برخی افراد با شرایط پزشکی خاص، مانند نقص مادرزادی قلب، برای کاهش خطر سکته قلبی یا مغزی به دارو‌های رقیق کننده خون نیاز دارند. برخی از درمان‌های طبیعی ممکن است عملکرد مشابهی داشته باشند.
رقیق کننده‌های خون به دو صورت عمل می‌کنند. ضد پلاکت‌ها از چسبیدن سلول‌های خونی به هم و تبدیل شدن به یک لخته جلوگیری می‌کنند. ضد انعقاد‌ها موجب آهسته‌تر شدن شکل گیری لخته می‌شوند.
به گزارش عصرایران، برخی افراد با شرایط پزشکی خاص، مانند نقص مادرزادی قلب، برای کاهش خطر سکته قلبی یا مغزی به دارو‌های رقیق کننده خون نیاز دارند. برخی از درمان‌های طبیعی ممکن است عملکرد مشابهی داشته باشند.
پیش از استفاده از درمان‌های طبیعی ضروری است که با پزشک خود مشورت کنید، زیرا امکان دارد به خوبی دارو عمل نکرده و با برخی از دارو‌های تجویزی تداخل داشته باشند.
در ادامه با برخی غذا‌ها و موارد دیگر که ممکن است به عنوان رقیق کننده خون طبیعی عمل کنند، بیشتر آشنا می‌شویم.
زردچوبه
مردم از دیرباز از زردچوبه برای مصارف آشپزی و دارویی استفاده می‌کنند. کورکومین یک ماده فعال در زردچوبه است و به نظر می‌رسد دارای خواص ضد التهابی و رقیق کننده خون یا ضد انعقاد باشد.
یک بررسی در سال ۲۰۱۹ نشان داد که زردچوبه ممکن است به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند. با این وجود، توصیه می‌کند هنگام ترکیب زردچوبه با دارو‌های رقیق کننده خون احتیاط شود.
نحوه استفاده:
در غذا‌ها و سوپ‌های مختلف
در ترکیب با آب داغ برای تهیه چای
به شکل کپسول پس از مشورت با پزشک
زنجبیل یکی دیگر از ادویه‌های ضد التهاب است که امکان دارد به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند.
یک بررسی در سال ۲۰۱۵ نشان داد که زنجبیل ممکن است این کار را با کاهش ترومبوکسان، هورمونی که موجب تجمع یا چسبیدن پلاکت‌ها می‌شود، انجام دهد. زنجبیل همچنین حاوی سالیسیلات‌ها است، یعنی همان موادی که به آسپرین خاصیت رقیق کنندگی خون را می‌بخشند.
پژوهش‌های بیشتر برای درک کامل خواص بالقوه رقیق کنندگی خون زنجبیل نیاز است.
نحوه استفاده:
به صورت تازه یا خشک شده در غذا‌ها و محصولات پخته شده
به صورت خرد شده یا له شده همراه با آب داغ برای تهیه چای
در آبمیوه‌ها و اسموتی‌ها
به صورت کپسول پس از مشورت با پزشک
فلفل کاین نیز حاوی سالیسیلات‌ها است و به گفته برخی از مردم گنجاندن آن در غذا می‌تواند به رقیق شدن خون کمک کند. با این وجود، شواهد علمی قابل اعتماد کافی نشان نداده اند که فلفل کاین دارای خواص رقیق کننده خون است.
نحوه استفاده:
افزودن به خورش‌ها و سوپ‌ها برای افزایش طعم تندی
پاشیدن به مقدار کم روی تخم مرغ پخته
استفاده به مقدار کم به عنوان چاشنی کاکائو یا دیگر شیرینی‌های شکلاتی
به شکل کپسول پس از مشورت با پزشک
ویتامین ئی (Vitamin E) ممکن است بسته به میزان مصرف، لخته شدن خون را به روش‌های مختلف کاهش دهد.
اداره مکمل‌های غذایی موسسه ملی سلامت آمریکا پیشنهاد می‌کند افرادی که از دارو‌های رقیق کننده خون استفاده می‌کنند باید از دوز‌های زیاد ویتامین ئی پرهیز کنند.
مشخص نیست که چقدر ویتامین ئی موجب رقیق شدن خون می‌شود، اگرچه این احتمال وجود دارد که افراد باید روزانه بیش از ۴۰۰ واحد بین المللی مصرف کنند تا اثر رقیق کنندگی خون داشته باشد.
با این وجود، استفاده طولانی مدت از دوز‌های بالا – به عنوان نمونه بیش از ۱۵۰۰ واحد بین المللی در روز – ممکن است آثار منفی به همراه داشته باشد.
