طرح‌ها برای اولین مزرعه تجاری اختاپوس جهان به خوبی پیشرفت کرده است. با این وجود، آیا می توان از نظر اخلاقی این کار را در قبال این موجود کنجکاو، باهوش و مهربان انجام داد؟
فرارو- اتاق جلسات استریل که اکثر آن‌ها توسط یک میز سفید با طولی قابل توجه اشغال شده در قلب ساختمانی وسیع در شمال اسپانیا قرار دارند. با این وجود، در طبقه زیرین آنجا وضعیت عجیبی در جریان است جایی که حدود ۵۰ اختاپوس نر بالغ در مخزنی به اندازه اتاق یک هتل ارزان قیمت حضور دارند.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین، تعداد انگشت شماری از اختاپوس‌ها پنجمین نسلی از اختاپوس که در دفتر و مرکز تحقیقاتی این شرکت چندملیتی اسپانیایی متولد می‌شوند از میان آب‌های کم عمق می‌گذرند برخی به هم می‌خورند و برخی دیگر در گوشه‌های خالی مخزن فرو می‌روند. محققان یکی از بحث برانگیزترین تلاش‌های جهان را در مورد این مکان مطرح می‌کنند: اولین مزرعه تجاری اختاپوس با نوری با درخشش کم رنگ.
این شرکت برای مزرعه‌ای که می‌تواند ۳۰۰۰ تن گوشت اختاپوس در سال تهیه کند، مستلزم کشتار حدود ۱ میلیون اختاپوس است و در سال ۲۰۲۱ زمانی که درخواست مجوز کرد در معرض دید عموم قرار گرفت. مرکز کشت برنامه ریزی شده از آن زمان به این سو به یک نقطه عطف بین المللی تبدیل شده و آن شرکت و سایر حامیان پروش اختاپوس را در برابر کسانی قرار می‌دهند که استدلال می‌کنند پرورش این حیوان منزوی و باهوش برای مصرف انسانی گونه‌ای مناسب نیست.
از بمبئی تا مکزیکوسیتی معترضان به پرورش اختاپوس بسیج شده اند و صدای اعتراض شان را به بیش از ۱۰۰ مرکز دانشگاهی رسانده اند آنان ادعا می‌کنند که پرورش حیوان گوشتخواری که رفتار کنجکاوانه، محبت آمیز و اکتشافی دارد اقدامی غیر اخلاقی است و از نظر زیست محیطی ناپایدار می‌باشد. قانونگذاران ایالت واشنگتن در حال بررسی ممنوعیت پرورش اختاپوس هستند در حالی که یک طومار آنلاین که خواستار ممنوعیت جهانی آن بوده نزدیک به یک میلیون امضا دریافت کرده است.
تقاضای زیادی برای اختاپوس در کشور‌هایی مانند اسپانیا وجود دارد. منتقدان می‌گویند که تولید انبوه اختاپوس غیر ضروری است، زیرا یک کالای لوکس محسوب می‌شود و مصرف آن برای بقای انسان ضروری نیست. آنان می‌گویند پرورش اختاپوس نمادی از کاری است که انسان‌ها در قرن بیست و یکم نباید انجام دهند.
گوشت اختاپوس که مدت‌ها در مدیترانه و بخش‌هایی از آسیا و همچنین مکزیک مصرف می‌شد در سطح جهانی محبوبیت زیادی پیدا کرده، زیرا ثروتمندترین جمعیت‌های جهان از سوشی و تاپاس پر از اختاپوس استقبال می‌کنند. در فاصله سال‌های ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۵ میلادی صید اختاپوس‌های وحشی بیش از ده برابر افزایش یافته و به حدود ۴۰۰ هزار تن رسیده است.
طرفداران پرورش اختاپوس استدلال می‌کنند که این کار می‌تواند به کاهش فشار بر ذخایر وحشی کمک کند. نتیجه مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ میلادی که برای بیش از چهار دهه داده‌ها را از بخش‌های مختلف سراسر جهان بررسی کرده نشان می‌دهد که افزایش آبزی پروری، منجر به صید کمتر ماهی وحشی نمی‌شود. در عوض، محققان دریافتند که آبزی پروری ممکن است به افزایش تقاضا برای غذا‌های دریایی دامن بزند.
تلاش چند دهه‌ای برای پرورش اختاپوس به موازات علاقه فزاینده به تحقیقات درباره آن حیوان انجام شده است و درک عمیق تری از حیوانی ارائه می‌دهد که زمانی به عنوان "احتمالا نزدیک‌ترین دیدار ما با یک بیگانه هوشمند" توصیف می‌شد. اختاپوس مدت هاست که به دلیل ماهیت کنجکاو، تمایل به فرار‌های جسورانه و توانایی تغییر رنگ و بافت پوست اش به تقلید از محیط اطراف خود مشهور بوده است.
گزارش اخیر دانشکده اقتصاد لندن "شواهدی بسیار قوی از احساسات" را در اختاپوس‌ها نشان داد. نتایج آن بررسی نشان می‌دهد که اختاپوس‌ها می‌توانند درد و ناراحتی را تجربه کنند. نتیجه آن ارزیابی براساس بررسی بیش از ۳۰۰ مطالعه علمی است از جمله مطالعه‌ای که نشان می‌دهد اختاپوس زخمی با پیچاندن یک بازو به دور زخم از بدن اش محافظت می‌کند و بررسی دیگری نشان می‌دهد که اختاپوس‌های آسیب دیده به خود درمانی می‌پردازد تا درد را التیام بخشد.
