امیرعبداللهیان: مردم ایران اجازه تظاهرات مسالمت‌آمیز دارند

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه‌ با دو رسانه «نیویورک‌تایمز» و «ان‌پی‌آر» درباره مسائل مختلف سیاست خارجی از جمله موضع ایران در قبال جنگ اوکراین و همچنین مذاکرات رفع تحریم‌های وین اظهارنظر کرد.

امیرعبداللهیان در این مصاحبه درباره جنگ اوکراین گفته که ایران از همان آغاز مخالفتش را با این جنگ اعلام کرده است. او گفت: «ایران، با هر نوع جنگ در هر جای جهان، اعم از افغانستان، یمن، عراق یا سوریه مخالف است.»

وزیر امور خارجه ایران، علی‌رغم این با بیان اینکه «مسئله جنگ اوکراین پیچیده است» تصریح کرد که کشورهای غربی با ارسال تسلیحات به اوکراین باعث طولانی شدن این جنگ شده‌اند.

او درباره دلایل روسیه برای حمله به اوکراین گفت: «آقای پوتین دلایل خودش را دارد. او نگرانی‌هایی درباره توسعه ناتو دارد. از طرف دیگر شاهدیم که عرضه سلاح به اوکراین ادامه دارد و این باعث طولانی شدن جنگ شده.»

وزیر امور خارجه ایران همچنین تصریح کرد که ایران از تلاش‌ها برای به پایان رسیدن جنگ در اوکراین حمایت کرده است. او گفت: «نظر ما همیشه این بوده که لازم است این درگیری نظامی از طریق گفت‌وگوهای سیاسی و مذاکره به پایان برسد.»

روسیه از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (پنجم اسفند ماه ۱۴۰۰) بعد از به رسمیت شناختن استقلال دو جمهوری لوهانسک و دونستک از اوکراین، به این منطقه نیرو اعزام کرد و از آغاز «عملیات ویژه نظامی در اوکراین» خبر داد.

روسیه هدف خود را از این اقدام، نازی زدایی اوکراین، خلع سلاح این کشور، رفع نگرانی‌های امنیتی خود و اجابت درخواست کمک لوهانسک و دونستک اعلام کرده و گفته است که قصد تصرف اراضی اوکراین را ندارد.

دولت اوکراین اما استقلال دونستک و لوهانسک را به رسمیت نشناخته و حضور نظامی روسیه را «تجاوز و حمله به تمامیت ارضی« خود خوانده است.

به دنبال آغاز درگیری روسیه با اوکراین، کشورهای غربی ضمن محکوم کردن مسکو و تشدید فشارهای اقتصادی، حمایت‌های همه جانبه سیاسی، مالی، تسلیحاتی از کی‌یف را در دستور کار قرار داده‌اند.

مقام‌های آمریکایی و رسانه‌های غربی در هفته‌های گذشته مدعی شده‌اند ایران اقدام به ارسال پهپادهایی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین کرده است. کی‌یف دلر واکنش به این ادعاها استوارنامه سفیر ایران را باطل کرد. امیرعبداللهیان در مصاحبه با نیویورک‌تایمز این ادعا را رد کرد.

او در پاسخ به سوالی درباره این موضوع گفته که ایران یک قرارداد دفاعی با روسیه داشته که اثری بر جنگ ندارد. او گفت: «ما هیچ چیز، هیچ توانمندی و هیچ سلاحی را برای استفاده در اوکراین به روس‌ها نداده‌ایم.»

امیرعبداللهیان با رادیو ملی آمریکا (ان‌پی‌آر) هم درباره مسائل مختلف اظهارنظر کرده است.

دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌های ایران پس از وقفه‌ای پنج‌ ماهه از ۱۳ مردادماه در شهر وین آغاز شد. این مذاکرات به مدت چهار روز ادامه داشت و روز ۱۷ مرداد با پرواز هیئت‌های شرکت‌کننده به پایتخت‌ها به پایان رسید.

برگزاری این دور از مذاکرات پس از آن صورت گرفت که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقاله‌ای در روزنامه فایننشال‌تایمز مدعی شده بود بسته پیشنهادی جدیدی روی میز گذاشته که حاوی راهکارهای به‌روز‌شده‌ای در خصوص رفع تحریم‌ها و گام‌های هسته‌ای ایران است.