نحوه مصرف:
در شرایطی که مکمل‌ها در دسترس هستند، از مواد غذایی حاوی ویتامین ئی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بادام
روغن گلرنگ
روغن آفتابگردان
دانه آفتابگردان
کره بادام زمینی
غلات کامل
سیر
مطالعه‌ای با حضور سوژه‌های حیوانی در سال ۲۰۱۸ شواهدی از فعالیت ضد لخته در سیر را نشان داد، به این معنی که ممکن است به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند.
یک بررسی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که مکمل‌های سیر به کاهش فشار خون کمک می‌کند و آثار ضد لخته خفیف در افراد مبتلا به فشار خون بالا دارد.
یک بررسی در سال ۲۰۱۵ نشان داد برخی از مکمل‌های غذایی، از جمله سیر، ممکن است بر عملکرد پلاکت‌ها و انعقاد خون تاثیر بگذارد. نویسندگان پرهیز از آن‌ها پیش از عمل جراحی را توصیه کردند.
نحوه استفاده:
به صورت تازه یا خشک شده در غذا‌ها
با افزودن سیر و زیتون خرد شده تازه به خمیر نان پیش از پخت
به عنوان مکمل پس از مشورت با پزشک
دارچین حاوی کومارین است که یک عامل رقیق کننده خون محسوب می‌شود. وارفارین، یک داروی رایج رقیق کننده خون، از کومارین مشتق می‌شود.
مصرف مقادیر کم دارچین در رژیم غذایی ممکن است به پشتیبانی از دیگر رقیق کننده‌های خون طبیعی کمک کند. با این وجود، پژوهش‌های بیشتر با حضور سوژه‌های انسانی نیاز است.
مصرف دوز‌های زیاد دارچین سرشار از کومارین در طولانی مدت می‌تواند موجب آسیب کبدی شود.
نحوه استفاده:
به شکل پودر در کیک ها، محصولات پخته و نوشیدنی‌ها
ترکیب دارچین کامل یا پودر شده همراه با ادویه‌های دیگر در غذا‌ها
به شکل کپسول پس از مشورت با پزشک
جینکو بیلوبا یک مکمل گیاهی محبوب است که افراد برای اختلالات خونی و مشکلات حافظه مصرف می‌کنند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که جینکو بیلوبا حاوی ترکیباتی است که امکان دارد ترومبین، آنزیمی که موجب لخته شدن خون می‌شود، را مسدود کند.
با این وجود، به مطالعات بیشتر برای بررسی تاثیرگذار بودن جینکو بیلوبا بر لخته شدن خون در انسان نیاز است.
نحوه استفاده:
عصاره برگ‌های جینکو بیلوبا به شکل مکمل در دسترس است، اما پیش از مصرف باید با یک پزشک مشورت کنید.
برخی شواهد نشان می‌دهند که عصاره هسته انگور ممکن است برای افراد مبتلا به ببیماری‌های قلبی و خونی مختلف از جمله فشار خون بالا مفید باشد.
یک مطالعه آزمایشگاهی همچنین شواهدی پیدا کرد که عصاره هسته انگور می‌تواند از چسبیدن پلاکت‌ها به هم جلوگیری کند. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که عطاره هسته انگور ممکن است به جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند، اما به پژوهش‌های بیشتر با حضور سوژه‌های انسانی نیاز است.
نحوه استفاده:
عصاره هسته انگور به صورت مایع، کپسول، یا قرص در دسترس است، اما پیش از آغاز مصرف آن باید با یک پزشک مشورت کنید.
مرکز ملی برای سلامت مکمل و یکپارچه آمریکا توصیه می‌کند که افراد زیر از مصرف عصاره هسته انگور پرهیز کنند:
افرادی که به یک اختلال خونی مبتلا هستند.
افرادی که دارو‌های رقیق کننده خون مصرف می‌کنند.
افرادی که در شرف انجام یک عمل جراحی قرار دارند.
دونگ کوآی که به آن "جینسینگ زنانه" نیز گفته می‌شود، یکی دیگر از گیاهان سنتی چینی است که امکان دارد لخته شدن خون را کاهش دهد.
این ممکن است به این دلیل باشد که دونگ کوآی حاوی کومارین است که این ماده در دارچین نیز وجود دارد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ نشان داد که مصرف روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم دونگ کوآی تاثیر قابل توجهی بر لخته شدن خون ندارد. به پژوهش‌های بیشتر در این زمینه نیاز است.