"الکس شنل" روانشناس که در این باره تحقیقاتی انجام داده می‌گوید: "استرس ناشی از ازدحام بیش از حد یا شرایط زندگی غیر ایده آل می‌تواند منجر به خودخواری اختاپوس‌ها شود جایی که آنان بازو‌های خودر ا می‌خورند".
داخل یک منطقه امن در مرکز تحقیقاتی Grupo Nueva Pescanova در گالیسیا در شمال غربی اسپانیا ۹ مخزن پر از ده‌ها اختاپوس معمولی (ولگاریس) کنار یکدیگر قرار دارند. حدود ۱۵ زیست شناس روز خود را در اینجا می‌گذرانند و آزمایش می‌کنند که چگونه تغییرات جزئی در سطح نور، تغذیه و سایر شرایط بر اختاپوس‌ها تاثیر می‌گذارند. محققان پرده‌های پلاستیکی سیاه و ضخیم را که سه تا از مخازن را پوشانده اند بر می‌دارند و نگاهی اجمالی به فضای تاریک حاوی حدود ۴۰ اختاپوس ماده در حال تخم ریزی و مخزن دیگری که خانه تعداد انگشت شماری اختاپوس مسن است که گمان می‌کنند در حال مرگ هستند می‌اندازند. با این وجود، آن چه مسئولان شرکت مایل هستند به خبرنگار "گاردین" نشان دهند مخزن ۱۶ متر مربعی است که در آن ۵۰ عدد یا تعداد بیش تری اختاپوس بالغ که وزن بسیاری از آن‌ها به ۳ کیلوگرم می‌رسد در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
"رومرو پرز" با اشاره به عواملی از دمای آب گرفته تا کمبود شکارچیان و در دسترس بودن غذا می‌گوید شرایط پرورش اختاپوس‌ها کاملا مناسب است و می‌افزاید: "ما هیچ گونه خودخواری یا حمله یا هر وضعیت مشابه دیگری را مشاهده نمی‌کنیم".
به جز چند لوله بزرگ برای هدایت تخم‌ها در مخزن اختاپوس‌های ماده فضا‌ها خالی از هر نوع محرک شناختی هستند. "رومرو پرز" می‌گوید: "در پرورش اختاپوس آن چه مهم است دما، سطح اکسیژن، PH، نور می‌باشد".
گفته می‌شود که اختاپوس‌های ولگاریس واقعا فعال، با قابلیت اکتشافی و با احتمال بالای فرار و گریز هستند.
"جنیفر ماتر" استاد دانشگاه در آلبرتای کانادا، می‌گوید اختاپوس‌ها به داشتن شخصیت‌های قوی مشهور هستند و اختاپوس‌های ولگاریس از این قاعده مستثنی نیستند.
رومرو پرز می‌گوید جدول زمانی نشان می‌دهد که اولین دسته از محصول که در ابتدا بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ تن گوشت اختاپوس تخمین زده می‌شود احتمالا قبل از سال ۲۰۲۷ وارد بازار نخواهد شد. هدف گذاری آن شرکت افزایش تدریجی تولید اختاپوس طی چهار سال آینده به وزن ۳ هزار تن گوشت در سال است. این به معنای کشتار حدود ۱ میلیون اختاپوس در سال است پیش بینی‌ای که به دلیل فقدان استاندارد‌های بین المللی موجود در مورد کشتار انسانی آنان پیچیده است.
رومرو پرز می‌گوید Nueva Pescanova قصد دارد حیوانات را با استفاده از حمام‌هایی از تکه‌های یخ و آبی که به تدریج به ۳- درجه سانتیگراد می‌رسد بکشد و این روش را بهتر و اخلاقی‌تر از ضربه زدن به سر آن حیوان می‌داند. او می‌گوید روش بحث برانگیز دیگر نیز بیهوش کردن اختاپوس‌ها از طریق برق است.
برای اختاپوس‌های صید شده در طبیعت از روش‌های مختلفی برای کشتن آنان استفاده می‌شود از ضربه زدن به سر گرفته تا خفه کردن در تور و بریدن مغز آن حیوان.
"رومرو پرز" می‌گوید:"حمام‌های یخ روش استاندارد مورد استفاده در آبزی پروری جهانی است چرا که اساسا یک پاسخ عصبی ایجاد می‌کند و توانایی احساس را کاهش می‌دهد. این محترمانه‌ترین و انسانی‌ترین شیوه‌ای است که تا به امروز می‌شناسیم".
دیدگاه او در تضاد با گزارش سازمان بهداشت جهانی است که در سال ۲۰۱۹ میلادی اشاره کرده بود این روش باعث تضعیف رفاه حیوان می‌شود. یک بررسی در سال ۲۰۱۴ انجام شد نشان داد در حالی که ماهی‌ها اغلب پس از قرار گرفتن در یخ به سرعت متوقف می‌شوند، اما فعالیت مغزشان برای دوره‌ای قابل توجه ادامه دارد و باعث می‌شود هوشیاری آنان تداوم یابد. پیش بینی می‌شود که میزان مرگ و میر قبل از کشتار بین ۱۰ تا ۱۵ درصد باشد.
یکی از منتقدان پرورش اختاپوس می‌گوید: "ما حیوانات بسیار باهوشی را در مزارع فشرده قرار داده‌ایم که اکنون در رنج هستند. دیگر این کار را تکرار نکنیم". او می‌افزاید: "اکنون که علم پیشرفت کرده دانش بهتری داریم بیایید این اطلاعات را در نظر بگیریم و از آن در راه درست استفاده کنیم. ما باید از گذشته درس بگیریم".
ترجمه: زهرا فدایی