تحلیلگران می‌گویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بی‌میلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماه‌های گذشته بوده است.

بایدن در شرایطی سال ۲۰۲۱ بر سر کار آمد که سیاست فشار حداکثری علیه ایران در دستیابی به اهدافش ناکام مانده بود. این سیاست علاوه بر ناکامی در شکل دادن به یک توافق هسته‌ای جدید، باعث ایجاد تفرقه در روابط میان کشورهای دو سوی آتلانتیک، به خطر افتادن اثربخشی نظام تحریم‌ها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سیاست خارجی آمریکا و مهم‌تر از همه تقویت جریان استکبارستیز در ایران شد.

جمهوری اسلامی ایران راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها، اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام و رفع ادعاهای پادمانی آژانس اتمی را اصلی‌ترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریم‌ها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبه‌ای که در ازای برخی محدودیت‌ها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی می‌داند و آن را می‌پذیرد.

امیرعبداللهیان به ان‌پی‌آر گفت: «در مجموع، ما مذاکرات نسبتا خوب و موفقی داشته‌ایم. پیام‌های زیادی را با طرف آمریکایی رد و بدل کرده‌ایم. مسیر زیادی را پیموده‌ایم.»

وی اضافه کرد: «الان در کجای کار قرار داریم؟ ما الان در مرحله‌ای هستیم که تنها دو موضوع دیگر روی میز باقی مانده‌اند که البته موضوعات مهم و قابل توجهی هستند.»

او در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا اخذ تضمین از آمریکا در خصوص عدم خروج از توافق برای ایران مهم است یا خیر گفت: «مسئله تضمین برای ما بسیار مهم است... منظورم این است که طرف آمریکایی گام‌هایی برای ارائه چنین تضمین‌هایی به ما برداشته است. ما فقط می‌خواهیم که این تضمین‌ها کمی کامل‌تر شوند.»

بخش دیگری از اظهارات وزیر خارجه ایران به اقدام جدید آمریکا برای حمایت از آشوب‌ها در ایران اختصاص داشت. وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه با صدور یک مجوز عمومی به مشخص کردن برخی از مبادلاتی پرداخته که در حوزه تأمین اینترنت برای ایران از شمول تحریم‌ها معاف هستند.

معافیت‌های تحریمی آمریکا با رویه خزانه‌داری این کشور که با تحریم بخش‌های مختلف اقتصاد ایران ارسال دارو و غذا به کشورمان را با مشکلات مواجه کرده ناسازگار به نظر می‌رسد. به عنوان مثال، خزانه‌داری آمریکا در زمان وقوع زلزله کرمانشاه در بیانیه‌های مکرر درباره نقض احتمالی تحریم‌های آمریکا هنگام کمک‌رسانی به قربانیان هشدار می‌داد.

امیرعبداللهیان درباره این اقدام آمریکا گفت: «اگر ایالات متحده واقعاً به مردم ایران اهمیت می‌دهد می‌تواند این را در نظر بگیرد که هزاران کودک به خاطر تحریم‌هایی که این کشور اعمال کرده جانشان را از دست داده‌اند.»

وی تأکید کرد: «به جای نگران شدن برای دسترسی مردم به اینترنت، نگران مردمی باشند که هر روز به خاطر تحریم‌های آنها فوت می‌کنند.»

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به اعتراضات و اغتشاشات اخیر در ایران هم گفت: «اعتراضاتی وجود دارند و مردم مطالبشان را به شکل مسالمت‌آمیز مطرح می‌کنند. اما الان اکثر کسانی که در خیابان‌ها هستند توسط کانال‌های سازمان‌یافته هدایت و رهبری می‌شوند.»

وی در ادامه تصریح کرد: «اگر تظاهرات‌ها مسالمت‌آمیز باشند می‌توانند آزادانه تجمع کنند و از هیچ زوری استفاده نخواهد شد. اما اگر قرار باشد آنها آمبولانس آتش بزنند یا از بانک‌ها پول سرقت کنند پلیس چاره‌ای جز پاسخ متناسب به آن نخواهد داشت. شما وقتی که کسانی خواستند کنترل کنگره را در اختیار بگیرند چکار کردید؟ دسترسی رئیس‌جمهور به توییتر را قطع نکردید؟ این اقدامی دموکراتیک بود یا آن را به دلایل مربوط به امنیت ملی انجام دادید؟»