طرح دو فوریتی کاهش روابط با انگلیس در حالی در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که مخالفان با این طرح معتقد بودند به خاطر سیاست های خصمانه انگلیس در قبال ایران رابطه با این کشور باید به طور کامل قطع شود.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز یکشنبه بررسی طرح دو فوریتی کاهش رابطه با انگلیس را در دستور کار داشتند.
دوفوریت این طرح در جلسه علنی روز چهارشنبه 2 آذر به تصویب رسیده بود.
در آغاز بررسی کلیات این طرح علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس که از طراحان اصلی این طرح بود، گفت: مجموعه کارنامه سیاه انگلیس قبل و بعد از پیروزی انقلاب ضروریت 2 فوریت این طرح را اثبات می کند.
وی به نقش انگلیس در فتنه 88 اشاره کرد و گفت: این دولت با بسیج امکانات در سفارت و امکانات رسانه ای نقش مخربی را در فتنه 88 ایجاد کرد و همه این موارد لازمه تقلیل سطح روابط سیاسی با این کشور است.
بروجردی گفت: ما تحت شرایط معمولی با اکثر کشورها روابط در سطح سفیر داریم اما با کشوری که رابطه خصمانه اش با جمهوری اسلامی به اثبات رسیده طبیعی است که نتوانیم تحمل کنیم. نمی توانیم تحمل کنیم این وضعیت استمرار داشته باشد و سفیر انگلیس در تهران حضور داشته باشد و در خط مقدم مقابله با منافع جمهوری اسلامی ایران در همه عرصه ها پیشتاز باشند بنابراین الزام ایجاد می کند ظرف دو هفته سطح روابط به کاردار تنزل یابد.
وی به 2 تبصره این طرح اشاره کرد و گفت: در صورت تغییر سیاست های خصمانه انگلیس وزارت خارجه می تواند رابطه را ارتقاء دهد. همچنین کشورهایی که رفتارهای مشابه انگلیس دارند، مجلس حق دارد نسبت به آنها تصمیم بگیرد.
محمود احمدی بیغش نماینده شازند و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در مخالفت با کلیات این طرح دو فوریتی گفت: اگر رسانه های بیگانه مطالب امروز مجلس را رصد می کنند بدانند در مجلس کسی نیست که دلش با انگلیسی ها باشد.
وی گفت: اعقتاد دارم این طرح باید بسیار شدید تر علیه انگلیس به تصویب می رسید.
نماینده شازند به خیانت های دولت انگلیس در سالهای گذشته نسبت به جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: یکی از علت هایی که طرح کاهش رابطه با انگلیس در کمیسیون امنیت ملی به ثمر نرسید این بود که نمایندگان انگیزه ای برای تصویب آن نداشتند و معتقد بودند مانند کشور آمریکا باید با کشور انگلیس قطع ارتباط شود. زیرا اگر انگلیس یک جای پا هم در کشور داشته باشد همانقدر خیانت می کند و تفاوتی میان کاردار و سفیر نیست.
وی گفت: باید سفارت انگلیس را قفل بزنیم و تا زمانی که مانند آمریکا به دریوزگی نیفتاده است به آنها توجهی نداشته باشیم. این طرح، طرح کوچکی است و باید با شدت و حدت بیشتری با خائنان برخورد شود.
سبحانی نیا عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی در موافقت با کلیات این طرح دو فوریتی گفت: موضع دولت انگلیس نسبت به جمهوری اسلامی ایران همواره مشخص بوده است و اسناد و مدارک مستندی وجود دارد که انگلیس همیشه در مخالفت با جمهوری اسلامی از هیچ اقدامی فروگذار نکرده است.
وی افزود: خصومت و دشمنی انگلیس ضد ایران قدمت چندصد ساله دارد و نقش انگلیس در فتنه 88 بر هیچ کس پوشیده نیست. سفارت انگلیس در شورش های خیابانی و تهیچ ضد انقلاب نقش موثری داشت. انگلیس همکاری تنگاتنگی با دولت آمریکا در تحریم ها و فضاسازی سیاسی داشته است. همچنین از افراد ضد انقلاب داخلی و خارجی و گروه های تروریستی و منافقین حمایت مالی و سیاسی می کند و با آتش کشیدن باغ قلهک افکار عمومی و ملت ما را تحریک می کند و به دنبال تست کردن حساسیت ها و فضاسازی داخل کشور است.
