چرا پاسخ نظامی ایران به اسرائیل این بار چالش برانگیزتر خواهد بود؟

ایالات متحده همچنان در حال ارسال این سیگنال است که در صورت اقدام انتقام جویانه ایران و حزب الله به تلافی دو ترور اخیر در کنار اسرائیل خواهد ایستاد. به رغم رابطه نه چندان دوستانه بین دو طرف، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در آخرین گفتگوی تلفنی خود با بنیامنین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به وی قول داده که به تل آویو در دفع حملات موشکی و پهپادی ایران کمک خواهد کرد.

به گزارش انتخاب، آمریکایی‌ها در حال تقویت نیرو‌های خود در خاورمیانه هستند. روز دوشنبه قرار است ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده مرکزی ارتش آمریکا برای هماهنگی بیشتر این آمادگی‌ها به اسرائیل سفر کند.

مقام‌های دفاعی انتظار ندارند که ایران، حزب الله و دیگر سازمان‌های عضو محور مقاومت از وعده خود در باره گرفتن انتقام عقب بنشینند. آن‌ها پیش بینی می‌کنند که حملات به زودی اتفاق خواهد افتاد و تمرکز آن بر تاسیسات نظامی و دفاعی واقع در شمال و مرکز اسرائیل خواهد بود.

ارزیابی اطلاعاتی مبنی بر اینکه ایران و حزب الله در حال حاضر علاقه‌ای به شروع یک جنگ تمام عیار ندارند همچنان پابرجاست. اما نگرانی از این است که یک تبادل آتش بین دو طرف، یعنی حمله ایران، واکنش اسرائیل و تکرار این چرخه، موجب تشدید تنشی شود که متوقف کردن آن دشوار باشد.

سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان اخیرا تهدید کرده که اگر اسرائیل به بیروت حمله کند به تل آویو حمله خواهد کرد. اکنون دشوار می‌توان انتظار داشت که او از این تهدید خود عقب بنشیند.

اما حزب الله ممکن است از حمله به زیرساخت‌های استراتژیک اسرائیل نظیر سکو‌های گازی در دریای مدیترانه امتناع کند. زیرساخت‌های انرژی لبنان در برابر حمله نظامی بسیار آسیب پذیرند و حزب الله می‌داند که اسرائیل می‌تواند با حملات هوایی نسبتا ساده شبکه برق لبنان را برای مدتی طولانی از کار بیاندازد.

در رویارویی ماه آوریل، حزب الله از پیوستن به حملات ایران امتناع کرد. این بار حزب الله تهدید کرده که در این حملات مشارکت خواهد نمود و حوثی‌ها هم قول مشارکت داده اند.

این بدان معناست که حزب الله با حملات احتمالی از هر جهتی مواجه است؛ برخی از پرتابه‌ها ممکن است از سمت حزب الله در لبنان شلیک شوند که نه تنها از نظر جغرافیایی در نزدیکی اسرائیل قرار دارد بلکه برخوردار از مقادیر زیادی موشک، راکت و پهپاد است و برخی از آن‌ها تسلیحاتی نقطه زن به شمار می‌روند. در نتیجه سامانه دفاع هوایی اسرائیل نسبت به ماه آوریل با چالش سخت تری مواجه خواهد شد.

به رغم تهدیدات پر سر و صدای سخنگویان دولت اسرائیل، پاسخ تل آویو قطعا تا حدودی بستگی به موفقیت حمله ایران خواهد داشت. بر جای گذاشتن تخریب گسترده و به خصوص تلفات بالا احتمالا منجر به واکنش سخت اسرائیل خواهد شد.

در ماه آوریل اسرائیل یک حمله هوایی مشخص به یک سامانه دفاع هوایی ایران انجام داد و بعدا گزارش شد که این حمله موجب تخریب یک بخش مهم از یک سامانه اس ۳۰۰ این کشور شده که مسئولیت حفاظت از یکی از اماکن هسته‌ای ایران را بر عهده داشته است.

عدم اعتماد بین آمریکا و اسرائیل

این سومین باری است که از زمان آغاز جنگ غزه، آمریکا نیروهایش را برای دفاع از اسرائیل بسیج می‌کند. اکتبر سال گذشته در جریان هفته نخست جنگ، بایدن به ایران هشدار داد که به حملات حماس نپیوندد و دو گروه ضربت را به همراه ناو‌های هواپیمابر به دریای مدیترانه و دریای سرخ اعزام کرد. دومین بار نیز در جریان حمله ایران در ماه آوریل این اتفاق افتاد.

بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی و آمریکایی، بایدن هفته گذشته به نتانیاهو گفت که آمریکا این بار نیز به اسرائیل در برابر حملات مورد انتظار ایران کمک خواهد کرد. با این وجود، بایدن معتقد است که نتانیاهو با ترور هنیه در تهران تنها چند ساعت پس از ترور فواد شکر در بیروت وضعیت بحران فعلی منطقه را تشدید نموده است.

این واقعیت که آمریکا در کنار اسرائیل ایستاده همچنین هشداری به ایران است که باید پاسخ خود را محدود سازد تا از بروز ریسک رویارویی مستقیم با ایالات متحده و توانمندی‌های نظامی آن اجتناب نماید.

ناخرسندی بایدن از ترور‌های اخیر علاوه بر عصبانیت وی از نتانیاهو در خصوص تاخیر در دستیابی به توافق آزادسازی گروگان هاست. به گفته منابع آمریکایی، بایدن نتانیاهو را متهم کرده که به او درباره توافق دروغ گفته و علاقه‌ای ندارد که مذاکرات آتش بس را به سرانجام برساند.

نتانیاهو می‌گوید خواهان یک توافق هست، اما برای این کار شرایط سختگیرانه تری تعیین کرده است. وی اصرار دارد که حضور اسرائیل در کوریدور نتزاریم که نوار غزه را به دو منطقه تقسیم می‌کند و کوریدور فیلادلفی که در امتداد مرز غزه و مصر قرار دارد تداوم یابد.

در مقابل، مقام‌های ارشد دفاعی معتقدند اسرائیل باید بر سر برخی موارد کوتاه بیاید تا بتواند به توافق دست یابد و جان گروگان‌هایی را که همچنان زنده هستند نجات دهد. گفته می‌شود بیش از نیمی از ۱۱۵ گروگانی که در غزه حضور دارند، یا به دلیل مرگ در زمان بازداشت یا به دلیل کشته شدن در حین عملیات ۷ اکتبر دیگر زنده نیستند و تنها جنازه شان به غزه برده شده است.

هر چه جنگ طولانی‌تر می‌شود (روز چهارشنبه دقیقا ده ماه از زمان حمله حماس به اسرائیل سپری خواهد شد) روشن‌تر می‌شود که اسرائیل همزمان در حال دنبال کردن دو هدف است. اول رویارویی نظامی با حماس که به تقابل با حزب الله لبنان و حوثی‌های یمن نیز کشیده شده و اکنون ممکن است پای ایران نیز به شکلی مستقیم‌تر به آن باز شود؛ و دوم تقابل شخصی نتانیاهو برای تداوم حیات سیاسی اش، تا از طریق باقی ماندن در قدرت رسیدگی به اتهامات کیفری خود را کند و یا متوقف کند.

نیاز نتانیاهو به ماندن در قدرت وی را وارد مجادلاتی گسترده با دستگاه نظامی اسرائیل و دولت آمریکا کرده است. آن‌ها مخالف مسیری هستند که از سوی وی در پیش گرفته شده و معتقدند نتانیاهو عمدا اجازه نمی‌دهد توافق آزادی گروگان‌ها به نتیجه برسد.