سریال «جومونگ» که به ویژه در کشور ما مخاطبان فراوانی داشت، روایتی از چگونگی تاسیس امپراتوری گوگوریو بود. این امپراتوری حدود دو هزار سال قبل یکی از سه پادشاهی باستانی کره بود که در کنار شیلا و باکجه بر شبه جزیرۀ کره حکومت میکردند.
سریال جومونگ عمدتاً بر اساس روایتهای کتاب تاریخی «سامگوک ساگی» ساخته شده بود، اما تغییرات زیادی نیز در داستان پدید آورده بود و جزئیات زیادی را به روایت مختصر آن کتاب افزوده بود. یکی از این تغییرات، استفادۀ فراوان از واژۀ «دامول» بود.
به گزارش روزیاتو، در سریال جومونگ بارها و بارها به این واژه برمیخوریم؛ گروهی که همراه با ژنرال هموسو با امپراتوری هان میجنگید دامول نام داشت. جومونگ نیز بعد از رفتن از بویو همین نام را روی گروه جنگجویان خود گذاشت. به علاوه، یکی از نشانهای مقدس سرزمین بویو نیز که یک کمان قدیمی بود، کمان دامول نام داشت.
اما در کتاب سامگوک ساگی اشار خیلی مختصری به این واژه وجود دارد. در بخشی از این کتاب آمده است که اولین سرزمینی که خود را تسلیم جومونگ کرد و به گوگوریو پیوست، سرزمین بیریو (که در سریال با نام قبیلۀ بیرو معرفی میشود) بود که شخصی به نام سونگ ینگ بر آن حکومت میکرد.
طبق افسانۀ سامگوک ساگی، سونگ ینگ ابتدا از تسلیم شدن به جومونگ خودداری میکند. اما بعد از اینکه در مسابقۀ تیراندازی از او شکست میخورد، پادشاهی خود را به او واگذار میکند. بعد از این است که جومونگ نام سرزمین بیریو را به «دامولدو» یا «شهر دامول» تغییر میدهد و خود سونگینگ را به عنوان ارباب آنجا منصوب میکند.
اما کلمۀ دامول چه معنایی دارد و چرا از این اشارۀ کوتاه در کتاب سامگوک ساگی چنین استفادۀ گستردهای در سریال جومونگ شده است؟
کلمۀ دامول در زبان کرهای قدیم که در گوگوریو رواج داشته به معنای «به دست آوردن دوبارۀ سرزمین» بوده است. اما چرا جومونگ نام سرزمین بیریو را شهر دامول گذاشت؟ دو دیدگاه در این باره وجود دارد: یکی اینکه بیریو بخشی از دست رفته از امپراتوری قدیم حاکم بر کره بود که دوباره به دست آمده بود، و دوم اینکه، چون این سرزمین از سونگینگ گرفته شد و دوباره به خود او بازگردانده شد، این نام را روی آن نهادند.
به هر حال، دلیل اصلی اطلاق این نام هر چه که بوده باشد، سازندگان سریال معنای آن را کاملا مناسب با موضوع اصلی داستان خود یافتهاند. هدف اصلی جومونگ در داستانی که در سریال روایت میشود، بازگرداندن سرزمینهایی است که توسط امپراتوری هان اشغال شده بودند؛ بنابراین نام «دامول» بهترین واژهای بود که میتوانست هدف او را توصیف کند.
اما گذشته از این، در یک لایۀ عمیقتر، شاید استفاده از این نام (و در واقع کل داستان سریال جومونگ) نوعی بیان اشتیاق برای اتحاد دوبارۀ سرزمین کره بوده باشد؛ اتحادی که در حال حاضر دهههاست آرزویی بزرگ و البته نسبتا دستنیافتنی برای مردم کره (چه در شمال و چه در جنوب) به حساب میآید.
مردم دو کره، فرهنگی مشترک با یک تاریخ چندهزارسالۀ مشترک دارند؛ اما بعد از جنگ جهانی دوم و تقسیم بیضابطۀ این کشور توسط قدرتهای غالب در جنگ، این ملت به دو پاره تقسیم شد که روز به روز نیز به دلایل سیاسی به اختلافات و تعارضهای میان آنها افزوده شد.
به همین دلیل است که «دامول» یا «به دست آوردن سرزمین یکپارچۀ اصلی» آرزویی است که نه فقط در تاریخ و افسانه، بلکه همین حالا نیز در قلب مردم دو کره زنده است.
دکتر مایکل میکلر (Michael L. Mickler) پژوهشگر و استاد تاریخ، در سال ۲۰۱۰ در مقالهای با عنوان «جومونگ؛ پنجرهای به فرهنگ کرهای» نوشت:
اگرچه این سریال ظاهرا دربارۀ تاسیس امپراتوری گوگوریو است، اما در عین حال بستری برای اشاره به موضوعاتی مدرن در رابطه با دین، سیاست، اقتصاد و فرهنگ فراهم کرده است.
در تایید و امتداد دیدگاه میکلر، میتوان گفت که مسئلۀ اتحاد دو کره نیز احتمالا یکی از مهمترین دغدغههای سیاسی و فرهنگی در ساخت و پرداخت محتوای این سریال بوده است؛ همان دغدغهای که باعث برجسته کردن مضمونی مثل «اتحاد قبایل» و واژهای مثل «دامول» شده است.