عضو کمیسیون امنیت ملی به تعبیر رهبر انقلاب مبنی بر اینکه انگلیس خبیث ترین دشمن ایران است اشاره کرد و گفت: آنچه که از رفتار و روش سیاست خارجی انگلیس استنباط می کنیم این است که این دولت به دنبال تغییر رژیم جمهوری اسلامی ایران است. طرح فعلی مبنی بر کاهش رابطه با انگلیس با توجه به ملاحظات و پیشنهادات همکاران در کمیسیون امنیت ملی به تصویب رسید که نمایندگان با رای قاطع پاسخ دندان شکنی به انگلیس خواهند داد.
نورالله حیدری دستنایی نماینده اردل و فارسان نیز در مخالفت با کلیات این طرح دو فوریتی گفت: این طرح دو فوریتی وافی به مقاصد طراحان هم نیست.
وی افزود: بیگانگان بدانند هیچ کسی در مجلس ولایتمدار هشتم موافق رابطه با انگلیس نیست .
دستنایی خاطر نشان کرد: چرا طرح تهیه شده در سال گذشته که از موضع فعال و اقتدار مجلس ارائه شد و مراحلی را هم طی کرد به دلایل نامعلوم به طاق نسیان فرستاده شد و مجددا طراحان دیگری به فکر چاره افتادند؟
وی ادامه داد: اینکه پس از هر حرکت دولت انگلیس یک واکنش نشان دهیم، تلقی انفعال در کشور است و این علامت را می دهد که نظرات ما تابع نظرات انگلیس است اگر آنها خواهان رابطه باشند ما هم خواهان آن هستیم و اگر آنها نخواهند ما هم نمی خواهیم. این با خط و مشی عزتمدانه و حفظ روحیه اقتدار در دیپلماسی در تغایر است.
وی به گزارش مرکز پژوهش های مجلس در خصوص طرح کاهش رابطه با انگلیس اشاره کرد و گفت: بهتر است گزارش مبسوط و حکیمانه مرکز پژوهش های مجلس را بخوانید تا بدانید وزن طرح ارائه شده چقدر است. این طرح بسیار کم مایه است در این طرح رگه هایی از امیدواری به دولت انگلیس که تغییر روش دهد دیده می شود. مشتی که ما می خواهیم با این طرح به دولت انگلیس بزنیم محکم نخواهد بود.
حیدری دستنایی خاطر نشان کرد: چرا در این طرح احتمال دادید که دولت، خبیث، گرگ صفت و روباه صفت انگلیس تغییر خوی دهد. انگلیس قرن هاست که ماهیت خود را نشان داده اگر گرگ خویی و صفتش تغییر می یابد این دولت هم خویش تغییر می یابد.
وی خاطر نشان کرد: ما خواهان قطع رابطه کامل با نظام پلید و صهیونیستی انگلیس هستیم و مطمئن هستیم که قطع این رابطه هیچ آسیبی به نظام مقتدر ما وارد نمی کند بلکه با قطع کامل رابطه دست توطئه گران را کوتاه می کنیم و ملت و دولت از شر این دولت خبیث رها می شوند.
زهره الهیان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در موافقت با کلیات این طرح دو فوریتی اظهار داشت: چنین طرحی مطالبه افکار عمومی و ملت شریف ایران است. ملتی که همیشه استکبار ستیزی خود را به استعمار پیر و جهانیان اثبات کرده است.
وی افزود: خاطره تاریخی مردم ایران پر از دشمنی هایی است که دولت انگلیس همواره نسبت به ملت ایران روا داشته و سابقه این دشمنی ها به 200 سال قبل باز می گردد.
نماینده تهران خاطر نشان کرد: دولت انگلیس در جریان انتخابات سال 88 با طراحی یک فتنه علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران براندازی نظام را در قالب انقلاب مخملی در دستور کار قرار داد.
