اخیرا مهرداد بذرپاش از نزدیکان رئیس جمهور و مدیرعامل یک شرکت خودروسازی گفته است به جز "دو نماینده مجلس" ادغام خودروسازان مخالف دیگری ندارد. این موضوع واکنشهای متعدد نمایندگان مجلس را در پی داشته است.
ایده ادغام خودروسازان سالهاست که در صنعت خودروسازی ایران مطرح است. همان دورانی که رضا ویسه ریاست سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را در دولت سابق برعهده داشت، این ایده را به طور جدی پیگیری کرد؛ ایده ای که در نهایت در عمر دولت هشتم به سرانجام نرسید.
این طرح از همان ابتدا موافقان و مخالفان بسیاری داشته و دارد. موافقان تنها راه نجات صنعت خودروسازی را ادغام شرکتهای بزرگ خودروسازی کشور می دانند و مخالفان بر ایجاد انحصار در صورت ادغام خودروسازان تاکید می کنند.
اما این بار مهرداد بذرپاش، جوانی که در دولت نهم وظیفه پیگیری ادغام خودروسازان را به عهده گرفته، قصد دارد نام خود را بر روی این طرح بگذارد. وی با استفاده از ابزار "نزدیکی به رئیس جمهور" حتی مدعی می شود باید مسئولان اجرایی برای این موضوع برنامه داشته باشند.
این در حالی است که علی اکبر محرابیان، وزیر صنایع و معادن که پس از علیرضا طهماسبی به کرسی ریاست این وزارتخانه تکیه زده و مهدی مفیدی، رئیس تازه برکنار شده از پست سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که جای خود را تا چند روز آتی به قلعه بانی ( مدیرعامل فعلی سایپا) می دهد، تمایلی به ادغام خودروسازان نداشته و ندارند. شنیده ها حاکی از این است که مقام ارشد وزارت صنایع و معادن در دولت نهم نیز برنامه ای برای این موضوع ندارد.
در همین حال، محرابیان با اشاره به سهام بالای وزارت صنایع و معادن در شرکتهای خودروسازی گفته است: فعلا با ادغام خودروسازها موافق نیستیم، چراکه مهمترین مسئله ادغام این است که خودروسازها بازارهای خود را رقابتی کرده و هزینه های اضافی خود را کاهش دهند که برای این کار باید ساختارها، مناسب سازی شده و شرکتها بر روی ساختارهای خود کار کنند.
از سوی دیگر، اخیرا بذرپاش در یک مصاحبه مطبوعاتی گفته است به جز "دو نماینده مجلس" ادغام خودروسازان مخالف دیگری ندارد که این موضوع، واکنشهای متعدد نمایندگان مجلس را در پی داشته است.
با ادغام خودروسازها مخالفم
محمد حسین استکی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این خصوص گفت: به اعتقاد من شرکتهای بزرگ خودروسازی کشور باید به بخش خصوصی واگذار شوند. اما در حال حاضر هر یک نحوه فعالیت خاص خود را دارند.
وی افزود: به دلیل اینکه تفکیک و متعدد بودن شرکتهای خودروسازی می تواند به ایجاد رقابت و افزایش کیفیت خدمات و تولید کمک کند، مخالف طرح ادغام آنها هستم.
استکی تصریح کرد: با توجه به اینکه دولت خود به عنوان سهامدار شرکتهای ایران خودرو و سایپا محسوب شده و از سویی نیز بحث واگذاری شرکتهای دولتی به بخش خصوصی مطرح است، ادغام این شرکتها باعث نقض لایحه اصل 44 خواهد بود و در این خصوص دولت باید سهم خود را به بخش خصوصی واگذار نماید به نحوی که خود تبدیل به ناظر شود.
ادغام خودروسازها و ایجاد انحصار مورد قبول نیست
سید مصطفی سید هاشمی، نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز معتقد است: با توجه به اینکه صنعت خودروسازی در کشور انحصاری است می توان گفت هیچ شرکت قدرتمندی مثل ایران خودرو و سایپا در کشور وجود ندارد.
نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: ادغام 2 شرکت خودروسازی مطرح کشور باعث تبدیل قدرت دو جانبه به صورت یک جانبه می شود و این برخلاف ایجاد رقابت در این صنعت است و من با ادغام آنها مخالفم.
وی تصریح کرد: در اصل 44 قانون اساسی تاکید شده که آن قسمت از سهم دولت که به واسطه سازمان گسترش و نوسازی صنایع کشور در شرکتهای ایران خودرو و سایپا متمرکز شده، باید به مردم واگذار شود.
