نظام مالیاتی

از تیرماه تا آبان‌ماه سال جاری ۱۷ هزار و ۷۶۸ گزارش مردمی از فرارهای مالیاتی دریافت شد که در ۶۶۴ مورد به شناسایی افراد فاقد پرونده مالیاتی منتج شد.

در بخش مالیات بر درامد باید مالیات به شیوه تصاعدی پرداخت شود و نرخ پرداخت مالیاتی صاحبان ثروت و دارایی نیز باید بسیار بیشتر از نرخ‌های مالیاتی جاری باشد. این رقم برای ۱۰ درصد بالای صاحبان ثروت و دارایی در مواقع بحرانی و به خصوص در کشور‌های صنعتی مثل ایالات متحده، انگلستان، آلمان، فرانسه و سوئد تا بالای ۹۰ درصد می‌رسیده. در انگلستان در برخی سال‌ها به ۹۸ درصد نیز رسیده است، یعنی ۱۰ درصد از ثروتمندترین افراد جامعه، نزدیک به مصادره ۱۰ از ثروت خود را تجربه می‌کردند. در برخی از موارد حتی به این نوع مالیات گیری، «مالیات گیری مصادره ای» گفته می‌شود. برای این که کشور‌ها موفق شوند امنیت و ثبات سیاسی خود را حفظ کنند، به این سیستم مالیات گیری روی آورده اند.

شقاقی شهری گفت: دستکاری پایه‌های مالیاتی می‌تواند منجر به آشفتگی بیشتر اقتصاد کلان شود. اقتصاد کلان ایران به اندازه کافی از متغیر‌های تحریمی و متغیر‌های بیرون مرز‌ها و ... بی‌ثبات شده است و سیاست‌گذاران اقتصادی نباید بیش از این به این بی‌ثباتی‌ها دامن بزنند و ضرورت دارد تا نگاه کارشناسی عمیقی از سوی بانک مرکزی صورت گیرد تا مشخص شود هزینه- فایده چنین پایه مالیاتی (اخذ مالیات از سپرده‌های حقوقی) بر وضعیت منابع بانک‌ها چه خواهد بود.

ندری کارشناس مسائل اقتصادی گفت: صریح می‌توان گفت نظام مالیاتی ایران یکی از عقب‌مانده‌ترین نظام‌های مالیاتی جهان است و به نوعی ما مدیون مورگان شوستر آمریکایی هستیم که در عصر مشروطه به ایران آمد و به عنوان مستشار اقتصادی نظام مالیاتی ایران را پایه‌گذاری کرد، الان نیز بعد از گذشت دهه‌های متمادی از آن دوران نظام مالیاتی ما فرق زیادی نسبت به زمان مشروطه نکرده و با همان سیستم در حال کار است.

دینی ترکمانی کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه در اصلاحیه جدید قانون مالیات‌های مستقیم عنوان شده هنرمندان تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان از معالیات معاف هستند، افزود: این قضیه هیچ توجیهی ندارد که هنرمندان یا هر قشر دیگر مانند ورزشکاران و... از دادن مالیات آن هم در سقف بالای معاف باشند، اما کارگران، معلمان و کارمندان که شاید درآمد سالیانه آن‌ها به زحمت طی یک سال به ۴۰ میلیون تومان نیز برسد، قبل از اینکه حقوق خود را دریافت کنندف، مالیات آن کسر شود، بنابراین نباید چنین تبعیض‌هایی در مورد معافیت‌های مالیاتی صنوف و قشر‌های مختلف وضع شود.

به گمان عسگری در بیشتر موارد هم فشارها و نارضایتی‌ها نه از اصناف خرد، بلکه از طرف گروه‌هایی به سازمان امور مالیاتی وارد می‌شود که خود قانون‌گذارند یا مجری قانون. در جایی نمایندگان مجلس به جای ایستادن پشت قانونی که خود وضع کرده‌اند، در برابر سازمان مالیاتی قرار می‌گیرند و در جایی دیگر وزارت مسکن و شهرداری‌ها اراده لازم برای پهن‌شدن چتر مالیاتی را ندارند.

رحیم بنا مولایی اظهار کرد: متاسفانه در شرایط فعلی نظام مالیاتی کشور عادلانه نیست و همین مشکلاتی را برای بخش تولید ایجاد کرده است، چرا باید شرایطی باشد که افرادی با درآمدهای بالا بتوانند سیستم مالیاتی را دور بزنند و برخی با درآمدهای پایین زیر بار مالیات‌های سنگین سر خم کنند؟

رییس کل سازمان امور مالیاتی با اشاره به تکمیل نظام اطلاعات مالیاتی، از رصدو وصول مالیات فعالان اقتصادی مناطق آزاد کشور خبر داد و گفت: این فعالان با ارایه اظهارنامه از معافیت مالیاتی برخوردار می شوند.

"شفافیت اطلاعاتی تنها راه اصلاح نظام مالیاتی است." یک کارشناس مسائل اقتصادی نگرانی از خروج منابع بانکی به خاطر قرار گرفتن اطلاعات حساب‌ها در اختیار سازمان مالیاتی را بی‌مورد دانست و گفت: هیچ راهی غیر از سازمان‌دهی امور مالیاتی و ایجاد یک مکانیسم کارآمد وصول مالیات نیست.

هر زمان نام مالیات برده می‌شود ذهن‌ها ناخودآگاه به موضوع فرار مالیاتی و عدم شفافیت بنگاه‌ها معطوف می‌شود.