وی در خصوص ارتباط عناصر اصلی فتنه با سفارت انگلیس نیز گفت: سفارت این دولت مانند اتاق جنگ 24 ساعته در آن ایام فعالیت می کرد و عناصر این سفارت حضور میدانی در آشوب ها داشتند.
الهیان به اقدامات انگلیس علیه ایران در حوزه اقتصاد اشاره کرد و گفت: آنها تلاش دارند پروژه های نفتی ما به نتیجه نرسد و تجهیزات و کالاهای مورد نیاز را تحریم می کنند.
وی یادآور شد: دولت انگلیس یکی از بانیان قطعنامه های حقوق بشر علیه ایران است در حالیکه دولت انگلیس بنا بر گزارشات مجامع بین المللی از نظر حقوق بشر وضعیت اسفناکی دارد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از استماع موافقان و مخالفان با کلیات این طرح دو فوریتی با 179 رای موافق، 4 رای مخالف و 11 رای ممتنع از 206 نماینده حاضر با کلیات این طرح دو فوریتی موافقت کردند.
سپس مجلس وارد بررسی جزئیات این طرح دو فوریتی شد در بررسی جزئیات 4 پیشنهاد ارائه شد اما هیچ کدام به تصویب مجلس نرسید.
در اولین پیشنهاد حسن کامران پیشنهاد کرد روابط اقتصادی و بازرگانی با دولت انگلیس قطع شود و همچنین 2 تبصره ماده واحده طرح دو فوریتی حذف و یک تبصره به ماده واحده اضافه شود که در صورت بروز رفتار مشابه انگلیس از دیگر کشورها وزارت خارجه با نظر شورای عالی امنیت ملی نسبت به آن اقدام کند.
این در حالیست که در طرح مذکور قید شده روابط اقتصادی و بازرگانی به حداقل ممکن برسد، همچنین در مورد سایر کشورهایی که رفتار مشابه داشته باشند این مجلس است که تصمیم گیری خواهد کرد.
نمایندگان مجلس با 49 رای موافق، 64 مخالف و 39 رای ممتنع از 201 نماینده حاضر با این پیشنهاد مخالفت کردند.
در پیشنهاد دیگری موید صدر حسینی نماینده خوی گفت: از آنجا که وزارت خارجه تعیین کننده روابط اقتصادی و بازرگانی نیست عبارت "روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن برساند" از ماده واحده حذف شود.
همچنین مدت زمان 2 هفته نیز حذف شود و وزارت خارجه از تاریخ تصویب قانون و تایید شورای نگهبان رابطه با انگلیس را به سطح کاردار تنزل دهد.
نمایندگان با 45 رای موافق، 43 رای مخالف و 41 رای ممتنع با این پیشنهاد نیز مخالفت کردند.
حجت الاسلام حسن نوروزی نماینده رباط کریم نیز پیشنهاد حذف تبصره یک این ماده واحده را ارائه کرد.
در تبصره یک قید شده است در صورت تغییر سیاست های خصمانه کشور انگلیس وزارت امور خارجه می تواند سطح روابط را ارتقاء دهد.
نوروزی معتقد بود انگلیس ماهیت خود را در سالهای گذشته به اثبات رسانده و همچنین در تحولات اخیر منطقه با بغض و کینه به میدان آمده و مخالفت خود و بیداری خاورمیانه را اعلام نموده است.
وی خطاب به نمایندگان گفت: شما از گرگ یا پلنگ درنده وحشی آیا انتظار دوستی و محبت دارید؟ رابطه با انگلیس باید صد در صد قطع شود و نیازی به چنین تبصره ای نیست.
حمید رسایی نماینده تهران نیز در موافقت با حذف این تبصره گفت: انگلیس یا همان روباه پیر مثل یک سگ می ماند. خصوصیاتش این است وقتی دنبال کسی می کند اگر فرد فرار کند بیشتر او را دنبال می کند اگر فرد بایستد سگ هم می ایستد و اگر دنبال سگ بدویم فرار خواهیم کرد بنابراین موضع وزارت خارجه باید دنبال کردن این سگ باشد.
نماینده تهران ادامه داد: جمهوری اسلامی باید با مصوبه خود محکم کاری کند و به ملت های منطقه پیام دهد که جمهوری اسلامی ایران بیش از 30 سال است علیه این روباه پیر و در راس آن اسرائیل و آمریکا قیام کرده پشتیبان شماست.
