چگونه تراشه ساز هواوی تحریم‌های آمریکا را به داستان موفقیت چین تبدیل کرد؟

فرارو- شرکت فناوری هواوی زمانی که یک گوشی تلفن همراه هوشمند ۹۰۰ دلاری را عرضه کرد که نشان دهنده پیشرفت سریع چین در عرصه فناوری نیمه هادی بود، زنگ خطر را برای سیاستمداران از واشنگتن گرفته تا توکیو به صدا درآورد.

به گزارش فرارو به نقل از بلومبرگ، آن لحظه زمانی بود که شرکت کم‌تر شناخته‌ای شده‌ای که برای هواوی تراشه‌های مورد نیاز را ساخته بود به میانه نبرد امریکا و چین بر سر برتری ژئوپولیتیکی سوق داده شد: شرکت Semiconductor Manufacturing International Corp که به مثابه سلاح مخفی پکن برای درهم شکستن محاصره یالات متحده برای مهار پیشرفت فناوری چین ظاهر شده است.

موفقیت آن شرکت در ارائه یک پردازنده پیشرفته ۷ نانومتری به هوآوی، جشن شادی را در چین به راه انداخت و باعث طرح انتقادات حزبی در واشنگتن شد. دستاورد‌های این شرکت که با عنوان "شرکت شانگهای" نیز شناخته می‌شود بسیار غافلگیر کننده بوده است، زیرا بیش از یک دهه است که تحت محدودیت‌های اعمال شده از سوی امریکا قرار گرفته و در سال ۲۰۲۰ میلادی به طور رسمی در فهرست سیاه قرار گرفت.

قانونگذاران آمریکایی اکنون از دولت بایدن خواستار در پیش گرفتن خط مشی شدیدتر علیه چین هستند حتی اگر این کار به معنای افزایش خطر تنش زایی میان امریکا و چین باشد. "داگلاس فولر" دانشیار دانشکده بازرگانی کپنهاگ می‌گوید:"اگر آن‌ها در مورد SMIC سخت گیرانه‌تر عمل نکنند سیاستگذاری فعلی هیچ منطقی نخواهد داشت".

دولت ایالات متحده ادعا کرده که استراتژی آن کشور در مورد تراشه‌ها، گوشی‌های هوشمند چین را هدف قرار نمی‌دهد بلکه توانایی‌های نظامی آن کشور را هدف قرار داده است.

نیمه هادی‌ها پایه و اساس صنعت فناوری هستند و همه چیز را از مدل‌های هوش مصنوعی و محاسبات ابری گرفته تا پهپادها، تانک‌ها و موشک‌ها را امکان پذیر می‌کنند. پرسش بلند مدت در مورد SMIC این است که آیا قادر خواهد بود تراشه‌های پیچیده‌ای را در حجم بالا تولید کند و قابلیت‌های امریکا را به زانو در آورد یا خیر. "

جینا رایموندو" وزیر بازرگانی امریکا که بر محدودیت‌های فناوری اعمال شده از سوی دولت بایدن نظارت می‌کند گفته که چین توانایی ساخت چنین قطعاتی را "در مقیاس بالا" ندارد.  "بلومبرگ" گزارش داده است که SMIC تراشه هواوی را مبتنی بر دستگاه‌های لیتوگرافی DUV از شرکت ASML ساخته است. SMIC باید بتواند با ماشین‌های ASML که در حال حاضر کار می‌کنند به تراشه‌های ۵ نانومتری قدرتمندتر برسد.

شرکت SMIC که "اسمیک" تلفظ می‌شود پیش‌تر نام خود را در فرهنگ صنعت تولید تراشه اثبات کرده است. آن شرکت بیش از دو دهه پیش توسط "ریچارد چانگ" که در چین متولد شده و در تایوان بزرگ شد تاسیس شد. او بنای آن شرکت تولید کننده تراشه را در زمین بایری در شرق شانگهای ساخت و از همان ابتدا مشخص شد که شرکت از موقعیتی برتر در چین برخوردار است و برای پیشبرد جاه طلبی‌های خود از زمین و معافیت‌های مالیاتی برخوردار شده است. SMIC رقبای خود مانند  را برای تبدیل شدن به تولید کننده پیشرو نیمه هادی‌ها در کشور جذب کرد.

به عنوان یکی از بهترین مدل‌های ارائه شده پکن در ساخت تراشه‌های پیشرفته، SMIC بلافاصله پس از تاسیس به هدف ایالات متحده تبدیل شد. واشنگتن در سال ۲۰۰۵ میلادی طرح خود را برای خرید یک میلیارد دلار تجهیزات ساخت تراشه از شرکت Applied Materials متوقف کرد. در سال ۲۰۰۹ میلادی دادگاهی در کالیفرنیا با صدور حکمی اعلام کرد که SMIC به شکلی نادرست از اسرار تجاری TSMC استفاده کرده است. آن شکست‌های اولیه به SMIC کمک کرد تا به عنوان یک شرکت "بحث برانگیز" شهرت پیدا کند.