سید هاشمی بیان داشت: بر اساس قانون، این مردم هستند که به عنوان سهامداران این شرکتها باید در خصوص ادغام یا عدم ادغام این دو شرکت تصمیم گیری نمایند.
موافق ادغام خودروسازان هستم سید محمود ابطحی، دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این خصوص گفت: ایجاد خوشه های صنعتی و ادغام شرکتهای بزرگ یکی از کارهای مهمی است که در دنیا انجام می شود. این امر به دلیل کاهش قیمت تمام شده و ارائه کیفیت و خدمات بهتر صورت می گیرد. به همین دلیل موافق ادغام خودروسازهای بزرگ ایرانی هستم.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: امروزه در دنیا و در عرصه بین المللی، شرکتها برای کاهش قیمت و ارائه کیفیت بهتر تلاش می کنند. در این راستا نیز ادغام شرکتهای بزرگ داخلی می تواند به تقویت حضور آنها در بازارهای جهانی کمک نماید.
وی تصریح کرد: امروزه ارائه تولیدات مشترک و ادغام جهت کاهش قیمت تمام شده مورد استقبال دنیا است و در کشور ما نیز مدتها بحث یکی کردن تولیدات موازی برای کاهش فشار بر مصرف کننده مطرح است.
ابطحی بیان داشت: البته باید بررسی شود تا نتایج، اهداف و سرانجام کار مشخص باشد. چراکه ساختار کشور ما با کشورهای دیگر متفاوت است؛ بنابراین دولت می تواند با حمایت از ادغام شرکتهای بزرگ و کاهش تصدی گری با توجه به اصل 44 به توسعه این بخش کمک نماید.
صنعت خودروسازی با ادغام انحصاری می شود
بهرام حبیبی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این ارتباط می گوید: کیفیت تولیدات و رقابت مثبت در گرو پرهیز از انحصاری نمودن شرکتها و صنعت است به همین دلیل، من مخالف ادغام خودروسازها در کشور هستم.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: باید به ایجاد فضای مناسب رقابتی و افزایش تعداد خودروسازهای قوی در کشور توجه نمود تا از این طریق بتوان به ارائه خدمات بهتر و کیفیت بیشتر امیدوار بود.
ادغام شرکتهای خودرو ساز مزایا و معایبی دارد
علی اکبر ناصری دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: برای رسیدن به این مهم نیاز به کار کارشناسی نیاز است و باید نقاط قوت و ضعف کار دیده شود.
وی تصریح کرد: از سویی، افزایش شرکتهای خودروساز می تواند به رقابت بیشتر و توسعه تولید محصولات کمی و کیفی بهتر بینجامد که این امر جایگاه خاص خود را دارد.
وی تصریح کرد: ادغام امتیازاتی را در بر دارد و از طرفی نیز علاوه بر ایجاد انحصار می تواند باعث نقض لایحه اصل 44 قانون اساسی و کاهش تصدی گری دولت باشد. به نظر من تا تمام زوایای کار مشخص نباشد نمی توان به صورت قطعی نظر داد.
مخالفت کاتوزیان با ادغام خودرو سازان
حمید رضا کاتوزیان نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در مورد ادغام شرکتهای خودرو سازی بزرگ نظر مخالف دارد و می گوید: این کار باعث تشدید انحصار در این بخش خواهد شد و این امر در تحقیق و تفحص از شرکتهای خودرو ساز نیز مشهود بوده است.
نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: ادغام شرکتهای خودرو ساز علاوه بر از بین بردن حق انتخاب مصرف کننده، باعث ایجاد چالش با دستور مقام معظم رهبری و ابلاغیه ایشان برای کاهش تصدی گری دولت و خصوصی سازی می شود.
وی تصریح کرد: از سویی ادغام 2 شرکت بزرگ خودرو سازی کشور باعث کاهش قدرت خرید بخش خصوصی داخلی می شود و ضمن اختلال در خصوصی سازی، باعث مهیا شدن امکان خرید و حضور شرکتهای خارجی در کشور خواهد شد و کار به نفع صنعت کشور نیست. این در حالی است که رضا روحانی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با مهر در مورد ادغام شرکتهای خودروساز گفت: این کار می تواند در شرایطی قدرت تولیدات را بالا ببرد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: اگر شرایط افزایش قدرت خودروسازهای داخلی در عرصه بین الملل فراهم شود، ادغام می تواند منجر به ارائه کیفیت و خدمات بهتر شود بنابراین با ادغام خودرو سازها موافقم.