود را خاموش می‌کنند و نفت ایران را انتقال می‌دهند و مسیر‌های خود را مخفی نگه می‌دارند.

ایران در اوایل ماه مه اعلام کرد که صادرات نفت خود را از ماه آگوست به میزان دو برابر افزایش داده است. همان طور که یکی از ایرانیان به "پیوواروف" گفت از زمانی که ترامپ سیاست حداکثری خود را اعمال کرد برای افرادی "امثال او زندگی دشوارتر شده، اما تحریم‌های اعمال شده برای بسیاری از مردم تبدیل به یک تجارت شده است". در تمام طول آن مدت ایران برنامه هسته‌ای خود را توسعه داد.

بازار‌های خاکستری و سیاه در حال حاضر در روسیه به وفور یافت می‌شوند اگرچه انرژی روسیه هنوز راه‌های قانونی زیادی برای دسترسی به بازار‌ها در اختیار دارد. علیرغم تلاش‌های واشنگتن، کشور‌های کلیدی آسیایی، آفریقایی و خاورمیانه به کارزار غرب علیه روسیه نخواهند پیوست. با این وجود، در صورت نیاز، روسیه می‌تواند از مدل ایران الگوبرداری کند.

"کورمک مک گاری" تحلیلگر دریایی در موسسه مشاوره ریسک جهانی Control Risks می‌گوید که تخمین زده می‌شود ۸ درصد از نفتکش‌های جهان نفت غیرقانونی را عمدتا از ایران و ونزوئلا حمل می‌کنند.

او می‌افزاید:" تاریخ به ما می‌گوید که روسیه احتمالا مجبور خواهد شد راه‌هایی برای دور زدن آن تحریم‌ها پیدا می‌کند و می‌آموزد که با آن تحریم‌ها زندگی کند. ایران نمونه کامل آن است".

برخی در واشنگتن رشد فعالیت‌های غیرقانونی و امتناع گسترده از تسلیم شدن ایران را نشانه‌ای از آن می‌دانند که تحریم‌ها به اندازه کافی قوی نیستند یا به اندازه کافی اجرا نمی‌شوند. برخی دیگر می‌گویند این شواهدی است که نشان می‌دهد مجموعه تحریم‌ها لزوما یک کشور را آن طور که هدف گذاری شده مجبور به تغییر نمی‌کند.

"مارک دوبوویتز" از بنیاد نو محافظه کار "دفاع از دموکراسی ها" که به دلیل مواضع تند ضد ایرانی شناخته شده است اخیرا در "وال استریت ژورنال" نوشت:"واشنگتن هرگز نباید بر اساس این امید که می‌تواند کاری کند که دولت‌های یاغی مسیرشان را اصلاح کند در قبال آن دولت‌ها از خود ملایمت نشان دهد".

در مقابل، منتقدان چنین دیدگاهی استدلال می‌کنند که تحریم‌های طولانی مدت تنها به نفع رهبران کشور‌های تحت تحریم قرار گرفته به ویژه کشور‌هایی که دارای ذخایر انرژی غنی هستند و متحدانی در اختیار دارند که آماده هستند در شرایط بحرانی به آنان راه‌هایی برای حیات اقتصادی ارائه دهند. این طیف استدلال می‌کنند که نمی‌توان با تحریم‌های اقتصادی چنین کشور‌هایی را تنبیه کرد.

در ماه‌های آینده، مذاکره کنندگان بازگشت به توافق هسته‌ای و مسیری برای صلح در اوکراین را بررسی می‌کنند و مسائل خطرناک زیادی برای ایران و روسیه در پیش خواهند بود.

علیرغم آن که مذاکره کنندگان هسته‌ای ایران و قدرت‌های غربی در ماه مارس در اوج احتمال احیای توافق هسته‌ای ایران قرار داشتند مسکو توپی را به سوی میدان بازی پرتاب کرد و خواستار لغو تحریم‌های آمریکا در ورد معاملات تجاری آینده روسیه با ایران شد. هم اکنون مذاکرات به دلایل متعدد متوقف شده اند. اعتراضاتی نیز به دلیل افزایش قیمت کالا‌ها و افزایش نرخ تورم در روز‌های اخیر در ایران دیده شده اند.

در همین حال، روس‌ها اگر خواستار پایان جنگ و تهاجم نشوند و با روند صلح غیر قابل بازگشت با اوکراین موافقت نکنند باید یاد بگیرند که چگونه با تحریم‌ها زندگی کنند. در کوتاه مدت، طبقه فقیر و متوسط روسیه فشار ناشی از تحریم را احساس خواهند کرد.

"آدلان مارگویف" کارشناس روس مسائل ایران به "پیوواروف" می‌گوید که می‌ترسد روسیه تحت تحریم‌ها "طبقه خلاق" خود را از دست بدهد درست همان طور که ایران در موج مهاجرت پس از انقلاب سال ۱۹۷۹ میلادی شاهد چنین موضوعی بود.

او می‌گوید:" در آن صورت اقتصاد داخلی به شدت آسیب خواهد دید اتفاقی که سال‌ها پیش برای ایران رخ داد".