دولت شانگهای که در آن زمان محور مدرنیزاسیون چین بود به وضوح در گوشه‌ای از آن شرکت قرار داشت.  SMIC به سرعت کارخانه‌های ریخته گری را در سراسر کشور راه اندازی کرد و با TSMC برای قرارداد‌ها وارد رقابت شد. آن شرکت شروع به استخدام مدیران و مهندسان تایوانی کرد. چانگ یک مسیحی معتقد حتی در برهه‌ای مقام‌های محلی را متقاعد کرد که به او اجازه دهند کلیسایی در نزدیکی کارخانه برای کارکنان خارج از کشورش بسازد. ارتباطات محلی آن شرکت به جذب مشتریان بزرگی کمک کرد از جمله غول‌های آمریکایی، چون شرکت کوالکام و برودکام.

سپس در سال ۲۰۲۰ میلادی دولت ترامپ SMIC را به اتهام حمایت از ارتش چین در فهرست سیاه قرار داد ادعایی که شرکت آن را رد کرد. این اضافه شدن نام به فهرست بدان معنا بود که شرکت‌های آمریکایی برای معامله با SMIC به دریافت مجوز وزارت بازرگانی ایالات متحده نیاز داشتند.

محدودیت‌های اعمال شده علیه SMIC به زودی تشدید شد. ایالات متحده از کنترل‌های صادراتی رونمایی کرد که شامل محدودیت‌هایی برای فروش تجهیزات ساخت تراشه‌های پیشرفته به کارخانه‌های چینی یا کارخانه‌های تولیدکننده‌ای بود که تراشه‌های ۱۴ نانومتری یا کمتر تولید می‌کردند.

با این وجود، برای اعمال این محدودیت‌ها حفره‌هایی وجود داشتند. در حالی که مقررات ایالات متحده بلافاصله به شرکت‌های تولید تراشه آمریکایی ضربه وارد ساخت، دولت بایدن ماه‌های متوالی زمان صرف کرد تا نظر مساعد دولت‌های هلند و ژاپن را به سوی خود جلب کند. این بدان معناست که شرکت‌هایی در آن دو کشور مانند ASML و Tokyo Electron Ltd می‌توانند به فروش دستگاه‌های پیشرفته به مشتریان چینی  ادامه دهند.

ASML می‌تواند دستگاه‌های پیشرفته DUV را تا پایان سال جاری تحت قوانین دولت خود ارسال کند. علاوه بر این، اجرای مقررات برای دپارتمان بازرگانی رایموندو پیچیده شده است. بخش عمده لوازم تولیدی از جمله دستگاه‌های لیتوگرافی DUV شرکت هلندی ASML می‌تواند برای تولید تراشه‌های ممنوعه و تراشه‌های کمتر پیچیده‌ای که مجاز هستند مورد استفاده قرار گیرند.

به گزارش رویترز، وزارت دادگستری در حال بررسی این موضوع است که آیا یک شرکت امریکایی تجهیزات به ارزش صد‌ها میلیون دلار را بدون کسب مجوز به کره جنوبی و سپس به چین به SMIC فروخته است یا خیر.

عواقب این موضوع برای SMIC نامشخص است. دولت بایدن هنوز در حال بررسی نحوه واکنش به همکاری با هواوی است که در فهرست سیاه قرار دارد. ایالات متحده در سال جاری از مجموعه جدیدی از کنترل‌های مرتبط با تراشه رونمایی کرد که محدودیت‌ها را برای تجارت در چین تشدید کرد.

به اصطلاح شاهین‌های تندرویی مانند مایک مک کال و مایک گالاگر نمایندگان کنگره، دولت بایدن را به خاطر اِشکال در اجرای آن طرح مورد سرزنش قرار داده‌اند. SMIC ممکن است از سوی واشنگتن مجازات شود، اما دستاورد‌های آن در حال حاضر به استراتژی پکن برای ایجاد یک صنعت فناوری متکی به خود حس امید را تزریق کرده است.

"چارلز شوم" و "شان چن" تحلیلگران "بلومبرگ" در یادداشتی نوشته بودند:"این نقطه عطفی در پیشرفت نیمه هادی چین است. این تراشه نشان می‌دهد که غول فناوری چین در حال پیشرفت است و در دور زدن تحریم‌های ایالات متحده پیشرفت می‌کند و در عین حال بی سروصدا به دنبال خودکفایی فناوری است".