اگرچه مصاف تیم ملی مقابل کره‌شمالی همواره با برتری فوتبال ایران همراه بوده، اما این رویارویی در طول تاریخ سخت، پرحاشیه و جنجالی بوده و یک مرتبه هم آنها مانع رسیدن ایران به جام جهانی شده‌اند.
ایران و کره‌شمالی تاکنون ۲۲ مرتبه به مصاف هم رفته‌اند که ۱۵ پیروزی سهم ایران شده و ۷ مسابقه دو تیم هم با تساوی به پایان رسیده است. این آمار بلافاصله این گزاره را به ذهن متبادر می‌کند که فوتبال ایران همواره بازی‌های آسانی مقابل کره‌شمالی داشته، اما اگر مروری بر این ۲۲ مسابقه داشته باشیم، واقعیت دیگری آشکار خواهد شد؛ اینکه کره‌شمالی پدیده جام جهانی ۱۹۶۶ که از همان‌جا به طوفان زرد آسیا ملقب شد، هیچ‌گاه حریف آسان و دست‌وپا بسته‌ای نبوده است.
در ادامه این مطلب به برخی از مسابقات به یادماندنی تیم ملی فوتبال ایران مقابل کره‌شمالی پرداخته شده است؛ سکانس‌هایی که گاهی اشک شادی را بر گونه‌ها جاری و حس غرور را در دل زنده می‌کند و گاهی اندوه و حسرتی همیشگی را از ناخودآگاه ذهن عاشقان فوتبال بیرون می‌کشد.
هفتمین دوره جام ملت‌های آسیا که در کویت برگزار می‌شد، به اولین دوره حضور ایران پس از انقلاب در این رقابت‌ها تبدیل شد. تیم ملی ایران در آن سال‌ها همچنان قدرتمندترین تیم آسیا محسوب می‌شد. با این‌حال، درست یک روز پس از بازی با چین، رژیم بعث عراق با جنگنده‌هایش به ایران حمله کرد و جنگ آغاز شد. راه‌های ارتباطی بازیکنان با خانواده‌هایشان قطع شده بود. شرایط اردوی تیم ملی به شدت به هم ریخت و بازیکنان قصد بازگشت داشتند که حسن حبیبی سرمربی تیم ملی از آنها خواست که بمانند و برای نام ایران بازی کنند. ایران در این دوره ۲ مرتبه مقابل کره‌شمالی قرار گرفت. در مرحله گروهی شاگردان حبیبی با نتیجه ۳ بر ۲ و با گل‌های حمید علیدوستی، ایرج دانایی‌فرد و بهتاش فریبا برنده مسابقه شدند. تیم ملی موفق شد تا نیمه‌نهایی پیش برود، اما در مقابل کویت با نتیجه ۲ بر یک شکست خورد. در نیمه‌نهایی شاگردان حبیبی بار دیگر به مصاف کره‌شمالی رفتند که موفق شدند با پیروزی ۳ بر صفر و با گل‌های (بهتاش فریبا و ۲ گل از حسین فرکی) به عنوان سومی جام ملت‌های آسیا دست پیدا کنند.
این مسابقه که در فاصله ۷ روز پس از آغاز جنگ تحمیلی برگزار شد، بهترین برد تاریخ فوتبال ایران مقابل کره‌شمالی را رقم زده است. از جام ملت‌های ۱۹۸۰ به عنوان تلخ‌ترین جام برای فوتبال ایران یاد می‌شود؛ جایی که هیچ‌کس دغدغه فوتبال نداشت و همه به دنبال موضوعات مهم‌تری مانند میهن و خانواده بودند.
فوتبال ایران در فاصله سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۹ به دلیل رویداد‌های ناشی از انقلاب و جنگ در کسب هرگونه افتخاری در فوتبال قاره محروم ماند و نتوانست برتری بلامنازع خود را حفظ کند. در این شرایط پس از سال‌ها اولین قهرمانی تیم ملی فوتبال ایران در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن به‌دست آمد؛ تیمی با جمعی از بهترین بازیکنان استقلال و پرسپولیس به سرمربیگری علی پروین. این تیم با بازگشت ستارههایی نظیر محمد پنجعلی، شاهرخ بیانی، شاهین بیانی، ناصر محمدخانی و حمید درخشان پس از استعفا در دوران پرویز دهداری شکل گرفته بود. تیم ملی در این تورنمنت ۵ مسابقه برگزار کرد و ۲ مرتبه موفق به شکست کره‌شمالی شد. شاگردان علی پروین در مرحله گروهی با نتیجه ۲ بر یک از سد کره‌شمالی عبور کردند و پس از اینکه در نیمه‌نهایی کره‌جنوبی را از پیش رو برداشتند، بار دیگر در فینال حریف کره‌شمالی شدند. روز آخر، روز احمدرضا عابدزاده بود؛ آن‌جا که پس از ۱۲۰ دقیقه هیچ توپی از خط دروازه‌ها عبور نکرد تا عابدزاده تعیین کننده سرنوشت باشد. دروازه‌بان بزرگ تاریخ فوتبال ایران با مهار ۲ ضربه پنالتی کره شمالی تاریخ ساز شد. فرشاد پیوس و مجتبی محرمی دو ستاره فوتبال ایران در این تورنمنت بودند. البته مجتبی محرمی بازی فینال را به دلیل محرومیت از دست داد.
