کتیبه تاریخی

باستان شناسان در نزدیکی دریاچه باشپلمی در منطقه دمانیسی گرجستان لوحی از جنس سنگ بازالت با کتیبه‌هایی به یک زبان ناشناخته کشف کردند. اگرچه قدمت دقیق این لوح نامشخص است، اما محققان با توجه به مصنوعات همراه با این لوح از جمله خرده‌های سفال و هاون سنگی تخمین می‌زنند که این لوح در اواخر عصر برنز یا اوایل عصر آهن (هزاره اول پیش از میلاد) ساخته شده است.

زمان نوشته شدن این کتیبه مربوط به دوران حکمرانی کوروش بر بخش‌های بزرگی از جهان است. زمانی که بابل، سومر و اکد را زیر فرمان داشت و به قول خودش بر چهار گوشه جهان فرمان می‌راند. اما آنطور که روایت‌های تاریخی می‌گویند جهانگشایی این پادشاه ایران پیش از این‌ها در خواب دیگران پیش‌بینی شده بود.

یک زوج دانمارکی در هنگام بازسازی خانه‌شان در روستای ماسکر در نزدیکی شهر راندرز، یک قطعه سنگ عظیم ۹۰۰ کیلویی را پیدا کردند که نوشته‌هایی با خط «رونی» بر روی آن حکاکی شده بود.

ایذه از شهر‌های بختیاری‌نشین خوزستان در جنوب غرب ایران است که پیشینه تاریخی آن بنا بر وجود آثار و سنگ‌نوشته‌های باستانی به دوران عیلامیان باز می‌گردد. کتیبه‌های به جا مانده در دشت ایذه به عنوان آثار مکتوب در بخش‌های مختلفی از کولفرح و دیگر مناطق قرار دارد که قدمت آن‌ها به ۲۷۰۰ سال پیش برمی‌گردد.

کتیبه‌ای در مجموعه «موزه بریتانیا» نگهداری می‌شود که به ۱۲۵۰ پیش از میلاد تعلق دارد، این کتیبه نشان می‌دهد مصریان باستان چگونه بین شغل و زندگی روزمره تعادل ایجاد می‌کردند. روی این کتیبه نام ۴۰ کارمند نوشته شده است و در مقابل نام آن‌ها، تعداد روز‌هایی که در محل کار حاضر نشده‌اند ثبت شده است.

میلاد وندایی، باستان‌شناس اعلام کرد که این کتیبه مربوط به ساخت بنای پل بوده که فرماندار وقت همدان در سال ۱۳۲۹ آن را بر تاج پل نصب کرده بود و ارزش باستانی ندارد.