نحوه استفاده:
به عنوان چای
افزودن به سوپ گیاهی
به عنوان مکمل پس از مشورت با پزشک
بابونه گاوی یک گیاه دارویی است که به خانواده گل ستاره ایان تعلق دارد.
بنابر یک گزارش موردی، فردی که دوز‌های بسیار بالا از بابونه گاوی (۸۰۰ میلی گرم، سه بار در روز) مصرف می‌کرد، با خونریزی واژینال و چرخه قاعدگی طولانی‌تر مواجه بود.
پس از توقف مصرف بابونه گاوی، انعقاد خون به حالت عادی بازگشت. نویسندگان در مورد مصرف بابونه گاوی پیش از عمل جراحی یا همراه با دارو‌های رقیق کننده خون هشدار دادند.
با این وجود، به پژوهش‌های بیشتر برای تایید آثار بابونه گاوی بر لخته شدن خون نیاز است.
نحوه مصرف:
با خیساندن گل‌ها و برگ‌های گیاه در آب داغ برای تهیه چای
در شیرینی‌ها
به عنوان مکمل به شکل کپسول یا مایع پس از مشورت با پزشک
دوز‌های معمول مصرف ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلی گرم در روز است.
بروملین آنزیمی موجود در آناناس است. این آنزیم ممکن است دارای خواص ضد التهابی باشد و امکان دارد به مدیریت بیماری‌های قلبی عروقی کمک کند.
مطالعه‌ای آزمایشگاهی در سال ۲۰۱۶ نشان داد که بروملین افزوده شده به نمونه‌های خون زمان لخته شدن خون را افزایش می‌دهد. با این وجود، تزریق بروملین به چند موش این اثر را نشان نداد، و به پژوهش‌های بیشتر در این زمینه نیاز است.
نحوه استفاده:
بروملین در آناناس و به صورت مکمل در دسترس است. مصرف مکمل را پس از مشورت با یک پزشک آغاز کنید.
همانند زنجبیل و فلفل کاین، آلوئه ورا حاوی سالیسیلات‌ها است که امکان دارد آثار رقیق کننده خون داشته باشد.
مطالعه‌ای آزمایشگاهی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که افزودن ژل آلوئه ورا به خون اثر ضد پلاکت مشابه آسپرین ایجاد می‌کند. با این وجود به پژوهش‌های بیشتر در مورد مصرف آن به صورت مکمل در انسان نیاز است.
نحوه استفاده:
به عنوان ژل، همراه با آووکادو، موز و مواد غذایی دیگر
به عنوان آبمیوه به تنهایی یا همراه با آبمیوه‌های دیگر یا اسموتی‌ها
پس از مشورت با یک پزشک به شکل کپسول یا دیگر فرم‌های مکمل
به دلیل آثار بالقوه آن بر خونریزی، افراد باید مصرف آلوئه ورا را حداقل دو هفته پیش از جراحی متوقف کنند.
روغن پامچال شب (Oenothera biennis) ممکن است لخته شدن خون را کاهش دهد.
مطالعه‌ای موردی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که ترومبوسیتوپنی – تعداد کم پلاکت‌ها در خون – یک نفر احتمالا به دلیل مصرف روغن سیاه دانه و روغن پامچال شب بدتر شده است.
پژوهشی با حضور سوژه‌های حیوانی نشان داده است که مصرف روغن پامچال شب ممکن است به پیشگیری از ترومبوز ناشی از دارو، وضعیت خطرناکی که در آن لخته‌های خون در رگ‌های خونی هنگام استفاده از برخی دارو‌ها تشکیل می‌شوند، کمک کند.
با این وجود، به پژوهش‌های بیشتر برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی روغن پامچال شب در انسان نیاز است.
نحوه مصرف:
روغن پامچال شب به صورت مکمل در دسترس است. پیش از مصرف با یک پزشک مشورت کنید.
بدن انسان هورمون ملاتونین را برای تنظیم ریتم‌های شبانه روزی تولید می‌کند که به عنوان ساعت بدن نیز شناخته می‌شود.
پژوهشی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که ملاتونین ممکن است از تجمع پلاکت‌ها برای تشکیل لخته خون جلوگیری کند.
مطالعه‌ای دیگر نشان داد که ملاتونین از فعال شدن پلاکت ها، فرایندی که به تشکیل لخته خون منجر می‌شود، جلوگیری می‌کند.
نحوه مصرف:
ملاتونین به شکل مکمل در دسترس است، اما پیش از مصرف با یک پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است با دارو‌های دیگر تداخل داشته باشد و عوارض جانبی دیگری ایجاد کند.
به عنوان نمونه، مصرف ملاتونین همراه با وارفارین (کومادین) ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