تیم ملی ایران در مسابقات جام ملت‌های ۱۹۹۲ با هدایت علی پروین به ژاپن رفت و برای اولین و آخرین مرتبه نتوانست از مرحله گروهی مسابقات صعود کند. این دوره از جام ملت‌ها در ۲ گروه ۴ تیمی برگزار شد و در گروه اول ژاپن، امارات و کره‌شمالی به همراه ایران حضور داشتند. ایران در اولین بازی خود به مصاف کره‌شمالی رفت و توانست با نتیجه ۲ بر صفر از سد این تیم بگذرد. در این بازی سیروس قایقران و فرشاد پیوس گلزنی کردند. تیم ملی در مصاف با امارات به پیروزی نیاز داشت، اما فرصت‌سوزی‌های پرشمار سبب شد تا بازی با تساوی بدون گل تمام شود. درنهایت تیم علی پروین برای پیروزی به بازی سوم برابر ژاپن گام گذاشت که با یک گل شکست خورد تا بالاتر از کره‌شمالی رتبه سوم را در اختیار بگیرد و از مسابقات حذف شود.
این دیدار در چارچوب مرحله مقدماتی جام ملت‌های آسیای ۲۰۰۴ در ورزشگاه آزادی در حال برگزاری بود و شاگردان برانکو ایوانکوویچ با گل علی دایی پیش افتادند. پس از گلزنی تیم ملی پرتاب نارنجک باعث شد تا یکی از بازیکنان کره‌شمالی روی زمین بیفتد و بازی برای دقایقی متوقف شد. در ادامه بازیکنان کره‌شمالی با بهانه نبود امنیت اقدام به ترک زمین کردند.
یکی از رسانه‌های معتبر خارجی پس از نیمه‌تمام ماندن بازی این‌طور به شرح جزئیات این اتفاق پرداخته است: «حدود ۴۰ هزار تماشاگر ایرانی بعد از به‌ثمر رسیدن گل برتری ایران توسط علی دایی دیوانه‌وار به ابراز شادمانی پرداختند که که پرتاب یک نارنجک دستی به وسط زمین موجب مصدومیت بازیکن تیم فوتبال کره‌شمالی شد. به دنبال این اتفاق سرمربی تیم کره به بازیکنان خود دستور داد ورزشگاه یکصدهزار نفری آزادی را ترک کنند».
البته در ادامه کمیته انضباطی کنفدراسیون فوتبال آسیا مصدومیت بازیکن کره‌شمالی و ترک زمین را اقدامی برابر فرار از شکست دانست و بازی با نتیجه ۳ بر صفر به سود ایران در تاریخ ثبت شد.
۱۰ فروردین ۱۳۸۴، تیم ملی در مرحله نهایی انتخابی جام جهانی در حالی در پیونگ‌یانگ به مصاف کره‌شمالی رفت که این تیم تمام مسابقات خود را باخته بود و برای امیدواری به صعود باید ایران را شکست می‌داد. در طول مسابقه آنها در یک صحنه اعتقاد به خطای پنالتی داشتند و به همین دلیل در تمام طول مسابقه جو وحشتناکی در استادیوم حاکم بود. درنهایت شاگردان برانکو موفق شدند با ۲ گل مهدی مهدوی‌کیا و جواد نکونام از آن مسابقه دشوار با پیروزی خارج شوند. با این‌حا، ل پس از پایان مسابقه بخشی از هواداران عصبانی به چمن وارد شدند و بازیکنان تیم ملی نزدیک به ۲ ساعت در رختکن حبس شدند. بازی برگشت در تهران هم با گل رحمان رضایی به پایان رسید و تیم ملی در بازی بعدی با شکست بحرین برای سومین مرتبه به جام جهانی صعود کرد.
پس از اینکه علی دایی نتوانست در مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ عملکرد خوبی داشته باشد، در ۳ دیدار پایانی سکان هدایت تیم ملی به افشین قطبی سپرده شد. این مربی در بازی اول باید به مصاف کره‌شمالی می‌رفت و در حالی‌که تیم ملی به شدت به پیروزی در این مسابقه نیاز داشت، در پیونگ‌یانگ نتیجه‌ای بهتر از تساوی بدون گل حاصل نشد تا عملا و با توجه به اینکه بازی آخر باید در خاک کره‌جنوبی برگزار می‌شد، عملا شانس تیم ملی برای حضور در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی از دست برود. تیم ملی با افشین قطبی در بازی بعدی موفق به شکست امارات شد، اما در جدال با کره‌جنوبی با تساوی ۱-۱ زمین مسابقه را ترک کرد و از رسیدن به جام جهانی بازماند.
آخرین رویارویی تیم ملی ایران و کره‌شمالی به ۱۳ سال و ۱۰ ماه بازمی‌گردد. ۲۵ دی‌ماه ۱۳۸۹ تیم ملی به رهبری افشین قطبی در مرحله گروهی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در سال ۲۰۱۱ در دوحه قطر به مصاف کره‌شمالی رفت و با تک‌گل کریم انصاری‌فرد با پیروزی زمین مسابقه را ترک کرد.
تا ساعاتی دیگر تیم ملی در مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ در لائوس به مصاف کره‌شمالی می‌رود. از آخرین مصاف ایران و کره‌شمالی ۵۰۵۳ روز می‌گذرد و اگرچه تیم ملی ایران همواره مقابل این تیم به برتری دست یافته، اما همواره بازی با این تیم دشوار، جنجالی و پرحاشیه بوده و یک‌بار هم آنها با متوقف‌کردن تیم افشین قطبی شانس رسیدن به جام جهانی ۲۰۱۰ را از ایران گرفتند.
امیر قلعه‌نویی و شاگردانش امیدوارند با پیروزی مقابل کره‌شمالی و سپس شکست قرقیزستان سریع‌ترین صعود در ادوار مراحل مقدماتی جام جهانی به مهم‌ترین رویداد فوتبالی جهان در سال ۲۰۲۶ را رقم بزنند. باید دید در این مسابقه چه سناریویی در انتظار فوتبال ایران خواهد بود.
منبع: فوتبال ۳۶۰