رسایی گفت: ما در مواقع مختلفی به انگلیس اعتماد کردیم اما خوی آنها همین است و تغییر نمی کند. گذاشتن روزنه امید برای تغییر رفتار فایده ای ندارد. اگر کسی قرار باشد این روباه پیر را ببخشد مردم هستند که باید تصمیم گیری کنند.
حسن قشقاوی معاون پارلمانی وزیر امور خارجه و نماینده دولت که در مجلس حضور داشت با حذف این تبصره مخالفت کرد.
نمایندگان مجلس با 48 رای موافق، 63 رای مخالف و 35 رای ممتنع با پیشنهاد حذف تبصره یک مخالفت کردند.
بهمن محمدیاری نماینده تالش نیز پیشنهاد حدف تبصره 2 را ارائه کرد.
این تبصره وزارت خارجه را موظف می کند در مورد سایر کشورهایی که رفتار مشابه انگلیس را داشته باشند، گزارشی جهت اخذ تصمیم مناسب به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.
محمدیاری در توضیح پیشنهاد خود گفت: اگر ما امروز مجبور شدیم تصمیمی مبنی بر کاهش رابطه با انگلیس اتخاذ کنیم به خاطر رفتار برتری جویانه و ظالمانه ای بوده که انگلیس در طول تاریخ نسبت به ایران داشته است.
وی ادامه داد: دلیلی ندارد برای کشورهایی خط و نشان بکشیم که رفتاری مشابه دولت انگلیس دارند. دیپلماسی ما مشخص است خط و نشان کشیدن در شان کشور ما نیست کشورهای دیگر به اندازه انگلیس جنایتکار نیستند و با ما دشمنی ندارند. اگر زمانی به نتیجه برسیم که کشور دیگری مانند انگلیس رفتار می کند نسبت به آن تصمیم گیری می کنیم.
سلیمی نماینده محلات در مخالفت با این پیشنهاد گفت: اگر سایر رژیم ها و دولت ها نیز به دنبال تغییر نظام باشند آیا باید مقابل آنها کوتاه بیاییم؟
وی افزود: باید با قاطعیت علیه کشورهایی مانند انگلیس که علیه ما رفتار می کنند بایستیم برخی دولت های اروپایی نیز در فتنه 88 در امور داخلی ما دخالت کردند.
نوروزی نماینده رباط کریم نیز در موافقت با حذف این تبصره گفت: مسلمانان باید بدانند انگلیس اولین و آخرین دشمنان آنان است. دشمن اصلی ما انگلیس است و ربطی به دیگر کشورها ندارد.
همچنین حسن قشقاوی نماینده پارلمانی وزارت خارجه که در مجلس حضور داشت در موافقت با حذف این تبصره گفت: وجود این تبصره ضرورتی ندارد برای آنکه احساس تزلزل در روابط با دیگر کشورها بوجود نیاید بهتر است این تبصره حذف شود و این طرح به رابطه با دیگر کشورها تعمیم داده نشود.
اما مجلس با 53 رای موافق، 49 رای مخالف، 35 رای ممتنع از 196 نماینده حاضر با این پیشنهاد نیز موافقت نکرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نهایت جزئیات طرح دو فوریتی کاهش رابطه با انگلیس را با 171 رای موافق، 3 رای مخالف، 7 رای ممتنع از 196 نماینده حاضر به تصویب رساند.
بر اساس ماده واحده این طرح دو فوریتی وزارت خارجه موظف شد در چارچوب حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت بزرگ ایران ظرف 2 هفته روابط سیاسی با دولت انگلیس را به سطح کاردار تنزل دهد و روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن برساند.
بر اساس تبصره یک این ماده واحده مقرر شد در صورت تغییر سیاست های خصمانه کشور انگلیس وزارت خارجه می تواند سطح روابط را ارتقاء دهد.
در تبصره 2 نیز وزارت خارجه موظف شد در مورد سایر کشورهایی که رفتار مشابه انگلیس داشته باشند گزارشی جهت اخذ تصمیمی مناسب به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.
