در هفتههای پیشرو، بحران خاورمیانه میتواند پیامدهای قابلتوجهی بر بازارهای جهانی نفت بگذارد. تشدید تنشها میان اسرائیل و ایران ممکن است به افزایش چشمگیر قیمت نفت منجر شود.
فرارو- جوزف وبستر، پژوهشگر ارشد مرکز جهانی انرژی شورای آتلانتیک.
به گزارش فرارو به نقل از اندیشکده شورای آتلانتیک، ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده از اوایل دهه ۲۰۱۰ دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. در آن زمان، این ذخایر حدود ۷۳۰ میلیون بشکه نفت را شامل میشد که بهطور میانگین نیاز ۱۱.۵ هفتهای واردات خالص نفت خام کشور را پوشش میداد. با افزایش قابل توجه تولید داخلی و رشد صادرات نفت ایالات متحده، توانایی ذخایر استراتژیک در پوشش واردات خالص به تدریج در اوایل و اواسط این دهه بهبود یافت.
تنشهای جاری میان اسرائیل و ایران میتواند بازارهای جهانی نفت را با اختلالات جدی روبرو کند و موجی تازه از تورم را به همراه داشته باشد. با این وجود، در صورت جهش قابل توجه قیمت نفت بهواسطه این درگیریها، ایالات متحده و متحدانش به سرعت اقدام به آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت خود خواهند کرد.
با در نظر گرفتن میانگین واردات و صادرات نفت طی پنجاه و دو هفته گذشته و وضعیت فعلی ذخایر، ذخایر استراتژیک نفت خام ایالات متحده قادر است نیازهای واردات خالص نفت ایالات متحده را تا ۲۳.۳ هفته پوشش دهد؛ که این رقم به مراتب بالاتر از میانگین ۱۶.۹ هفتهای از سال ۲۰۰۹ تاکنون است. ایالات متحده میتواند با آزادسازی ۱۰۵ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک نفت خام همچنان میزان پوشش واردات خالص را در محدوده سطوح تاریخی پس از ۲۰۰۹ حفظ کند. حتی در صورت لزوم، میتوان تا ۲۰۵ میلیون بشکه نفت نیز آزاد کرد، بدون آنکه میزان پوشش به زیر ۱۰.۸ هفته واردات خالص که میانگین آن در سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۸ بوده، کاهش یابد.
ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده از اوایل دهه ۲۰۱۰ دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. در آن زمان، این ذخایر حدود ۷۳۰ میلیون بشکه نفت را شامل میشد که بهطور میانگین نیاز ۱۱.۵ هفتهای واردات خالص نفت خام کشور را پوشش میداد. با افزایش قابل توجه تولید داخلی و رشد صادرات نفت ایالات متحده، توانایی ذخایر استراتژیک در پوشش واردات خالص به تدریج در اوایل و اواسط این دهه بهبود یافت.
با تبدیل سریع ایالات متحده به یکی از صادرکنندگان عمده نفت خام، استراتژی مدیریت ذخایر استراتژیک نیز دستخوش تحولات شد. از سال ۲۰۱۷ تا آغاز همهگیری کووید-۱۹، بهدنبال تصمیمات الزامآور کنگره، فروش نفت از این ذخایر آغاز شد و حجم آن از حدود ۶۹۵ میلیون بشکه در ابتدای ۲۰۱۷ به ۶۳۵ میلیون بشکه در آوریل ۲۰۲۰ کاهش یافت. در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، ذخایر باز هم کاهش یافت، چرا که ایالات متحده و متحدانش برای مقابله با پیامدهای حمله روسیه به اوکراین و تأثیرات آن بر بازارهای انرژی اقدام کردند.
از اواسط ۲۰۲۳، ایالات متحده به تدریج روند بازسازی ذخایر استراتژیک را آغاز کرد و تاکنون حدود ۴۰ میلیون بشکه به این ذخایر اضافه شده است. در حال حاضر، حجم کل ذخایر به حدود ۳۸۳ میلیون بشکه رسیده است.
در بیش از سه دهه گذشته با وجود اینکه ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده به پایینترین سطح خود رسیده است، این ذخایر همچنان بهطور کامل قادر به انجام مأموریت اصلی خود یعنی کاهش تأثیرات ناشی از اختلالات در تأمین نفت و انجام تعهدات بینالمللی ایالات متحده در چارچوب برنامه جهانی انرژی است. این توانایی عمدتاً محصول کاهش چشمگیر نیازهای وارداتی و افزایش قابل توجه صادرات نفت است. در حال حاضر، واردات خالص نفت خام این کشور به حدود ۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است، در حالی که این رقم در سال ۲۰۰۷ به ۱۰ میلیون بشکه و در سال ۲۰۱۷ به ۸ میلیون بشکه در روز میرسید.
افزایش صادرات نفت خام و کاهش واردات خالص بهطور قابلتوجهی امنیت انرژی ایالات متحده را تقویت کرده است. با این حال، چالشهایی همچنان پابرجاست. پالایشگاههای ایالات متحده بهگونهای طراحی و بهینهسازی شدهاند که برای فرآوری انواع خاصی از نفت خام مناسب باشند و بسیاری از این نفتها همچنان از خارج از کشور وارد میشوند. بهعنوان نمونه، تغییر جهت استفاده از نفت خام سبک و شیرین به جای صادرات آن، میتواند مشکلاتی برای پالایشگاههایی ایجاد کند که بهطور خاص برای پردازش نفت خام سنگینتر و دارای سولفور بیشتر طراحی شدهاند.
با وجود این محدودیتها، ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده در سطحی قرار دارد که میتواند نیازهای وارداتی آمریکا را برای حدود ۲۳.۳ هفته تأمین کند. این میزان پوشش نسبت به دورههای پیش از رونق صنعت شیل و حتی پیش از همهگیری کرونا بهطور چشمگیری افزایش یافته است که نشان از بهبود قابل توجه در امنیت انرژی ایالات متحده دارد.
پیشبینیها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۲۵ تولید نفت خام ایالات متحده بار دیگر از تقاضای داخلی برای محصولات نفتی فراتر خواهد رفت. پیشرفتهای فناورانه و رفع گلوگاههای زیرساختی در بخش انرژی نقش کلیدی در افزایش تولید داخلی خواهند داشت. بهعنوان مثال، افتتاح خط لوله گاز طبیعی اکسپرس ماترهورن که از غرب به شرق تگزاس امتداد دارد، یکی از موانع مهم انتقال نفت از حوزه پرمین را برطرف کرده و با بهبود زیرساختهای انرژی، به افزایش تولید داخلی نفت کمک میکند.
همچنین انتظار میرود که مصرف محصولات نفتی در ایالات متحده تا سال ۲۰۲۵ تنها اندکی افزایش یابد، زیرا به نظر میرسد مصرف داخلی بنزین به نقطه اوج خود رسیده باشد. بر اساس گزارش اکتبر اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده در مورد چشمانداز کوتاهمدت انرژی، پیشبینی میشود واردات خالص نفت خام این کشور تا سال ۲۰۲۵ به ۱.۴۶ میلیون بشکه در روز کاهش یابد.
این کاهش به ایالات متحده امکان میدهد ضمن کاهش بیشتر ذخایر خود، همچنان پوشش کافی برای نیازهای واردات خالص نفت را حفظ کند.